Erkek egemen mesleklerde çalışan kadınların deneyimleri: İstanbul Büyükşehir Belediyesi örneği
Experiences of women working in male-dominant professions: Case of Istanbul Metropolitan Municipality
- Tez No: 834819
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TUĞBA METİN AÇER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Toplumsal normlar eksenininde inşa edilen“erkeklik”ve“kadınlık”idealleri, toplumsal yaşamın birçok alanında cinsiyetler arasında eşitsizliğe neden olmaktadır. Cinsiyetler arasındaki eşitsizliğin en net izlendiği alanlardan biri ise çalışma yaşamıdır. Tarihsel süreç içerisinde kadınlar giderek daha fazla istihdama dahil olsa da bazı işkollarında erkek egemenliği göze çarpmakta,“erkek işi”–“kadın işi”ayrımı bazı mesleklerde kadın istihdamı açısından dezavataj oluşturmaktadır. Günümüzde, kadın çalışmalarının artmasıyla birlikte toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin azalmasına ve kadının toplumsal statüsünün değişimine yönelik politikalar oluşturulmaya başlanmıştır. Bu noktada İstanbul Büyükşehir Belediyesi“Yerel Eşitlik Eylem Planı”kapsamında daha önce kadın istihdamı yapılmamış“erkek işi”olarak kabul edilen mesleklerde kadın istihdamının önünü açmaya yönelik adım atmıştır. Bu çalışmanın konusu, erkek egemen olarak kabul edilen mesleklerde çalışan kadınların yaşadıkları deneyimlerin incelenmesidir. Erkek işi olarak kabul edilen mesleklerde çalışan kadınlar daha önce de akademik çalışmaların konusu olmuştur ancak bu çalışmalar genellikle toplumsal cinsiyet rolleri ve kadınların iş yaşamında karşılaştıkları olumsuz deneyimler üzerine odaklanmıştur. Bu çalışmanın diğer çalışmalardan farkı, erkek egemen mesleklerde çalışan kadınların deneyimlerinin ve toplumsal cinsiyet rolleri algılarının hegemonik erkeklik kuramı çerçevesinde incelenmesidir. Nitel araştırma yöntemiyle yapılan bu çalışmada fenomonoji araştırma deseni kullanılmıştır. Çalışmanın olgusal dayanağını 2022 Mayıs ve Temmuz ayları arasında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nde erkek işi olarak kabul edilen mesleklerde istihdam edilen 20 kadın çalışanla, derinlemesine görüşme yöntemiyle yapılan saha çalışmasının verileri sağlamaktadır. Çalışmanın bulgularına göre, erkek egemen mesleklerde erkeklerle bir arada çalışan kadınların, kalıplaşmış toplumsal cinsiyet rollerine karşı çıksalar dahi hegemonik erkek egemen değerlerin yeniden üretildiği durumların devam ettiği sonucuna ulaşılmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Toplumsal cinsiyet rolleri, Hegemonik Erkeklik, Kadın, Erkek İşi.
Özet (Çeviri)
The ideals of“masculinity”and“femininity”built on the axis of social norms cause inequality between the sexes in many areas of social life. One of the areas where inequality between the sexes is most clearly observed is working life. Although women have been increasingly involved in employment in the historical process, male dominance is striking in some business lines, and the distinction between“men's work”and“women's work”creates a disadvantage in terms of women's employment in some professions. Today, with the increase of women in working life, policies have begun to be created to reduce gender inequality and to change the social status of women. At this point, Istanbul Metropolitan Municipality has taken steps to pave the way for women's employment in occupations that are considered“men's work”, within the scope of the“Local Equality Action Plan”. The subject of this study is to examine the experiences of women working in professions that are considered male-dominated. Women working in occupations considered male jobs have been the subject of academic studies before, but these studies have generally focused on gender roles and negative experiences that women face in working life. The difference of this study from other studies is that it examines the experiences of women working in male-dominated professions and their perceptions of gender roles within the framework of hegemonic masculinity theory. In this study, which was conducted with qualitative research method, phenomenology research design is used. The factual basis of the study is provided by the data of the field study conducted by in-depth interview method with 20 female employees employed in occupations considered male jobs in Istanbul Metropolitan Municipality between May and July 2022. According to the findings of the study, it has been understood that the situations in which hegemonic male-dominated values are reproduced continue even if women working together with men in male-dominated professions oppose to stereotypical gender roles. KEY WORDS: Gender roles, Hegemonic masculunity, Women's work, Men's work.
Benzer Tezler
- Cinsiyete dayalı tokenizm:Kadın egemen ve erkek egemen mesleklerde nitel bir araştırma
Gender based tokenism a qualitative study on male-dominant and female-dominant professions
BENAN KURT YILMAZ
Doktora
Türkçe
2019
SosyolojiDokuz Eylül Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OLCA SÜRGEVİL DALKILIÇ
- Erkek egemen mesleklerde kadın: Antalya'da ulaşım (taksi, otobüs, tramvay) sektöründe kadın şoförler örneği
Women in male dominated professions: Example of female drivers in transportation (taxi, bus, tram) sector in Antalya
ESRA YAKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiAkdeniz ÜniversitesiKadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞERİFE GÖZDE YİRMİBEŞOĞLU
- Erkek meslekleri'nde çalışan kadınların kimlik ve öznelik inşası: Kadın itfaiyeci deneyimleri
The construction of identity and subjectivity by women who work in 'male-spesific jobs': Experiences of women firefighters
HÜLYA ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLHAN DEMİRİZ
- Erkek egemen işlerde çalışanların örgütsel destek algıları ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki
The relationship between perceived organizational support and organizational commitment in male dominated professions
İPEK YOKUŞ
- Erkek egemen işlerde çalışan kadınların çalışma hayatlarında karşılaştıkları güçlükler açısından cam tavan sendromu ve iş motivasyonları: Havacılık ve güvenlik iş kollarında bir araştırma
Glass ceiling syndrome and work motivations in terms of the working life of women working in male-dominated work: A research in aviation and security business
MÜGE ÇAKAR ÖZENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu Yönetimiİstanbul Aydın Üniversitesiİnsan Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT ADİL SALEPÇİOĞLU