Öğretmenlerin yönetici ruhsal liderlik ve okul iklimi algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Examining the relationship between teachers managerial spiritual leadership and school climate perceptions

PDF İndir

Tez No: 834862
Yazar: EFKAN PINAR
Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF AYDOĞDU
Tez Türü: Yüksek Lisans
Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
Anahtar Kelimeler: Ruhsal liderlik, Okul iklimi, Okul müdürü, Öğretmen, Spiritual leadership, School climate, School principal, Teacher
Yıl: 2023
Dil: Türkçe
Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
Sayfa Sayısı: 135

Özet

Amaç: Bu araştırmada, Milli Eğitim Bakanlığına (MEB) bağlı liselerde görev yapan öğretmenlerin yönetici ruhsal liderliğine ilişkin algılarının okul iklimi algıları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Ayrıca bu öğretmenlerin yönetici ruhsal liderlik ve okul iklimi algı düzeylerinin çeşitli demografik özelliklere (cinsiyet, yaş, medeni hal, öğrenim durumu, branş, okul türü, mevcuttaki okul müdürüyle çalışma süresi, mesleki kıdem, çalıştığı okuldaki görev süresi) göre farklılaşıp farklılaşmadığı, yönetici ruhsal liderliğine ilişkin algıları ile okul iklimi algıları arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığı ve yönetici ruhsal liderliğine ilişkin algı düzeylerinin okul iklimi algı düzeylerini yordayıp yordamadığı da araştırmanın alt amaçlarını oluşturmuştur. Yöntem: Araştırmada nicel araştırma modelleri içerisinde yer alan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma evrenini 2022-2023 eğitim öğretim yılında Eskişehir ili merkez ilçeleri (Odunpazarı ve Tepebaşı) sınırları içerisinde bulunan liselerde görev yapan 2876 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bu örnekleme yöntemi doğrultusunda araştırmanın örneklemini 18 farklı lisede görev yapan 346 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmanın verileri Akıncı ve Ekşi (2017) tarafından geliştirilen“Yönetici Ruhsal Liderlik Algı Ölçeği”ile Canlı, Demirtaş ve Özer (2018) tarafından geliştirilen“Okul İklimi Ölçeği”aracılığıyla toplanmıştır. Ayrıca katılımcıların demografik özelliklerinin belirlenmesi maksadıyla“Kişisel Bilgi Formu”kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama amacıyla kullanılan ölçeklerin yapı geçerliği ve iç tutarlık katsayıları doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılıp Cronbach's Alpha (α) güvenirlik katsayıları hesaplanarak mevcut araştırma verileri ile tekrar incelenmiş ve elde edilen bulgular sunulmuştur. Araştırma verileri“Google Formlar”üzerinden çevrim içi olarak elde edilmiştir. Elde edilen araştırma verilerinin normal dağılım gösterip göstermediğinin tespiti için çarpıklık (Skewness) ve basıklık 2 (Kurtosis) değerlerine bakılmış ve verilerin normal dağılım gösterdiği görülmüştür. Bu nedenle verilerin analizinde parametrik testler olan: t- testi, tek yönlü varyans analizi (one way-ANOVA), post-hoc testleri, pearson korelasyon analizi ve regresyon analizi uygulanmıştır. Bu bağlamda katılımcıların demografik özelliklerine göre değişkenlerin anlamlı farklılık gösterip göstermediği t-testi ve one-way ANOVA testleri ile analiz edilmiş, değişkenler arasındaki ilişki için Pearson korelasyon katsayısı hesaplanmış, yordayıcı değişkenler için ise basit doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Bulgular: Araştırmanın bulguları, öğretmenlerin yönetici ruhsal liderlik algılarının“katılıyorum”düzeyinde, okul iklimi algılarının ise“çoğunlukla”düzeyinde olduğunu ortaya koymuştur. Öğretmenlerin yönetici ruhsal liderliğine ilişkin algılarında cinsiyet, branş, okul türü ve çalıştığı okuldaki görev süresi değişkenlerine göre anlamlı farklılık görülürken; yaş, medeni hâl, öğrenim durumu, mevcuttaki okul müdürü ile çalışma süresi ve mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı farklılık görülmemiştir. Öğretmenlerin okul iklimine ilişkin algılarında ise branş, okul türü ve çalıştığı okuldaki görev süresi değişkenlerine göre anlamlı farklılık görülürken; cinsiyet, yaş, medeni hâl, öğrenim durumu, mevcuttaki okul müdürü ile çalışma süresi ve mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı farklılık görülmemiştir. Ayrıca öğretmenlerin yönetici ruhsal liderlik ile okul iklimi algıları arasında pozitif yönlü yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Yapılan regresyon analizi sonucuna göre ise, öğretmenlerin yönetici ruhsal liderlik algısının, okul iklimi algısının %60,9'unu açıkladığı tespit edilmiştir. Sonuç ve Öneriler: Lise öğretmenlerinin yönetici ruhsal liderlik algı düzeyleri arttıkça okul iklimi algı düzeylerinin de artacağı ve öğretmenlerin yönetici ruhsal liderlik algılarının okul iklimine ilişkin algılarında pozitif yönde anlamlı bir yordayıcı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlara dayalı olarak; okul yöneticilerinin, eğitim hedeflerinin gerçekleşmesi için kurumlarında olumlu bir okul iklimi oluşturmak amacıyla ruhsal liderlik konusunda kendilerini geliştirmeleri önerilebilir. Bu hususta Millî Eğitim Bakanlığı tarafından sunulacak hizmet içi eğitim çalışmaları okul yöneticilerinin ruhsal liderlik algılarının geliştirilmesini sağlayabilir.

Özet (Çeviri)

Purpose: In this study, the bearing of the managerial spiritual leadership perceptions of teachers employed in high schools within the Ministry of National Education, on their perceptions of school climate was investigated. Besides, the subobjectives of the study is to determine whether managerial spiritual leadership and school climate perception levels of these teachers with regard to various demographical features (gender, age, marital status, education level, branch, school type, working time with the current school principal, professional seniority, tenure at the school they work in) differ or not, whether there is a significant relationship between their perceptions of managerial spiritual leadership and school climate and whether their perception levels of managerial spiritual leadership predict their school climate perception levels. Method: In this study, relational survey model, which is among the quantitative research models, was used. The population of the study included 2876 teachers employed in high schools within the borders of central districts in Eskişehir province (Odunpazarı and Tepebaşı) during the academic year 2022-2023. In this study, stratified sampling method was used. In line with this sampling method, the sample of the study included 346 teachers employed in 18 different high schools. The data of this study was gathered through“Managerial Spiritual Leadership Perception Scale”developed by Akıncı and Ekşi (2017) and“School Climate Scale”developed by Canlı, Demirtaş ve Özer (2018). In addition, a“Personal Information Form”was used to determine the demographic characteristics of the participants. The construct validity and internal consistency coefficients of the scales used for data collection in the study were re-examined with the current study data by performing confirmatory factor analysis and by calculating Cronbach's Alpha reliability coefficients and the findings were presented. The study was obtained online via“Google Forms”. To determine whether the data of study has a normal 4 distribution, Skewness and Kurtosis values were examined. Because the data had a normal distribution, parametric tests; t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), post-hoc tests, Pearson correlation analysis and regression analysis were applied in the analysis of the data. In this context whether the variables show significant differences according to the demographic characteristics of the participants was analyzed with t test and one-way ANOVA tests, Pearson correlation coefficient was calculated for the relationship between variables, and simple linear regression analyze was performed for the predictive variables. Results: The findings of the study revealed that teachers' perceptions of managerial spiritual leadership were at the“agree”level while their school climate perceptions were at the“mostly”level. While there is a significant difference in teachers' perceptions of administrator spiritual leadership according to the variables of gender, branch, school type and tenure at the school; there is no significant difference according to the variables of age, marital status, education level, working time with the current school principal and professional seniority. While there is a significant difference in teachers' perceptions of the school climate according to the variables of branch, school type and tenure at the school; there is no significant difference according to gender, age, marital status, education level, working time with the current school principal and professional seniority. Additionally, it was found that there was a positive and highly significant relationship between teachers' managerial spiritual leadership and school climate perceptions. According to the results of the regression analysis, it was determined that the teachers' perception of managerial spiritual leadership explained 60.9% of their perception of school climate. Conclusion and Suggestions: It was concluded that as high school teachers' managerial spiritual leadership perception levels increase, their school climate perception levels will also increase and teachers' perceptions of managerial spiritual leadership is a positive and significant predictor of their school climate perception. Based on these results; it is suggested that school administrators improve themselves in spiritual leadership in order to achieve educational goals and create a positive school climate in their institutions. In this regard, in-service training studies to be provided by the Ministry of National Education can improve spiritual leadership perceptions of school administrators.

Benzer Tezler

Tez No
677337
Okul müdürlerinin ruhsal liderlikleri ile okul iklimi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between the mental leadership of school directors and school climate
SELAHATTİN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretim İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERTUĞRUL ORAL
Tez No
871577
Öğretmen algılarına göre yöneticilerin ruhsal liderlik ile takım çalışması arasınaki ilişki
Relationship between spiritual leadersship and teamwork according to teacher perceptions
AYŞE GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretim Fırat Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED ZİNCİRLİ
Tez No
453052
Lise öğretmenlerinin yönetici ruhsal liderlik algılarının öğretmenlik liderliğine ve öz-yetkinliklerine olan etkisi
The effect of high school teachers' managerial spiritual leadership perceptions on teaching leadership and self-efficacy
TUNCAY AKINCİ
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve Öğretim İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL EKŞİ
Tez No
609077
Farklı okul kademelerinde görev yapan öğretmen algılarına göre yöneticilerin ruhsal liderlik stilinin okul kültürüne etkisi
The effect of spiritual leadership style of school principals on school culture according to perceptions of teacher working at different school levels
SAMET ANKARALIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve Öğretim İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ÖZGENEL
Tez No
451127
Okul yöneticilerinin ruhsal liderlik özelliklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi: Mersin örneği
Some of the features of variables examining in terms of the spiritual leadership of school administrators: Example of Mersi̇n
UĞURCAN TOGAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve Öğretim Zirve Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH TÖREMEN

Geri Dön