شرح فقه الكيداني للعلامة المولى القهستاني (ت.950ه/1544م): دراسة وتحقيقاً
Kuhistânî'nin (ö. 1544/950) Şerḥu Fıḳhi'l-Keydânî isimli eserinin tahkik ve incelenmesi / 'Sharh Fiqh al-Kidani' by al-Mawla al-Qahistani (d. 950 AH/1544 AD): Study and investigation
- Tez No: 834871
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HİLAL ÖZAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Fıkıh, el-Keydânî, Câmi'i'l-mebânî, el-Kuhistânî, Namaz, Tahkik, Fiqh. Al-Kidani. Jami' Al-Mabani. Al-Qahistani. The Prayer. Investigation
- Yıl: 2023
- Dil: Arapça
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Bu tez, Şeyh Şemseddin el-Kuhistânî'nin (ö. 950/1544) kitabının tahkik ve değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Hicri 10. asır âlimlerinden olup Hanefi mezhebi fakihlerinden biridir. Müellif ismini tam olarak zikretmese de kitabına“Câmiu'l-mebânî Şerh-i Fıkhi'l-Keydânî”adını verdiği anlaşılmaktadır. Bu kitab namazın rükünleri, şartları, şekilleri ve kısımları dahil olmak üzere, namazla ilgili tüm konuların delilleriyle birlikte topladığı şerhidir. Hanefî fakihlerin, bir kısmı mevcut el yazması olan veya kaybolmuş kaynaklarından nakledilen pek çok görüşe yer vermektedir. Kitabın tahkikinde el yazması üç nüsha esas alınmıştır: İstanbul'daki Nuruosmaniye Kütüphanesi nüshası, Süleymaniye Kütüphanesi nüshası ve Fatih Kütüphanesi nüshası. Bu çalışmada İmam el-Keydânî ve Allame el-Kuhistânî'nin hayatı ve ilmi yönü tarihi kaynaklardan araştırılmıştır. El yazması nüshalar mukayese edilerek tahkik edilmiştir. Nüshalar arasındaki farklar, –kaynaklara dayandırılmak suretiyle– sözlerin tahrici ve metinde yer alan nasslarla birlikte dipnotta zikredilmiştir. Çalışmanın ulaştığı en önemli sonuçlardan biri, Keydânî'nin namaz hakkındaki mukaddimesinin Hanefi fıkhında yazılmış en önemli kısa metinlerden biri olduğudur. Bu eserin pek çok şerhi vardır. Bu şerhlerden birisi, biyografik kitaplarının da ifade ettiği gibi Keydânî'nin mukaddimesinin en iyi ve en kapsamlı şerhi kabul edilen Kuhistânî'nin şerhidir. Kuhistânî, alıntı yaptığı kitapların ve alimlerin isimlerini zikrettiği için, nakil ve kaynak göstermedeki hassasiyetiyle öne çıkmaktadır. Kaynak olarak İbn Mâzze'nin el-Muhîtu'l-burhânî, Serahsî'nin el-Mebsût, Bedruddîn el-'Aynî'nin el-Binâye fî şerhi'l-Hidâye gibi Hanefî fıkhının en temel kitaplarına dayanmaktadır. İmam el-Kuhistânî, ele aldığı konuların Kur'an ve Sünnet'ten delillerini aktarıp, delillerin tamamını belirtmeksizin sadece şahitlik yönünü zikrederek konuyu genişletmiştir. Kitap, (şerhe büyük bir ilmi değer katan) yazarın ilmi kişiliğini ve müstakil eserler ve şerhler olmak üzere Hanefi fıkıh kitaplarının çoğu hakkındaki geniş bilgisini yansıtmakta, aynı şekilde Şâfii gibi diğer mezhepler hakkındaki birikimini de ortaya koymaktadır. Kuhistânî, Keydânî'nin metnini sadece şerh etmemekte, bilakis konuyla ilgili iyi bir araştırma yapmakta ve fikri bağımsızlığını gösterecek şekilde Keydânî'nin sözlerine (anlamsal veya lafzî olarak) itiraz etmekte ve tartışmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis aimed to study and investigate the book of Sheikh Shams al-Din alQahistani (d. 950 AH/1544 AD); He is one of the jurists of the Hanafi school of jurisprudence, one of the scholars of the tenth century AH. He named his book:“Jami' Al-Mabani Sharh Fiqh Al-Kidani,”even though the author did not explicitly state this name. It is an explanation in which all the issues related to prayer, including its pillars, conditions, forms, and parts, are collected, along with their evidence, and it presents many of the sayings of Hanafi jurists, from sources, some of which are still manuscripts or are lost. Three handwritten copies were used to verify the book: the Nur Usmaniye Library copy, the Sulaymaniyah Library copy, and the Fatih Library copy in Istanbul. The study also followed the historical descriptive approach when researching the personal and scientific biography of both Imam Al-Kidani and Al-Qahistani. In the investigated section, the interview method was followed, which is based on interviewing and comparing the written versions, and proving the differences between them in the margin, with the extraction of the sayings and texts contained in the text and attributing them to their speakers. The conclusions of the study were: The introduction to prayer is one of the most important short texts written in Hanafi jurisprudence, and it has many explanations. Among them is Al-Qahistani's explanation, which is considered one of the best and most extensive explanations of Al-Muqaddimah Al-Kidaniyya, as witnessed by biographies. Al-Qahistani was distinguished by his accuracy in transmission and documentation. He used to mention the names of scholars and the names of the books from which he quoted. As for his sources, he relied on the main books of Hanafi jurisprudence, such as: Al-Muhit Al-Burhani by Ibn Mazzah, Al-Mabsut by As-Sarakhsi, Al-Binaye Sharh Al-Hidaya by Badr Al-Din Al-Ayni, and many others. Imam AlQahistani expanded by mentioning the evidence for the issues he discusses from the Qur'an and Sunnah, by mentioning only the aspect of the evidence in them without mentioning the entire evidence. The book also reflected the author's scholarly personality, and his extensive knowledge of most of the books of Hanafi jurisprudence, including independent works and explanations of the texts, as well as other schools of jurisprudence such as the Shafi'i. Which gave his explanation great scientific value, and Al-Qahistani was not just a commentator on the text of Al-Kidani, but rather he discussed and objected to the words of the text (Al-Kidani), meaning or verbally, which demonstrates (reveals) his intellectual independence and his good investigation of the subject and objects.
Benzer Tezler
- الصراع الوصري ـ الكلداني 626 -ق.م 935دراسة تاريخية
The Egyptian – Chaldean Struggle (626 - 539 B.C. )A Historical Study
ADNAN RASHID MAMO
- حاشية إسماعيل بن عبد الرحمن البلبيسي الشافعي(ت بعد 1179هـ)على شرح ابن قاسم الغزي على متن أبي شجاع في فقه الشافعية (من أول كتاب الطهارة إلى نهاية باب الاستنجاء)دراسةً وتحقيقاً
Hashiyat al-Bilbisi on the explanation of Ibn Qasim al-Ghazi on Abu Shuja (From the beginning of the Book of Purification to the chapter on Istinja') By Ismail bin Abd al-Rahman al-Balbisi al- Shafi'i (D. after the year 1179 AH) study and investigation
MOHAMMED ASAAD HAMMOOD AL-IESSA
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULSALAM YOUSUF ESSA AL-YAGOOB
- شرحُ النقايةِ في الفقْهِ للإمام قاسم بن قُطْلُوْبَغَا (ت: 879هـ ) من باب الوديعة إلى باب المضاربة- دراسةً وتحقيقاً
Kasım b. Kutluboğa'nin (Ö.879) Şerhu'n-Nikaye fı'l-Fikh adlı eseri vedia babından mudarabe babına kadar inceleme ve tahkik
ALAA HUSSEIN ALI ALI
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAİBA FARHAT
- صبغة الله الأوّل الحيدري ومنهجه في حاشيته على تفسير سورة الفاتحة للبيضاوي
Sibgatullâh el-Evvel el-Haydarî ve menhecuhu fî hâşiyetihi 'alâ tefsîri sûretil-Fâtiha lil-Beydâvî
WSHYAR QADER KHUDHUR KHUDHUR
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTefsir Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET SELİM AYDAY