Çine Çayı Havzası'nda akarsu rejim özellikleri ve taşkın risk analizi
Stream regime characteristics and flood risk analysis in Çine Stream Basin
- Tez No: 834951
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHİBULLAH KİRAMİ ÖLGEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Taşkın, sel, Çine Çayı Havzası, akarsu rejimi, Analitik Hiyerarşi Prosesi, Flood, flashflood, Çine Stream Basin, stream regime, Analytical Hierarchy Process
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fiziki Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Yeryüzünde her gün yeni bir doğal olay (sel, taşkın, deprem, tsunami…) yaşanmaktadır. Bu doğal olaylar, yıkıma, can ve mal kaybına neden olması durumunda doğal afet olarak adlandırılmaktadır. Dünya'da en çok gerçekleşen doğal afetlerden biri sel ve taşkınlardır. Sel, bir kanala bağlı olarak akarsu yatağı boyunca akan yüksek akımlı büyük su kütlesi hareketidir. Taşkın ise yüksek alanlardan alçak alanlara doğru yüzeysel akışa geçen suyun tüm alanları kaplaması ve geçici su basmasıdır. Bu çalışma, Çine Çayı Havzası'nda akarsu rejim özellikleri incelenerek sel ve taşkın riskine yol açacak kritik akarsu akım değerlerinin tespit edilmesi, taşkın riski taşıyan alanların çok kriterli karar verme yöntemiyle belirlenmesi ve haritalanması amacıyla ele alınmıştır. Bu çalışmanın hedeflerinden birincisi geçmişten günümüze akarsu akım değerleri analiz edilerek, Çine Çayı ve yan kollarında sel ve taşkınlara yol açan kritik akım değerlerinin belirlenmesidir. Çalışmanın ikinci hedefi, akarsu akım değerleri bakımından kritik değerler belirlendikten sonra, havza genelinde diğer fiziki coğrafya özellikleri de incelenerek sel ve taşkın bakımından riskli alanların belirlenmesi ve haritalanmasıdır. Oluşturulan bu harita planlama çalışmalarına ve karar destek sistemine katkı sağlayacaktır. Taşkın risk haritası oluşturabilmek için alanın eğim, akarsuya yakınlık, yağış, arazi kullanımı, jeoloji, yükselti, bakı, toprak özellikleri belirlenmiş, belirlenmiş olan özelliklerine göre sınıflandırılmış ve haritaları oluşturulmuştur. Kriterlerin taşkın riski üzerindeki etkisini ortaya koymak için Analitik Hiyerarşi Prosesi kullanılmıştır. Bu yöntem ile Excel programında kriterlerin etki değerleri tespit edilmiş ve CBS programı kullanılarak taşkın risk haritaları oluşturulmuştur. CBS ortamında taşkın risk analizini yapabilmek için tüm haritalar raster veri formatına dönüştürülmüştür. Analiz sonucunda Çine Çayı Havza'sı bütününde taşkın riskinin en yüksek olduğu ya da riskin az olduğu alanlar tespit edilmiş ve haritalanmıştır.
Özet (Çeviri)
There is a new natural phenomenon (flood, flashflood, earthquake, tsunami…) happening on earth every day. If these natural events cause destruction, loss of life and property, they are called natural disasters. One of the most common natural disasters in the world is floods and flashflood. Flashflood is the movement of a large body of water with a high current flowing along a stream bed in connection with a channel. Flood, on the other hand, is a temporary flooding event that covers normally dry surfaces with large volumes of water. This study was carried out in order to determine the critical stream flow values that will cause flood and flashflood risk by examining the river regime characteristics and to determine and map the areas at risk of flooding via the multi-criteria decision-making method in the Çine Stream Basin. The first of the objectives of this study is to determine the critical flow values that cause floods and flashfloods in the Çine Stream and its tributaries by analyzing the stream flow values from the past to the present. The second objective of the study is to determine and map the risky areas in terms of flooding by examining other physical geographical features throughout the basin after the critical values are determined in terms of stream flow values. This created map will contribute to planning studies and decision support system. In order to create a flood risk map, the slope of the area, proximity to the stream, land use, lithology, elevation, precipitation, aspect, and soil characteristics were determined, classified according to the determined features, and maps were created. Analytical Hierarchy Method was used to reveal the effect of criteria on flood risk. With this method, the effect values of the criteria were determined in the Excel program and flood risk maps were created using the GIS program. All maps were converted to raster data format in order to perform flood risk analysis in the GIS program. As a result of the analysis, the areas with the highest or low risk of flooding in the entire Çine Stream basin were identified and mapped.
Benzer Tezler
- Aydın yöresi halk kültürünün incelenmesi
Başlık çevirisi yok
K. ZÜMRÜT HASBEK ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Halk Oyunları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. FİKRET DEĞERLİ
- Çine çayı sularında sedimentlerinde ve havzasında uranyum araştırması ve doğal radyoaktivitenin belirlenmesi
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA BAKAÇ
- Beylikler Dönemi'nde Menderes Havzası'nın üretim ve ticaret tarihi (1260-1390)
The history of production and trade of the Menderes Basin in the Period of the Principlities (1260-1390)
MÜJDAT NAMDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT KEÇİŞ
- Dipsiz-Çine çayı (Muğla, Aydın)'ndan alınan su, sediment ve Unio crassus (Bivalvia: Unionidae) örneklerinde ağır metal miktarlarının araştırılması
Examination of the heavy metal levels in water, sediment and Unio crassus (Bivalvia: Unionidae) samples taken from Dipsiz-Çine stream (Muğla, Aydin)
ÖZGEN YILMAZ