Geri Dön

Irak Selçuklu Devletinde şahnelik müessesesi

Civil governorship institution in the Iraq Seljuk State

  1. Tez No: 834974
  2. Yazar: ABDULKADİR DİKENOVA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER SUBAŞI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 114

Özet

Irak Selçuklu Devletinde taşra yönetiminde genel itibariyle askeri vali olarak tanımlanan şehir güvenliğinden sorumlu şahneler, devletin güvenliğinde de önemli rol oynamıştır. İlk dönemlerde Sultan tarafından melik ve emirlerin taşraya atadıkları yöneticiyken Nizamü'l-mülk' ünde tesiriyle gulam/Memlükî şahneler bu kadrolarda bulunmuşladır. Sadece taşra vilayetlerine gönderilmiyor aynı zamanda vergi tahsil ve temsilci olarak Türkmenlere ve Halifelik makamına, Bağdad'a da gönderiliyorlardı. Devletin güçlü olduğu önemlerde tabi-metbu telakisine riayet eden şahneler, Sultan Gıyaseddin Mesud sonrası ciddi bir nüfuz kazanmışlardır. Bu nüfuz elde etmelerinde Sultan hanedanıyla evlilik yoluyla kan bağı kurmaları, şahnelerin efradını ve yakın emirlerini memuriyetler vermeleri ve Sultanların eski güç ve kudrette olmaması etkili olmuştur. Bu nüfuz artışı Sultan II. Tuğrul dönemine, yani Irak Selçuklu Devleti'nin yıkılışına değin devam etmiştir. Öyle ki Irak Selçuklu Devletinin son dönem şahnesi Kızıl Arslan, Sultan Tuğrul'u öldürerek Sultanlık iddiasında bulunarak, alâmetleri yerine getirmeye çalışmıştır. II. Tuğrul'un ölümünden kısa bir süre sonra Kızıl Arslan'ın ölümü sonrasında Harzemşahların istilasıyla Irak Selçuklu Devleti ve Şahnelik Müessesinde bir dönem kapanmış oldu. Irak Selçuklu Şahneleri nüfuzları dahilinde, Zengîler, İldenizliler gibi Irak Selçuklu Devleti sonrası dahi devam eden atabeylikler kurmuşlardır.

Özet (Çeviri)

In the provincial administration of the Iraq Seljuk State, the Shihna (governor and general), which was generally defined as the military governor, played an important role in the security of the state. In the early periods, when the sultan was the ruler appointed by the rulers and the amirs (governor) to the provinces, Ghulam/Mamluks Shihnas were found in these cadres with the influence of Nizamü'l-mülk. They were not only sent to the provincial provinces, but also to the Turcomans and the Caliphate Authority, Baghdad, as tax collectors and representatives. The Shihna, who obeyed the subordinate view in the periods before the death of Sultan Sancar, when the state was strong, gained a serious influence after Sultan Gıyaseddin Massoud. The fact that they established blood ties with the Sultan Dynasty through marriage, that they gave their members and close amirs as civil servants, and that the Sultans were not in their former power and power were effective in gaining this influence. This increase in influence Sultan Tughril II It continued until the Tughril period, that is, the collapse of the Iraq Seljuk State. So much so that Qizil Arslan, the last period figure of the Iraq Seljuk State, tried to fulfill the portents by killing Sultan Tughril and claiming the Sultanate. Tughril II shortly after the death of Qizil Arslan, with the invasion of the Khwarazmshahs, a period in the Iraq Seljuk State and the Shihna Institution came to an end. Iraq Seljuk Shihnas established atabeyliks such as Zengids and İldenizs, which continued even after the Iraq Seljuk State, within their influence.

Benzer Tezler

  1. Selçuklu devletlerinde suikastlar

    The assassinations in Seljuk states

    HASAN TAŞKIRAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    TarihErciyes Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUHİTTİN KAPANŞAHİN

  2. Irak Selçuklu Atabegleri

    The Atabegs of Iraq Saljuq

    MURAT ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Tarihİstanbul Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDOĞAN MERÇİL

  3. Irak Oğuzları 1025-1060 (Anadolu'nun Türkleşmesine etkileri)

    Iraq oghuzes 1025-1060 (Effects to Turkification of Anatolia)

    DERYA COŞKUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    TarihKafkas Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. Ş. CEM TUYSUZ

  4. Bahrî Memlûkleri döneminde Kerek (1250-1382)

    Circassian Mamluks period Kerek (1250-1382)

    BAHAR KARATAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Tarihİnönü Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT ZENGİN

  5. XI.- XII. yüzyıllarda (1040-1171) Selçuklu-Fatimi ilişkileri

    Relations between Seljuk and Fatimids during the XI.- XII. centuries

    MARİNA ATİLA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    TarihAnkara Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ SEVİM