Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde iş Türkçesi: Aşçılık hizmetlerinde eşdizimlilik ve öğretimi
Business Turkish in teaching Turkish as a foreign language: Collocations and their teaching in culinary services
- Tez No: 835624
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NAZMİYE TOPÇU TECELLİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Yabancı dil olarak Türkçe, İş Türkçesi, Aşçılık Hizmetleri, eşdizimlilik ve öğretimi, Turkish as a foreign language, Business Turkish, Culinary Services, collocations and their teaching
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 403
Özet
GÜNDÜZ, Fikriye. Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde İş Türkçesi: Aşçılık Hizmetlerinde Eşdizimlilik ve Öğretimi, Doktora Tezi, Ankara, 2023. Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde iş Türkçesine ve bu alanın bir alt dalı olan aşçılık hizmetlerine yönelik araştırma ve çalışmalara önemli ölçüde gereksinim olduğu gözlemlenmektedir. Bu nedenle bu çalışmada aşçılık hizmetlerinde eşdizimli yapılar sıklık ve anlam temelli bir yaklaşımla ele alınmış, eşdizimliliklerin öğretimine yönelik etkinlikler tasarlanmıştır. Çalışmada öncelikle İngilizce örnekleri üzerinden yola çıkılarak iş dilinin tanımı yapılmış dolayısıyla iş Türkçesinin özellikleri belirlenmiştir. Daha sonra Türkiye'de yabancılar için Türkçe öğretiminde kullanılan Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe, Yedi İklim Yabancılar için Türkçe, Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler için Türkçe öğretim setlerinin A1, A2, B1, B2 ve C1 seviyelerinde iş Türkçesine yönelik etkinlikler araştırılmıştır. Tespit edilen etkinliklerin İş Türkçesine ve aşçılık hizmetlerine giriş niteliğinde olabilecekleri saptanmıştır. Oysa TÜİK verilerine göre aşçılık hizmetleri; yabancı çalışanların çalışma izni aldıkları ilk on iş dalından biridir ve aşçılık hizmetleri; işletme kayıtlarının tutulması, mutfak hijyeninin sağlanması, yemeklerin hazırlanması, sunulması, satışı gibi farklı pek çok alanı kapsamaktadır. Bu kadar farklı alana hitap eden aşçılık hizmetlerinde iletişimin kurulabilmesi için uygun bağlamda, uygun sözcük ve sözcük birleşimlerinin uygun bir üslupla kullanılması gerekmektedir. Söz konusu sözcük ve sözcük birleşimleri alanyazında eşdizimlilik olarak adlandırılmaktadır. Aşçılık hizmetlerinde çalışan yabancıların alana özgü eşdizimli yapıları doğru kullanması gerekmektedir. Dolayısıyla bu yapıların tespit edilmesi ve öğretilmesi gerekmektedir. Bu amaçla çalışmada öncelikle eşdizimlilik kavramına yer verilmiş, eşdizimliliklerin özellikleri ele alınmıştır. Daha sonra YÖK ve MEB veri tabanındaki aşçılık hizmetlerine yönelik ana dili konuşucuları için hazırlanan ders malzemeleri taranarak eşdizimli terimler tespit edilmiştir. Buna göre aşçılık hizmetlerine yönelik 9.167 eşdizimli yapı oluşma şekillerine göre sınıflandırılmış, eşdizimlilikler Yazılı Türkçenin Sıklık Terimleri Sözlükleri (Göz 2013 ve Aksan vd. 2017) ve Türkçe Ulusal Derlemi (Aksan vd. 2012) ile karşılaştırılmıştır. Ancak söz konusu eşdizimli yapıların liste hâlinde verilmesinin öğreniciler için tam olarak fayda sağlayamayacağı düşünülmüş. Bu nedenle tespit edilen eşdizimliliklerin öğretilebilmesi için B2-C1 seviyesine yönelik dört temel beceride, görev ve içerik temelli bir yaklaşımla, otantik (özgün) malzemeler üzerinden teknoloji tabanlı uygulama ve oyunlar kullanılarak etkinlikler tasarlanmıştır.
Özet (Çeviri)
GÜNDÜZ, Fikriye. Business Turkish in Teaching Turkish as a Foreign Language: Collocations and Their Teaching in Culinary Services. PhD Dissertation, Ankara, 2023. There is a significant need for research and studies on the teaching of Turkish as a foreign language, particularly in the field of Business Turkish and its subfield, culinary services. Therefore, this study examines collocations in culinary services based on frequency and meaning, and designs activities for teaching collocations. Initially, the definition of Business Turkish is established through English examples, allowing the identification of the characteristics of Business Turkish in Turkish. Following this, Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe, Yedi İklim Yabancılar için Türkçe, Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler için Türkçe teaching sets at A1, A2, B1, B2, and C1 levels, used for teaching Turkish to foreigners in Turkey, are researched for activities pertaining to Business Turkish. The identified activities are determined to be introductory in nature for Business Turkish and culinary services. However, according to TÜİK data, culinary services are one of the top ten fields where foreign workers obtain work permits, and culinary services encompass various areas such as record-keeping, kitchen hygiene, meal preparation, presentation, and sales. Effective communication requires the use of appropriate words and word combinations in an appropriate style for the diverse areas covered by culinary services. Such word and word combinations are referred to as collocations in the literature. Foreign employees in culinary services must use area-specific collocations correctly. Therefore, identifying and teaching these collocation structures is necessary. To this end, this study first introduces the concept of collocations and discusses their characteristics. Subsequently, Turkish language materials prepared for native speakers focusing on culinary services in the YÖK and MEB databases are scanned to identify collocated terms. Accordingly, 9,167 synonymous structures related to culinary services are classified according to their formation methods and compared with the Frequency Terms Dictionary of Written Turkish (Göz 2013 and Aksan et al. 2017) and the Turkish National Corpus (Aksan et al. 2012). However, listing these collocations may not be fully beneficial to learners. Therefore, activities are designed for teaching the identified collocations using a task and content-based approach, authentic materials, technology-based applications, and games at the B2-C1 level.
Benzer Tezler
- Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde özel amaçlı dil öğretimi: İş Türkçesi
Teaching Turkish for specific purposes as a foreign language: Business Turkish
VOLKAN KURT
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRÜ HALUK AKALIN
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde özel amaçlı dil öğretimi terimler çalışması: Kripto piyasa terimleri örneği
A study on special purpose language teaching terminology in teaching Turkish as a foreign language: The example of crypto market terms
KARDELEN GONCA AKALIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TALAT AYTAN
- Özbekistan'da Türkiye Türkçesi eğitiminin yeni yaklaşım ve yöntemler açısından değerlendirilmesi
The evaluation of Turkish language education in Uzbekistan in terms of new approaches and methods
MEKHİRBAN ALLANİYAZOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM AKIŞ
- Özbek Türklerine Türkiye Türkçesi öğretiminde ek-fiilin birleşik ve katmerli zamanın çekimleri, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri
The compound tenses of complementary verbs, encountered problems and proposal of solutions in teaching Turkish language to Uzbek Turkish
DİLNOZA ERMATOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIZ KOCASAVAŞ
- İktisadi ve idari bilimler Türkçesinin incelenmesi ve yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanımı
A study on Turkish for economics and administrative sciences and its use in teaching Turkish as a foreign language
EKİN ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. V. DOĞAN GÜNAY