Multiple skleroz yönetiminde hemşire liderliğinde öz düzenlemeyi destekleyen interaktif web tabanlı programın geliştirilmesi ve etkisinin değerlendirilmesi
Development of interactive web-based program that supports nurse-led self-regulation on multiple sclerosis management and evaluation of its effect
- Tez No: 835650
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SELDA ARSLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Araştırma Multiple Skleroz (MS) yönetiminde hemşire liderliğinde öz düzenlemeyi destekleyen interaktif web tabanlı programın (Yönetebilirim) geliştirilmesi ve geliştirilen programın öz yönetim, yorgunluk ve kaygıya olan etkisini inceleme amacıyla yürütülmüştür. Web tabanlı program, öz yönetim stratejileri temelinde, dinleme, planlama, yapma, inceleme ve eyleme geçme basamaklarından oluşan STAR modeli rehber alınarak eylem araştırması sonucunda oluşturulmuştur. Web tabanlı programın öz yönetim, yorgunluk ve kaygıya olan etkisi, paralel grup desende randomize kontrollü araştırma ile değerlendirilmiştir. Araştırma, Konya'da bir üniversite hastanesi nöroloji kliniğinde yürütülmüştür. Çalışma grubunu, blok randomizasyonla 38 müdahale, 38 kontrol grubuna olmak üzere 76 MS'li birey oluşturmuştur. Araştırma verilerinin toplanmasında, Birey Tanılama Formu, MS Öz-Yönetim Ölçeği, Yorgunluk Şiddet Ölçeği ve Durumluluk ve Sürekli Kaygı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada, müdahale grubu, sekiz hafta süreyle“Yönetebilirim”i kullanmış, kontrol grubu herhangi bir girişim almamıştır. Araştırmanın yürütülmesi için etik kurul izni, kurum izni ve hastalardan onam alınmış, protokol kaydı yapılmıştır (Clinical Trial No: NCT05393765). Verilerin istatistiğinde SPSS 25.0 programı kullanılarak, ortalama, yüzde ve standart sapma hesaplamalarından yararlanılmıştır. Grupların dağılımını inceleme için ki-kare, gruplar arası karşılaştırmalarda bağımsız gruplar için t testi, zaman ve grup etkileşimini inceleme için karma ANOVA analizinden yararlanılmıştır. Deney tasarımına uygun etki büyüklükleri hesaplanmıştır. Anlamlılık düzeyi p0,05). Müdahale grubunda uygulamadan sonra, öz yönetim puanının anlamlı olarak arttığı ve orta düzeyde bir etki büyüklüğüne sahip olduğu belirlenmiştir (p0,05). Müdahale grubundaki bireylerin tamamına yakını, web programının bilgilendirici ve kullanışlı olduğunu ifade etmiştir. MS yönetiminde hemşire liderliğinde öz düzenlemeyi destekleyen interaktif web tabanlı programın MS'li bireylerin öz yönetimlerini iyileştiren uygulanabilir bir program olduğu belirlenmiştir. Bu bulgular sonucunda, geliştirilen web tabanlı programın yaygınlaştırılması, MS'li bireylerin öz yönetimlerini güçlendirmek için yeni web tabanlı programların geliştirilmesi ve etkisinin randomize kontrollü olarak değerlendirilmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
The research was conducted to develop an interactive web-based program, named“I Can Manage”, in order to support nurse-led self-regulation in multiple sclerosis (MS) management, and to examine the program's impact on self-management, fatigue, and anxiety. The web-based program was developed through action research, guided by the STAR model, which consists of stages including listening, planning, doing, reviewing, and taking action, based on self-management strategies. The impact of the web-based program on self-management, fatigue, and anxiety was assessed through a parallel-group, randomized controlled trial design. The research was conducted between April and September 2022 at the neurology clinic of a university hospital in Konya. A total of 76 individuals with Multiple Sclerosis (MS) were included in the study through block randomization, with 38 individuals in the intervention group and 38 individuals in the control group. Data was collected using the Personal Information Form, Multiple Sclerosis Self-Management Scale, The Fatigue Severity Scale, and State-Trait Anxiety Inventory. In the study, the intervention group used“I Can Manage”for eight weeks, while the control group did not receive any intervention. Ethical approval, institutional permission, and informed consent from the patients were obtained to conduct the research, and protocol registration was completed (Clinical Trial No: NCT05393765). The SPSS 25.0 software was used in the statistical analysis of the data, and calculations for means, percentages, and standard deviations were employed. To examine the distribution of groups, the chi-square test was used, and independent samples t-tests were conducted for group comparisons. Furthermore, a mixed-design ANOVA was carried out to investigate the interaction between time and group. Effect sizes appropriate to the experimental design were also calculated. The significance level was taken as p0.05). After the intervention, a significant increase was observed in the self-management scores of the intervention group, with a medium effect size. (p0.05). Nearly all participants in the intervention group stated that the web-based program was informative and useful. It was found that the interactive web-based program supporting nurse-led self-regulation in MS management is a feasible program enhancing self-management in individuals with MS. Based on these findings, it is recommended to develop and extend web-based programs to enhance self-management in individuals with MS within the Turkish community, and to evaluate the effectiveness of these programs through randomized controlled trials.
Benzer Tezler
- Multipl sklerozlu hastalarda yorgunluk yönetiminde web tabanlı eğitim ile desteklenen hemşire takip programının etkinliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of the efficiency of the nurse follow-up programsupported with web-based education in managing fatigue inpatients with multiple sclerosis
GİZEM YAĞMUR YALÇIN
Doktora
Türkçe
2024
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşaİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZELİHA TÜLEK
- Multiple skleroz hastalarının semptom yönetiminde tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımı
Use of complementary and alternative treatment in the management of symptoms in patients multiple sclerosis
FATMA ALKIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Hemşirelikİstanbul Okan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL ŞENTÜRK
- Multipl skleroz tanısı ile izlenen hastalarda fonksiyonel durum ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Evaluation of functional status and quality of life in patients with multiple sclerosis diagnosis
GAMZE OĞUZ
Doktora
Türkçe
2021
HemşirelikDemiroğlu Bilim ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA DURNA
- Multipl skleroz hastalarında postüral denge düşme ve yorgunluğun değerlendirilmesi
Postural balance, falls, fatigue in multiple sclerosis
ELMAS GENÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
NörolojiGaziosmanpaşa ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BETÜL ÇEVİK