Geri Dön

Çift bazlı (DB) roket yakıtlarının yaşlanma karakterizasyonun belirlenmesi

Determination of life condition in double base rocket propellants

  1. Tez No: 835811
  2. Yazar: ZARİFE BOYLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HAYRİ YAMAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Savunma ve Savunma Teknolojileri, Defense and Defense Technologies
  6. Anahtar Kelimeler: Roketler, İtki, Roket Yakıtları, Ömür Tespiti, Aktivasyon Enerjisi, Activation Energy, Propulsion, Life Determination, Rockets, Rocket Propellant
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Savunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 92

Özet

İnsanlığın en çok merak ettiği konuların başında uzayın derinliklerinin keşfedilmesi konusunun geldiği bilinmektedir. Bu konuda gelişmiş ülkeler diğer ülkelere üstünlük sağlamak hedefiyle sürekli rekabet halinde uzayın keşfi için durmaksızın farklı yakıt türleri ile çalışabilen roket motorları geliştirilmektedir. Roketlerin tarihi gelişimine bakıldığında ilk roketin Çin'de 13.yüzyılda kara barut yakıtı ile fırlatıldığı bilinmektedir. Daha sonraki süreçlerde roketlerin uzun yıllar gelişimlerinin geciktiği ve ancak 1800'lü yılların sonlarına doğru Avrupalıların roketleri geliştirilmesi konusunda yoğun çaba harcamalarına karşın roketlerin dengesi konusunda ciddi sorunlar yaşamışlardır. Genellikle roketler, yakıt, motor ve egsoz kısımlarından oluşan, uç kısmı hava sürtünmesini azaltacak şekilde dizayn edilmiş, silindir şeklinde kaplardır. Roketler çalışmaları sırasında havaya gereksinim duymazlar, yanma için gerekli oksijen yakıt içerisinde mevcuttur. Hareket yönünün tersinde sıcak gaz püskürterek hareket ederler. Roketler çok pahalı sistemler olması nedeniyle mümkün olan en uzun süre optimum çalışma koşullarında ve standartlar dahilinde kullanım sürecinde kalması en önemli konuların başında gelmektedir. Roketlerin ömür tayininde standartlar dahilinde roketin içerik maddelerindeki stabilizatör yüzdeleri öncelikli olmak kaydıyla birçok karakteristik parametrede değerlendirmeye alınabilmektedir. Yakıtın yaşlanmasında kimyasal (oksidadif çapraz bağlar gibi), fiziksel (plastikleştirici göçü, sıvı yanma katalizörleri ve nem) ve mekanik (termalyükler, vibrasyon gibi) prosesler bozunmayı etkilemektedir. Bu proje ile MKE A.Ş. 'de üretilen yeni çift bazlı roket yakıtının ömür tespiti kapsamında yaşlanma ile oluşan stabilizör kaybına bağlı olarak ömür tespiti yapılması hedeflenmiştir. Bu maksatla yakıta 60°C, 70°C ve 80°C sıcaklıklarda yaşlandırmalar uygulanmış ve stabilizör kaybına bağlı aktivasyon enerjisi enerjisi hesaplanarak yakıtın 25°C ve 40°C sıcaklıklarda depolanması durumunda yakıt ömrünün nasıl değiştiği incelenmiştir. 25°C depolama koşullarında yakıtın depolanması durumunda ömrünün 451 yıl, 40°C depolama koşullarında depolanması durumunda ise ömrünün 29 yıl olduğu hesaplanmıştır.

Özet (Çeviri)

It is known that one of the most curious subjects of humanity is the discovery of the depths of space. In this regard, rocket engines that can operate with different fuel types are being developed non-stop for the exploration of space, in constant competition with the aim of gaining superiority over other countries. Looking at the historical development of rockets, it is known that the first rocket was launched in China in the 13th century with black powder fuel. Despite the fact that the development of rockets was delayed for many years in the following processes and the Europeans made great efforts to develop rockets towards the end of the 1800s, they had serious problems with the balance of the rockets. In fact, the development process of rockets gained momentum after the 1920s. Generally, rockets are cylindrical containers consisting of fuel, engine and exhaust, the tip of which is designed to reduce air friction. During their work, rockets move by spraying hot gas in the opposite direction of the direction of movement without the need for air. Due to the fact that rockets are very expensive systems, it is one of the most important issues that they remain in the process of use in optimum working conditions and within the standards for as long as possible. In the determination of the life of rocket propellants, many characteristic parameter values are taken into consideration, provided that the stabilizer percentages in the ingredients of the fuel are prioritized within the standards. In fuel aging, chemical (such as oxidative cross-links), physical (plasticizer migration, liquid combustion catalysts and moisture) and mechanical (such as thermal loads, vibration) processes affect degradation. With this project, MKE A.Ş. It is aimed to determine the life of the new dual-base rocket propellant produced in Turkey, depending on the loss of stabilizer caused by aging. In the experimental study, aging was applied to the fuel at 60°C, 70°C and 80°C temperatures and the activation energy due to the loss of stabilizer was calculated and how the propellant life changed when the propellant was stored at 25°C and 40°C was investigated. It has been calculated that the storage life of the propellant is 451 years at 25°C, and 29 years if it is stored under 40°C storage conditions.

Benzer Tezler

  1. Yüksek enerjili çift bazlı (DB) katı roket yakıt numunelerinin karekterizasyonu

    Characterization of high energy double base (DB) solid rocket fuel samples

    AZİZ KERVAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Savunma ve Savunma TeknolojileriKırıkkale Üniversitesi

    Savunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HAYRİ YAMAN

  2. Yüksek enerjili maddelerin çift bazlı (DB) roket yakıtlarında kullanımı ve performans etkilerinin araştırılması

    Use of double-base high energy materials in solid propellant and investigation of their effects on the performance

    HAYRİ YAMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Makine MühendisliğiKırıkkale Üniversitesi

    Makine Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VELİ ÇELİK

    PROF. DR. İBRAHİM UZUN

  3. Alüminyum ilavesinin çift esaslı roket katı yakıt performansına etkilerinin incelenmesi

    Determination of influence of al powders adding on performance of double base solid propellants in rockets

    MUSTAFA AKÇİL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Metalurji MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    Metalurji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEKİ ÇİZMECİOĞLU

  4. M.Ö. 2.bine tarihlendirilen Panaztepe süs eşyasının Ege arkeolojisindeki yeri ve önemi (2 cilt)

    Place and importance in aegean archaeology of Panaztepe jewellerys which are dated back to 2 nd millennium B.C.

    NAZLI ÇINARDALI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    ArkeolojiHacettepe Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ARMAĞAN ERKANAL

  5. Çift bazlı (db) klasik mühimmat yakıtlarında stabilizör miktarının zamana bağlı değişiminin incelenmesi

    Investigation of time-dependent change of stabilizer amount in dual based (db) classic ammunition propellant

    KADİR TÜRKSEVER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Savunma ve Savunma TeknolojileriKırıkkale Üniversitesi

    Savunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYRİ YAMAN