Beşeri sermaye olarak sağlığın ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler örneği
The impact of health as human capital on economic growth: Case of developed and developing countries
- Tez No: 835895
- Danışmanlar: PROF. DR. EYYUP ECEVİT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Sağlık, beşeri sermaye, ekonomik büyüme, FE-MMQR, Health, human capital, economic growth, FE-MMQR
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 210
Özet
Sağlık sermayesinin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri, ekonomik büyüme teorilerinin beşeri sermayeyi büyüme modellerine dahil ettiğinden günümüze kadar tartışılmaktadır. Beşeri sermaye kavramı ortaya çıktığında, beşeri sermaye yalnızca eğitim ile ilişkilendiriliyordu. Ancak bireylerin eğitim ve doğuştan gelen yeteneklerini üretim sürecine dahil edebilmeleri sağlıklı olmaları koşuluna bağlıdır. Dolayısıyla sağlık, beşeri sermayenin itici gücüdür. O halde sağlık hem fiziksel sermayenin hem de eğitim yoluyla kazanılan beşeri sermayenin önünde duran birincil sermaye türüdür. Grossman'a göre sağlık iktisadi maldır ve sağlığın talep modeli oluşturulabilir. Birey için gelir elde etme yeteneği, sağlıklı olmanın bir fonksiyonudur. Bu kapsamda tezimizde sürdürülebilir kalkınma hedefleri de göz önünde bulundurularak beşeri sermayenin bir unsuru olan sağlığın yüksek ve üst-orta gelirli ülke grupları üzerinde ekonomik büyümeye etkisi incelenmiştir. İki ülke grubu ile 2000-2019 yılları bağlamında panel veri analizi yapılmıştır. FE-MMQR tahminine göre yüksek ve üst-orta gelirli ülkelerde sağlık harcamaları, CO2 emisyonu ve işgücü katılım oranının tüm kantillerde ekonomik büyüme üzerinde olumlu etkileri olduğu bulunmuştur. Kişi başına düşen GSYH miktarı arttıkça, CO2 emisyonun ekonomik büyüme üzerinde artan etkisi vardır. Sağlık harcamaları ve işgücünün ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin kişi başına geliri düşük olan ülkelerde daha büyük olduğu görülmüştür. Doğuşta yaşam beklentisinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi ise iki ülke grubunda farklıdır. Yüksek gelirli ülkeler içerisinde doğuşta yaşam beklentisinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi yüksek kantillerde daha büyüktür. Üst-orta gelirli ülkelerde yaşam beklentisinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi anlamsız bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The effects of health capital on economic growth have been discussed since human capital was incorporated into growth models of economic theories. When the concept of human capital emerged, it was initially associated only with education. However, individuals' ability to participate in the production process by leveraging their education and innate abilities is contingent on being healthy. Therefore, health serves as the driving force behind human capital. Thus, health is a primary form of capital that stands ahead of both physical capital and human capital acquired through education. According to Grossman, health is an economic goods, and a demand model for health can be formulated. The ability to generate income for an individual is a function of being healthy. In this context, in our thesis, taking into consideration the sustainable development goals, the impact of health as an element of human capital on economic growth was examined for high-income and upper-middle-income country groups. Panel data analysis was conducted for the two country groups for the period of 2000-2019. According to the FE-MMQR estimation, health expenditures, CO2 emissions, and labor force participation rate have positive effects on economic growth at all quantiles in high-income and upper-middle-income countries. As per capita GDP increases, the impact of CO2 emissions on economic growth also increases. It is observed that the effect of health expenditures and labor force on economic growth is more significant in countries with lower per capita income. The impact of life expectancy at birth on economic growth differs between the two country groups. Within high-income countries, the impact of life expectancy at birth on economic growth is more significant at higher quantiles. In upper-middle-income countries, the impact of life expectancy on economic growth was found to be insignificant.
Benzer Tezler
- Health and growth: understanding the importance of health in economic growth
Sağlık ve büyüme: Sağlığın iktisadi büyüme üzerindeki etkilerini anlamak
İBRAHİM HAKAN YETKİNER
Doktora
İngilizce
2002
EkonomiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAKUP KEPENEK
- Büyüme teorileri çerçevesinde eğitim ve sağlık göstergeleri ile ekonomik büyüme ilişkileri
Relationship between education,health indicators and ecoomic growth within the frame of economic growth theories
AHMET GÖKÇE AKPOLAT
- Sustainable development goals in lower-middle income economy: Relevancy and outlook in Cameroon
Alt gelirli ekonomi'de sürdürülebilir kalkınma hedefleri: Kamerun'da uygunluk ve görünüm
HAMAN ADAMA MOHAMADOU
Doktora
İngilizce
2022
EkonomiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKADİR DEVELİ
- The effect of human capital on economic growth in some sub Saharan African countries (SSA)
Bazı Saharan Afrika ülkelerinde insan sermayesinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi
AİSHA AHMAD SAJOH
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Ekonomiİstanbul Ticaret Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDİN CELEN
- Kamu politikası aracı olarak sağlık harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi
The effect of health expenditures as a tool of public policy on economic growth
MÜZEYYEN ÖZAVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonomiArdahan ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM ORKUN ORAL