Klasik Türk şiirinde peri
Fairy in classical Turkish poetry
- Tez No: 835912
- Danışmanlar: PROF. DR. MELİKE GÖKCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Klasik Türk Şiiri, Olağanüstü Varlık, Duyular, Peri, Sevgili, Classical Turkish Poetry, Extraordinary Being, Senses, Fairy, Beloved
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Duyularla algılanması ve akılla kavranması imkân dâhilinde olmayan olağanüstü varlıklar, bilinmeyen bir âlemin varlığına işaret etmekte ve gizemini korumaktadır. İnsanın yaratılışından getirdiği bilme ve öğrenme isteği, görünenlerin yanı sıra görünmeyen, esrarengiz ve insanda son derece merak uyandıran bir âleme kadar uzanmıştır. Sanatçılar ise bu âleme ilişkin duygu ve düşüncelerini yansıtmak için sanatın çeşitli kollarını tercih etmişlerdir. Klasik Türk şiiri de sanatın bir kolu olup, Türk Edebiyatı'nın XIII. ve XIX. yüzyıllar arasındaki çok özel tarihsel bir evresini temsil etmektedir. Bu dönemlerde klasik şairlerde merak uyandıran ve hep ilgilerinin odağında bir konu olan olağanüstü varlıklar, bizim de çalışmamıza konu olmuştur. Çalışmamızın merkezine aldığımız peri; cin, denizkızı, melek, şeytan, cadı, dev, ejderha, hûrî ile gılmân ve Kaf Dağı ile de yakından ilişkilidir. Klasik şiirde de bu varlıklar arasında belirgin bir anlam ilgisinin olduğu görülmektedir. Çalışmamızda, genel olarak olağanüstü varlıklar hakkında etraflıca araştırmalar yapılmış olup tümdengelimsel bir yöntemle çalışmamızın merkezine aldığımız peri hususuna gelinmiştir. Çalışmamızın amacı; klasik Türk şiirinde, çok sevilen, sevgiliye benzetilen ama hep bir köşelerde kendisi gibi gizli saklı kalmış olan periye, klasik Türk şiirindeki hak ettiği itibarı kazandırmaya çalışmaktır. Çalışmamızın sonucunda ise seçtiğimiz olağanüstü varlıkların gaybî, metafizik ve mistik boyutları hakkında bilgi verilmiş; kökenlerinden bahsedilmiştir. Seçilen bu olağanüstü varlıkların periyle olan ilgileri ve klasik şiirimize olan yansımaları gösterilmiştir. Periyle ilgili olarak da 19 farklı özellik tespit edilmiş; perinin bazen teşbih amaçlı bazen de mazmun olarak kullanıldığı gözlemlenmiştir. Periyle ilgili yapılan bu çalışmayla klasik Türk şiiri sahasına katkı sağlanmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Extraordinary beings, which can not be perceived with the senses and grasped with the mind, point to the existence of an unknown realm and preserve its mystery. The desire to know and learn, brought by man from his creation, has extended to an invisible, mysterious and extremely intriguing realm, as well as the visible. Artists, on the other hand, preferred various branches of art to reflect their feelings and thoughts about this world. Classical Turkish poetry is also a branch of art, and the XIII. and XIX. it represents a very special historical phase between the centuries. Extraordinary beings, which aroused curiosity in classical poets in these periods and were always the focus of their attention, have also been the subject of our study. The fairy, which we take at the center of our work; it is also closely related to jinn, mermaid, angel, devil, witch, giant, dragon, houri and gılmân and Mount Kaf. In classical poetry, it is seen that there is a significant relationship between these beings. In our study, in-depth research has been done about extraordinary beings in general, and the fairy issue, which we have taken to the center of our study, has been reached with a deductive method. The aim of our study; in classical Turkish poetry, it is to try to give the fairy, who is very loved, likened to a lover, but always hidden in a corner, to gain the reputation it deserves in classical Turkish poetry. As a result of our study, information was given about the unseen, metaphysical and mystical dimensions of the extraordinary beings we chose; origins are mentioned. The interest of these selected extraordinary beings with the fairy and their reflections on our classical poetry are shown. 19 different features have been identified regarding the fairy; It has been observed that the fairy is sometimes used for simile and sometimes as a metaphor. With this study on the fairy, it has been tried to contribute to the field of classical Turkish poetry.
Benzer Tezler
- Klâsik Türk şiirinde şeyhülislâmlara sunulan kasideler
The qasidas presented for shaikh al-islams in the classical Turkish poetry
ÖZCAN TUNÇADAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECEP DEMİR
- Klasik Türk şiirinde terkiplerin edebî yönü (Fuzûlî, Bâkî, Nâilî ve Neşâtî örneği)
Literary aspect of the compositions in classical Turkish poetry (Fuzûlî, Bâkî, Nâilî ve Neşâtî example)
HANDAN BELLİ
Doktora
Türkçe
2017
Türk Dili ve Edebiyatıİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. CAFER MUM
- Klasik Türk şiirinde aykırılık (16. yüzyıl)
Anomaly in Classical Turkish Poetry (16th century)
NİHAT BIÇAK
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıKocaeli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GENCAY ZAVOTÇU
- Klasik Türk şiirinde İslamiyet dışındaki dinlere ait unsurlar
Element of non-İslam religions in classical Turkish poetry
SAFİYE ÇÖRDÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUVAFFAK EFLATUN
- Klasik Türk şiirinde cülûsiye
Cülûsiye in classical Turkish poetry
ZEYNEP KOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN KURTOĞLU