Otlatılan ve korunan iki farklı mera kesiminin bazı toprak ve bitki örtüsü özelliklerinin karşılaştırılması
A Comparison for some vejetations and soil properties in crazed and closed range areas
- Tez No: 83607
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET GÖKKUŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
ÖZET Erzurum merkez ilçenin Sütevler mahallesinde yansı otlatmaya açık yansı ise askeri amaçla koruma altında olan bir mer'a alanının iki farklı kesiminde 1996 ve 1997 yıllan arasında yürütülen çalışmada mer'a kesimlerinin bazı bitki örtüsü ve toprak özellikleri incelenmiştir. Sonuçlar aşağıda verilmiştir. Mer'a kesimlerinde toplam 90 bitki türüne rastlanmış ve her iki kesimde koyun yumağı dominant tür olarak kaydedilmiştir. Diğer önemli bitki türleri ise adi parlakot, havlı brom. Catabrosella parviflora, yumrulu salkımotu, çokbaşlı geven, melez ve san çiçekli yonca, kafkas üçgülü, yavşan ve kekik gibi türlerdir. Çalışma sahası bitki örtüsünün botanik kompozisyonunda otlatılan kesimde %34.34 olan toplam buğdaygil oram, korunanda%64.21, baklagil oranı ise sırasıyla %23.23 ve %15.55'dir. Diğer familyalara giren tür oranlan ise %20.24 ile %42.43 şeklinde olmuştur. Her iki kesimde botanik kompozisyondaki buğdaygil ile diğer familyalara giren türler haziran ayında eylül ayına göre daha yüksek olurken, baklagillerde tersi durum ortaya çıkmıştır. Bitki örtüsünün toprağı kaplama oranlan otlatılan kesimde ortalama %28.23 iken, korunan kesimde %34.77 olarak tespit edilmiştir. Ayrıca otlatılan kesimde 2.95 olan mer'a kalite derecesi, korunan kesimde 5.55 olarak belirlenmiştir. Bu kalite derecesi puanlarına göre mer'a durumu, otlatılan kesimde“zayıf, korunan kesimde ise ”orta" sınıfta yer almıştır. Hem toprağı kaplama oranı hem de mer'a kalite derecesi haziran döneminde eylül döneminden daha yüksek olmuştur. Otlatılan sahada 52.91 kg/da topraküstü ve 380.76 kg/da toprakaltı bioması tespit edilirken, korunan alanda sırasıyla 126.56 ve 621.36 kg/da olarak belirlenmiştir. Örtü materyali miktan haziran döneminde eylülden daha yüksek olmasına karşın, toprakaltı bioması eylülde hazirandan daha fazla olmuştur. Mer'a kesimlerine göre benzerlik indeksleri %5 1.46-%86.95 arasında değişmiştir. En düşük benzerlik otlatılan (eylül) ile korunan (haziran) dönemleri en yüksek ise korunan (haziran)-korunan (eylül) arasındaki bitki topluluklarında tespit edilmiştir. Otlatılan mer'a kesiminin otu ham protein, P, K ve Mg yönünden korunandan, korunan kesimin otu ise ham selüloz ve Ca yönünden otlatılandan daha zengin olmuştur. Ham selüloz eylül döneminde yüksek iken, diğerleri haziranda daha yüksek olmuştur. Mer'a otunun tetani (K/(Ca+Mg)) içeriği hem otlatılan-korunan hem de haziran-eylül karşılaştırılmasında oldukça düşük düzeyde tespit edilmiştir. Toprakların fiziksel ve kimyasal özellikleri kesimlere göre çok önemli fark göstermemekle birlikte derinliğe doğru önemli değişim tespit edilmiştir. Otlatılan ve korunan mer'a kesimlerinde organik madde oranı %2.31 ve %2.41 olarak belirlenirken, kireç oram %0.31 ve 0.38, kütle yoğunluğu 1. 16 ve 1. 12 g/cm3, agregat stabilitesi %70. 17 ve 67.48, hava geçirgenliği 1.34 ve 1.28 u2, su geçirgenliği 38.35 ve 37.90u2, strüktür stabilitesi 10.07 ve 9.50 cm/h ve dispersiyon oram 15.24 ve 14.32 olarak belirlenmiştir. Otlatılan kesimde killi-tın olan tekstür sınıfı korunanda kumlu-killi-tın olarak belirlenmiş ve derinlikle fazla değişim göstermemiştir. Bazı toprak özellikleri ile bitki örtüsü arasında yapılan nonlinear regresyon analizlerinde; agregat stabilitesi-buğdaygil(-) ve baklagil oram ile, kütle yoğunluğu-buğdaygil oram, su geçirgenliği-örtü materyali miktarı, organik madde-toprakaltı bioması miktarı (-), süt (-) ve kum oram ile mer'a kalite derecesi arasında önemli ilişkiler kaydedilmiştir.
Özet (Çeviri)
SUMMARY Studies were conducted on the Rangelands that were grazed and protected for military purposes in Sütevler vicinity of Erzurum city in order to investigate canopy and soil properties in the Rangelands in 1996 and 1997. The results obtained are as followed. A total of 90 plant species were determined in the Rangelands with sheep fescue being dominant. Other important plant species included junegrass, subalpine brome, Catabrosella parviflora, bulbous bluegrass, thorny milkvetch, variegated alfalfa, yellow medic. Caucasian clover, small sagebrush and thyme. Total percentage of grasses in the botanical composition of the experimental site was 34.34% in the grazed area and 64.21% in the protected area while that of legumes 23.23 and 15.55% with other families being 20.24% and 42.43% respectively. Grasses and other families in the composition of two areas were higher in June than in September while legumes were vice versa. The rate of canopy cover by plants was 28.23% in the grazed and 34.77% in the protected areas. Range quality degree was 2.95 in the grazed and 5.55 in the protected area, which corresponded to poor and medium quality levels respectively. The rate of canopy cover and pasture quality degree was higher in June than in September. In the grazed site 52.91 kg/da aboveground biomass and 380.76 kg/da below ground biomass was recorded while it was 126.56 and 621.36 kg/da in the protected site respectively. Plant canopy coverage was higher in June whereas below ground biomass was higher in September. Similarity indexes ranged between 51.46% and 86.95% in the range sites. The lowest similarity was in the grazed (September) and protected (June) while it was the highest in the protected (June) and grazed (September) of the plant communities. Crude protein, P, K and Mg content of the hay from the grazed sites was higher than that of the protected while crude cellulose and Ca content was higher in the protected site. Crude cellulose content was higher in September while the others were higher in June. Grass tetany (K/(Ca+Mg)) was low in both grazed and protected areas with no difference between June and September values. With no discernable differences between sites, soil physical and chemical properties showed down ward variation. In grazed and protected sites organic matter content was 2.31% and 2.41%, lime content 0.31 and 0.38%, specific weight 1.16 and 1.12 g/cm3, aggregate stability 70.17 and 67.48%, air diffusivity 1.34 and 1.28u2, water infiltration value 38.35 and 37.90u2, structure stability 10.07 and 9.50 cm/ha and dispersion rate was 15.24 and 14.32 respectively. Soil texture was clay-loam in grazing areas, however, it was sandy-clay-loam protected areas. Variability in soil texture with depth negligible. Nonlinear regression analysis between soil and canopy properties showed that aggregate stability was significantly correlated with grass (-) and legume ration while specific density was correlated with grass ration. Water infiltration was related to canopy mass, organic matter content with below ground biomass (-), silt (-) and sant ration and range quality degreee.
Benzer Tezler
- Elazığ ili merkez ilçeye bağlı Hal Köyü'nde korunan ve otlatılan meraların bitki tür ve kompozisyonları ile ot verim ve kaliteleri bakımından karşılaştırılması
Comparison of grazed and non-grazed herbage yield, pastures quality in terms of plant species and composition in Hal village of Elazıg province
HALİL KARAN
- Diyarbakır ili Gözalan köyünde korunan ve otlatılan mer'alardaki bitki tür ve kompozisyonları ile ot verimlerinin incelenmesi üzerine bir araştırma
An Investigation of the herb species, composition and herb yields in the Gözalan village area in Diyarbakır
MEHMET ALİ ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
ZiraatDicle ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET BAŞBAĞ
- Korunan, otlatılan ve sürülüp terk edilen mera alanlarının bitki örtülerinin karşılaştırılması
Comparising plant floras of the ungrazing, grazing and ploughed abandoned areas.
TUNCAY ÖNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
ZiraatAtatürk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİNALİ ÇOMAKLI
- Devamlı otlanılan ve üç yıldır otlatılmayan meralarda vejetasyon etüdü
A Study on the pastures which were under permanent grazing and on the pastures which were not grazed for three consequtive years
N. MÜKERREME TURCAN (DİZDAR)
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEVLÜT MÜLAYİM
- Çukurova'da yakılan ve otlatılan bir mer'a ile korunmuş bir mer'anın bitki örtüsü ve verim güçlerinin saptanması üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
AHMET EFE
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUNCAY TÜKEL