Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Orta ve Yeni Assur Devleti'nin varlığı
The presence of the Middle and Neo-Assyrian State in the Southeastern Anatolia Region
- Tez No: 836204
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESRA KAÇMAZ LEVENT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Batman Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Güneydoğu Anadolu Bölgesi, uygun iklim şartları ve coğrafi konumu ile her dönem ön planda olmuştur. Sahip olduğu jeopolitik konumu ve tarıma elverişli toprakları en temel ihtiyaçları karşılayabilmek için uygun şartları sunmaktaydı. Dolayısıyla bölge tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bunlardan bir tanesi de bir döneme damgasını vuran ve bulunduğu bölgenin en güçlü devleti olan Assur Devleti'dir. Assur Devleti'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi üzerinde siyasal, ekonomik ve kültürel olarak birçok etkisi gözlemlenmektedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin ticaret yolları üzerinde bulunması ve çeşitli bölgeler arası geçiş güzergâhlarına sahip olması Assur Devleti'nin bölge üzerinde hâkimiyet çabalarının başlıca nedenlerindendir. Ayrıca bölgenin hem tarım dışında birçok kaynağa sahip olması ekonomik olarak da Assur'un ilgisini çekmekteydi. Böylelikle Assur, bölge üzerinde askeri seferlerle ve diplomatik girişimlerle hâkimiyet kurma çabalarına girişmiştir ve uzun bir süre bunda başarılı olmuştur. Birçok yerleşimi ve krallığı vergilere bağlayarak ve buralara vassallar atayarak kendine bağlamıştır. Bunlardan en önemlileri Karkamış, Sam'al, Kummuh, Sultantepe, Ziyaret Tepe, Üçtepe, Giricano, Kavuşan Höyük, Hakemi Use, Aşağı Salat, Salat Tepe'dir. Assur'un merkezinin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ne olan uzaklığı ve hali hazırda bölgedeki yerleşimlerin siyasi yapısı Assur'un bölgedeki hâkimiyet yöntemlerini etkilemiştir. Bölgede var olan devletleşmiş Geç Hitit ve Arami kentlerinin kontrolü ile ırmak kenarlarına konumlanmış yerleşimlerin hâkimiyet yöntemleri farklılık göstermekteydi. Assur hâkimiyetini ya merkezlere vali atayarak ya da kendi taraftarı kralı seçerek veya garnizonlar ve dunnular kurarak sağlamaktaydı. Assur Devleti'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki varlığı hem bölge sınırlarında ele geçen yazılı kaynaklardan hem de yerleşimlerdeki arkeolojik verilerden anlaşılabilmektedir. Bölgedeki yazılı kaynakların yanı sıra Assur'un merkezinden ve de çevre bölgelerden ele geçen birçok tabletten de Assur'un bölgedeki varlığı kanıtlanmaktadır. Ayrıca hem yerleşim yerlerinde hem de merkezlerin yakınlarından ele geçen kaya kabartmaları, steller, seramikler, mimari kalıntılar, küçük buluntular, mezarlar ve mezar buluntuları bu varlığı kanıtlar niteliktedir.
Özet (Çeviri)
The Southeastern Anatolian region has always been prominent throughout history due to its favourable climatic conditions and geographical location. Its geopolitical position and fertile lands have provided suitable conditions for meeting basic needs. As a result, the region has been home to many civilisations throughout history. One of these civilisations that left a significant mark on a certain period and was the most powerful state in the region was the Assyrian Empire. The political, economic and cultural influence of the Assyrian Empire on the Southeast Anatolian region can be observed. The fact that the Southeast Anatolian region is located on trade routes and has various interregional transit routes is one of the main reasons for the Assyrian Empire's efforts to establish dominance in the region. In addition, the region's wealth of non-agricultural resources also attracted Assyrian economic interest. Thus, Assyria began efforts to establish dominance in the region through military campaigns and diplomatic initiatives, and was successful for a long time. It annexed many settlements and kingdoms by imposing taxes and appointing vassals in these areas. Some of the most important of these were Karkamış, Sam'al, Kummuh, Sultantepe, Ziyaret Tepe, Üçtepe, Giricano, Kavuşan Höyük, Hakemi Use, Aşağı Salat and Salat Tepe. The distance of the Assyrian centre from the south-eastern Anatolian region and the political structure of the existing settlements in the region influenced the methods of domination employed by Assyria in the region. The methods of domination varied depending on whether it was control over the established Late Hittite and Aramaean city-states or settlements along the riverbanks. Assyria maintained its dominance in the region either by appointing governors to the centres, or by selecting kings loyal to it, or by establishing garrisons and fortifications. The presence of the Assyrian Empire in the Southeast Anatolian region can be understood both from written sources found within the region's borders and from archaeological evidence in settlements. In addition to the written sources in the region, many tablets found in the centre of Assyria and in the surrounding regions also prove Assyria's presence in the region. Furthermore, rock reliefs, stelae, ceramics, architectural remains, small artefacts, tombs and grave goods found in both settlements and near the centres serve as qualitative evidence of this presence.
Benzer Tezler
- Urban transformation as political and ideological intervention in space: A case study in Diyarbakır
Mekana politik ve ideolojik bir müdahale olarak kentsel dönüşüm: Diyarbakır örneği
DİREN TAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BARIŞ MÜCEN
- Güneydoğu ve Orta Anadolu bölgelerinde neolitik dönem'de konut ve hane
Neolithic house and household in Southeast and Central Anatolia
GÖKHAN MURAT ÇOBAN
- Orta Anadolu Bölgesi akeramik neolitik dönem faunası - çevresel özellikler mi, kültürel tercihler mi
The aceramic neolithic fauna of the Central Anatolia - environmental effects, or cultural preferences
ABU BAKAR SIDDIQ
- Bitlis merkez ve Tatvan ilçesindeki manastır ve kiliselerde taş süsleme
Stone decoration in monesteries and churches in Bitlis center and Tatvan distirct
KÜBRA GÜNDÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sanat TarihiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YALÇIN KARACA