Modeling and analysis of man overboard and search and rescue operations
Denize adam düşmesi ve arama kurtarma operasyonlarının modelleme ve analiz çalışması
- Tez No: 836465
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL ÇİÇEK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Denizcilik, Kazalar, Marine, Accidents
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Deniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Deniz Ulaştırma Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Her ne kadar emniyet ekipmanları, iş kuralları ve benzeri birçok konuda ilerlemeler kat edilmiştir. Dünya çapında birçok işçi kuruluşu kurulmuş, iş güvenliği ile ilgili birçok mevzuat geliştirilmiştir. Zaman içerisinde iş güvenliği ile ilgili birçok yeni kavram oluşmuştur. 'Emniyet kültürü', gibi kavramlar, 'olası kaza', gibi raporlama prosedürleri gelişmiş ve hatta iş güvenlik uzmanı gibi meslekler oluşmuştur. Muhakkak ki genel kaza oranlarında ve kazalara bağlı ölüm oranlarında azalmalar olmuştur. Ancak bu gelişmeler genel iş gücüne olduğu oran ile gemiadamlarına aynı oranda yansımamıştır. Her ne kadar gemilerdeki çalışma koşulları genel iş koşullarına oranla daha zor olsa da gemiadamlarının maruz kaldıkları iş kazaları ve bu kazalara bağlı olarak oluşan ölüm oranları genel iş gücüne kıyasla çok daha yüksektir. Bu kazalar içerisinde gemiadamlarına en büyük tehlike oluşturan iş kazası çeşidi denize düşme kazasıdır. Denize düşme kazaları en yüksek ölüm oranına sahip iş kazası türü olarak gemiadamları için halen çok büyük risk oluşturmaktadır. Her yıl yüzlerce gemiadamı, yolcu ve tekne kullanıcısı denize düşmekte ve büyük bir oranı ise hayatını kaybetmektedir. Denize düşme kazaları, diğer kaza türlerinden farklı olarak birden fazla aşamadan oluşur ve kazanın sonucunu belirleyen çok fazla etmen vardır. Müdahale, denize düşme kazasının oluşumu ile başlar ise, ilk önce öncül müdahaleler yapılır, arama ve kurtarma süreci başlar, eğer kazazede bulunur ise gemiye alınma süreci başlar ve en sonunda kazazedeye kurtarma sonrası müdahaleler yapılır. Bu aşamalardan en önemlisi, kazanın ilk oluştuğu esnada icra edilen eylemlerden oluşan öncül müdahale aşamasıdır. Öncül müdahale aşaması kazaya yapılan müdahalenin sonucunu en çok etkileyen aşamadır. Örneğin kazazedenin denize düşme kazası olay anında ya da olaydan çok kısa süre sonra, kazazede denizde iken görülerek tespit edildi ise kazazede sürekli olarak deniz yüzeyinde takip edilebilir. Ancak herhangi bir sebepten dolayı kazazede ile göz teması kesilir ise, tekrar göz teması kurulması ya da ilk başta sağlanamayan göz temasının daha sonra sağlanması oldukça zordur. Söz konusu müdahale aşamaların herhangi bir tanesinde oluşacak bir sorun kurtarma sürecinin mutlak sonucunu olumsuz olarak etkileyebilir. Eğer denize düşme kazası olayın en başında tespit edilemez ve kazazedenin gemiden düştüğü öngörüsü ile müdahale başlar ise, müdahale arama ve kurtarma süreci ile başlar. Bu durumda geminin izleyeceği yol iki yol vardır. Eğer kazazedenin denize düşmesi çok muhtemel bir süreç içerisinde olduğu biliniyor ise, bu olayın zamanı ve bu zamanda geminin bulunduğu konum merkez alınarak arama ver kurtarma süreci başlatılır. Eğer kazazedenin denize düşmesi muhtemel bir eylemde bulunduğu değerlendirilmiyor ise gemi farklı metotlar ile seyir güzergahını tersten takip eder. Tahmini düşme zamanı gerçeğe ne kadar yakın ise ve akıntı ne kadar doğru hesaplandı ise kazazedenin tespit edilme olasılığı o kadar artacaktır. Denize düşme kazasının sonucunu etkileyen çok fazla etmen vardır ve bu kazaya karşı yapılan müdahale çok aşamalı bir müdahaledir. Müdahale süresi çok uzayabilir. Bu etmenleri ve kaza sürecini daha iyi anlamak için kaza süreci sadece sayısal olarak incelenmemiş, farklı kaynaklardan büyük miktarda veri toplanmıştır. Veri tabanları taranmış, denize düşme kazalarına ait kaza inceleme raporları, denizcilik eğitiminde kullanılan ders kitapları, denize düşme kazalarında ve talimlerinde kullanılan şirket prosedürleri incelenmiştir. Uzman görüşleri alınmış, anketler yapılmış ve hatta küçük çaplı bir çalıştay düzenlenmiştir. Elde edilen veriler farklı metotlar kullanılarak incelenmiştir. Sayısal sonuçlar farklı istatistik metotları ile analiz edilmiştir ve veriler kontrol edildiğinde yüksek tutarlılık oranına sahip olduğu görülmüştür. Denize düşme kazası sonra yapılan müdahale ile ilgili zaman modellemesi oluşturulmuştur. Modellemedeki zaman değerlerini elde etmek için deneysel bir çalışma yapılmıştır. Deneysel çalışma ile denize düşme kazası oluşması durumunda köprüüstünde yapılan öncül müdahale eylemlerinin zaman verisi elde edilmiştir. Zaman modellemesi, elde edilen değerlerle birleştirilerek simülasyon modelleri hazırlanmıştır. Elde edilen veriler incelendiğinde kaynaklarda birçok sorun olduğu, yapılan müdahalelerde eksiklikler ve yanlışlıklar olduğu tespit edilmiştir. Gemiadamı eğitiminde kullanılan ders kaynaklarında, gemi prosedürlerinde yanlışlıklar olduğu tespit edilmiştir. Denize adam düşmesi ile ilgili kaza raporları incelendiğinde, birçok hata yapıldığı ve iyileştirilmesi gereken nokta olduğu tespit edilmiştir. Çalışma kapsamında yapılan deneysel çalışmada dahi bazı hatalar yapıldığı tespit edilmiştir. Çalışma kapsamında elde edilen tüm bulgular tez kapsamında paylaşılmış ve önemli bulgular ayrıca tartışmaya açılmıştır. Bütün bu çalışmaların ve verilerin bir araya getirilmesi sonucunda denize düşme kazaları ile ilgili önemli bir kaynak oluşturulmuştur. Elde edilen veriler incelendiğinde, denize düşme kazasından sonra yapılan müdahalede, özellikle müdahalenin ilk aşamalarında zaman faktörünün çok önemli olduğu ve müdahalenin nihai sonucu üzerinde çok etkilediği olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca yapılan acil durum müdahalelerinde zabitlerin deneyim, bilgi ve benzeri durumlarına göre müdahalede bazı müdahale eylemlerini yanlış yapabildikleri ve hatta bazılarını yapmayı tamamen unuttukları tespit edilmiştir. Zaman kayıplarını ve ilgili yanlışlıkları engellemek için otonom bir acil durum müdahale asistanı önerilmiştir. Bu önerinin sebepleri, özellikleri ve sağlayacağı olası faydalar detaylı olarak açıklanmıştır. Otonom acil durum müdahale sistemi ile yapılacak olan müdahalenin de zaman modellemesi ve simülasyonu hazırlanmıştır. Simülasyon üzerinde hem konvansiyonel müdahale hem de önerilen sistem ile yapılan müdahale kıyaslanmıştır. Kıyaslama sonuçları ile otonom müdahale sisteminin amaçladığı zaman tasarrufunu gerçekten sağladığı ispat edilmiştir. Söz konusu zaman tasarrufu oran olarak yüksek bir değere sahip olmakla beraber, süre olarak kısa bir değere sahip olduğu düşünülebilir. Ancak önerilen otonom müdahale sisteminin kazanın ilk ve en önemli aşamasında sağladığı zaman tasarrufunun müdahalede çok büyük etkisi olacaktır. Kaza inceleme raporları üzerinde araştırmalar yapılırken, bazı olaylarda denize düşen kazazedeyi kurtarmak için başka gemiadamlarının denize girdikleri tespit edilmiştir. Ancak bu konu ile ilgili hiçbir mevzuata ya da geçmiş çalışmaya rastlanmamıştır. Söz konusu kaza örnekleri daha detaylı olarak incelendiğinde böyle bir karar vermesi gereken gemiadamlarının hiçbir prosedür, risk değerlendirmesi, emniyet ekipmanı, olmadan duygusal sebepler ile anlık karar verdikleri tespit edilmiştir. Böyle önemli sonuçları olacak bir konuda duygusal karar yerine rasyonel karar verilmesi için çalışmalar yapılmıştır. Çok aşamalı bir çalışmadan sonra böyle bir kararın verilip verilemeyeceği, eğer verilecek ise hangi koşullarda verilebileceği, hangi önlemlerin alınması gerektiği gibi konularda tespitler yapılmıştır. Çalışma bulguları ile hem eğitimde kullanılacak hem de acil durumda olay anında kullanılacak iki tane prosedür oluşturulmuştur. Bu çalışmanın ana çıktısı olan prosedüre ilave olarak, bir gemi kazasında verilmesi gereken acil durum kararlarından bir tanesini için karar mekanizması modellenmiş ve sayısal olarak çözümlenmiştir. Özet olarak, bu tez çalışması, denize düşme kazaları ile ilgili sunduğu detaylı bilgilerin yanında, önemli tespitler ve çözüm önerileri sunmuştur. Son olarak da otonom acil durum müdahale sistemi ve acil durum karar verme prosedürü önermiştir. Bu öneriler ile denize düşme kazalarına yapılan müdahalenin optimize edilmesi amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Although progress has been made in many areas such as safety equipment, work rules, and so on, the occupational accidents that seafarers are exposed to and the death rates due to these accidents are very high. The most dangerous of these accidents is man overboard accidents. As the type of occupational accident with the highest death rate, falling overboard accidents pose a great risk for seafarers. Hundreds of seafarers, passengers and boat users die every year as result of man overboard accidents. Overboard accidents, unlike other types of accidents, consist of multiple stages and there are many factors that determine the outcome of the accident. After the accident is detected, first interventions are made, the search and rescue process begin, if the casualty is found, taken on board and post-rescue responses are made. A problem in any of these stages may adversely affect the absolute outcome of the response process. There are many factors that affect the outcome of a man overboard accident. A large amount of data has been collected from different sources to better understand these factors and the accident process. Databases were scanned, accident reports, textbooks, company procedures were examined. Expert opinions were received, surveys were conducted and even a small workshop was organized. The obtained data were examined, analyzes were made with different statistical methods, time modeling was established and simulation models were made. A detailed examination of the data and analysis results revealed that some there are procedural deficiencies and some common information about overboard accidents were incorrect. In addition, many procedures, equipment and training issues that are open to improvement have been identified and even some suggestions have been made. As a result of bringing together all these studies and data, an important source has been created about the man overboard accident. In addition to all the data obtained within the thesis study, a procedural proposal and an autonomous emergency response system proposal were made at the end of the study. The procedural proposal concerns another seafarer entering the water to save a man overboard casualty. Equipment proposal, on the other hand, is an emergency response system that automatically performs some of the response actions that must be performed after the overboard accident and assists in other stages of the response. In summary, this thesis study, besides providing detailed information about overboard accidents, makes an equipment proposal and a procedure proposal as the main output of the study. These recommendations aim to optimize the outcome of overboard accidents.
Benzer Tezler
- İnsan hatalarını sayısallaştırmak için bir model
A model for quantifying of human error
COŞKUN ÖZKAN
Doktora
Türkçe
1992
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF. DR. AHMET F. ÖZOK
- Modeling and analysis of radio frequency identification (RFID) technology within the supply chain
Radyo frekanslı tanımlama teknolojisinin tedarik zinciri üzerindeki etkilerinin analizi ve modellenmesi
CANAN UÇKUN
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKoç ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SELÇUK SAVAŞ
- Modeling of custom power devices
Özel güç cihazlarının modellenmesi
KAMİL ÇAĞATAY BAYINDIR
Doktora
İngilizce
2006
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MEHMET TÜMAY
- Three dimensional modeling and monitoring of a man made slope using images taken from unmanned aerial vehicle
İnsansız hava aracından alınan görüntüler kullanılarak bir yarma şevinin üç boyutlu modellenmesi ve izlenmesi
ALİ ALPER SAYLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
İnşaat MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKAN ÖNAL
- Performance analysis of radial compressors with the open-source computational fluid dynamics suite SU2
Radyal kompresörlerin açık-kaynak hesaplamalı akışkanlar dinamiği yazılımı SU2 ile performans hesaplamalarının gerçekleştirilmesi
MUSTAFA KÜRŞAT UZUNER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Havacılık MühendisliğiÖzyeğin ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALTUĞ MELİK BAŞOL