Geri Dön

Gazino kültürünün klasik Türk müziğine etkileri

The effects of gazino culture on classical Turkish music

PDF İndir

  1. Tez No: 836656
  2. Yazar: EMİNE ASLAN DUMAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. DERYA KARABURUN DOĞAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Müzik, Music
  6. Anahtar Kelimeler: Klasik Türk Müziği, Gazino, Kültür, Classical Turkish Music, Casino, Culture
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İnönü Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Müzik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Müzik Bilimleri ve Teknolojisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 225

Özet

Klasik Türk Müziği, geçmişten günümüze farklı dönemlerden geçmiş, zengin içeriği ile her daim gelişim göstermiştir. 1950'li yıllardan günümüze kadar olan süreç ise Klasik Türk Müziği'nin gerek geleneksel yapısının süregeldiği gerekse tersi boyutta büyük bir dönüşümün yaşandığı önemli bir süreç olmuştur. Bu dönüşümün ortaya çıkardığı gelişmeler bu türün hem kendi dinamiklerini etkilemiş hem de icrasının farklı mekânlarda yapılmasına sebebiyet vermiştir. Bu noktada, Türk müziğinin icrasının görüldüğü mekânlardan konumuz olan gazinolar, bu türün, o dönemin müzisyenleri tarafından sıklıkla icra edildiği yerler olmuştur. Bu dönemi hem literatür çalışmalarıyla incelemek hem dönemi birebir yaşayan müzisyenlerin gözünden öğrenerek sözlü tarih çalışması yapmak hem de eser analizleri ile bu döneme ışık tutmak, o dönemi değerlendirmek açısından ve gazino döneminin Klasik Türk Müziği'ne etkisini anlamak açısından oldukça önemlidir. Bu bağlamda bu araştırma, Gazino Kültürünün Klasik Türk Müziğine Etkileri'nin olumlu ya da olumsuz yönleriyle değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Araştırmada, tarihsel süreçte Klasik Türk Müziği'nde yaşanan değişim ve dönüşümler ele alınarak, gazino kültürünün bu türü tüm yönleri ile nasıl etkilediği incelenecektir. Ayrıca bu çalışmada, görüşmeler kapsamında bilgisi alınan verilerden olan eserlerin form analizleri ile Klasik Türk Müziği'nin gazino döneminde icra edilen eserlerinde oluşan farklılıkların görülmesi hedeflenmiştir. Araştırmanın ilk sürecinde, kaynak çalışması yapılıp, konu ile ilgili yazılı ve dijital literatür araştırılmıştır. Akabinde tarihsel süreçte Klasik Türk Müziği dönemleri, gazinolar döneminde yaşanan gelişmeler detaylı araştırılarak aktarılmış, bugünün gazino pratiklerini kavramak adına günümüzde hala varlık gösteren İstanbul Kent Fasıl Gazinosu Örneği ele alınmış, yakın tarihte yaşanan gazino dönemini ayrıntılı olarak öğrenmek ve değerlendirmek bakımından sözlü tarih çalışması kapsamında 1950'li yıllar sonrası gazinolarda yer alan önemli sanatkârlar ile görüşmeler yapılmıştır. Son aşamada, sanatkârlar ile yapılan görüşmelerde öğrenilen, sanatçıların gazino döneminde seslendirmiş oldukları eserlerden örnekler seçilerek bu eserlerin form analizleri yapılmış, hem görüşmeler hem de eserler, gazino kültürünün Klasik Türk Müziği üzerindeki etkileri açısından yorumlanmıştır. Araştırmadaki nitel veriler kaynak araştırması yolu ile toplanmıştır. Araştırmada, Gazino Kültürünün Klasik Türk Müziğine Etkileri kapsamında durum tespit edileceğinden araştırma betimsel bir niteliktedir. Bu araştırma, tarama (survey) modelinde tasarlanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler analiz edilerek, Gazino Kültürünün Klasik Türk Müziğine Etkileri açısından ele alınarak yorumlanmıştır. Analizlere dayalı yorumlar çalışmanın bulgular ve yorum bölümünde yansıtılmıştır. Araştırmanın sonucunda, Klasik Türk Müziği'nin nakledilmesinde yaşanan eksiklikler olduğu, gazino kültürünün sosyo-kültürel bağlamda dönemin müzikal anlayışına, mekânların görsellik, yeme-içme kültürü, solist tercihleri, sahne düzeni ve sanatçı kadrolarıyla dönem dinleyicisine ve eğlence kültürüne yön verdiği, sanatkârların 1950 ve 1980'ler arasında klasik eserlerden örnekleri sıklıkla tercih ettikleri ancak sonraları eğlence, ticari kaygılar ve piyasa gibi unsurların eser tercihlerine olumsuz yansıdığı, bu doğrultuda gazino mekânlarında karma müzik anlayışının Klasik Türk Müziği dağarını belli bir oranda daralttığı, piyasa faktörünün, eğlence unsurunun ve gazino atmosferinin makam tercihlerinde dağarı azalttığı sonuçlarına varılmıştır. Ayrıca tarihsel süreçte, gazino kültürünün Klasik Türk Müziği'ni icralarını olumlu etkilediği ancak 1970'li yıllar itibariyle özellikle ses icralarının değişime uğradığı, gazino kültürünün, eğlence endüstürisi içerisinde Klasik Türk Müziği'nin sadeleşme sürecini olumsuz etkilediği, 1950'lerden 1980'lere kadar gazinolarda var olan saz ve ses icracılarının aracılığı ile buraların hem teorik hem de sahne performansı bağlamında bir okul görevi gördüğü, bu mekânların Klasik Türk Müziği'ni halka sevdirmesi, musiki dinleme adabı oluşturması ve bu türün buralarda canlılığını koruması gibi unsurlarla olumlu bir örnek teşkil ettiği ulaşılan diğer sonuçlardandır.

Özet (Çeviri)

Classical Turkish Music has passed through different periods from past to present and has always developed with its rich content. The period from the 1950s to the present day has been an important period in which both the traditional structure of Classical Turkish Music has continued and a great transformation has been experienced in the opposite dimension. The developments brought about by this transformation have both affected the dynamics of this genre and caused its performance to shift to different venues. At this point, the casinos, which are among the venues where Turkish music was performed, were the places where this genre was frequently performed by the musicians of that period. It is very important to examine this period through literature studies, to conduct an oral history study by learning from the eyes of musicians who lived through the period, and to shed light on this period through work analysis, in order to evaluate that period and to understand the impact of the casino period on Classical Turkish Music. In this context, this research aims to evaluate the positive or negative aspects of the Effects of Casino Culture on Classical Turkish Music. In the research, the changes and transformations in Classical Turkish Music in the historical process will be discussed and how the casino culture affected this genre in all its aspects will be examined. In addition, in this study, it is aimed to see the differences in the works of Classical Turkish Music performed in the casino period with the form analysis of the works, which are among the data obtained within the scope of the interviews. In the first process of the research, a source study was conducted and the written and digital literature on the subject was researched. Subsequently, the periods of Classical Turkish Music in the historical process and the developments in the period of casinos were researched in detail, the example of Istanbul City Fasıl Casino, which still exists today, was discussed in order to comprehend today's casino practices, and in order to learn and evaluate the casino period in recent history in detail, interviews were conducted with important artists who took part in casinos after the 1950s within the scope of oral history study. In the last stage, samples of the works that were learned from the interviews with the musicians and performed by the musicians during the casino period were selected and form analyses of these works were made, and both the interviews and the works were interpreted in terms of the effects of the casino culture on Classical Turkish Music. Qualitative data in the research were collected through source research. The research is descriptive in nature since the situation will be determined within the scope of the Effects of Casino Culture on Classical Turkish Music. This research was designed in survey model. The data obtained in the research were analyzed and interpreted in terms of the Effects of Casino Culture on Classical Turkish Music. Comments based on the analysis are reflected in the findings and interpretation section of the study. As a result of the research, it was concluded that there were deficiencies in the transfer of Classical Turkish Music, that the casino culture shaped the musical understanding of the period in the socio-cultural context, that the venues shaped the audience and entertainment culture of the period with their visuality, food and beverage culture, soloist preferences, stage layout and artist staff, that artists frequently preferred examples of classical works between the 1950s and 1980s, but later entertainment, It has been concluded that factors such as commercial concerns and the market have a negative impact on work preferences, that the mixed music understanding in casino venues has narrowed the Classical Turkish Music repertoire to a certain extent, and that the market factor, the entertainment factor and the atmosphere of the casino have reduced the repertoire in makam preferences. In addition, in the historical process, the casino culture had a positive effect on the performances of Classical Turkish Music, but as of the 1970s, especially the vocal performances changed, and the casino culture negatively affected the simplification process of Classical Turkish Music within the entertainment industry, Another conclusion reached is that these venues served as a school in terms of both theoretical and stage performance through the instrumental and vocal performers who were present in the casinos from the 1950s to the 1980s, and that these venues set a positive example by endearing Classical Turkish Music to the public, establishing the etiquette of listening to music and preserving the vitality of this genre in these venues.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    530690

    Tanzimat Döneminde Osmanlı kentlerinde kent meydanı ve millet bahçeleri

    Urban squares and urban gardens in Ottoman cities during the Tanzimat Reform Era

    HAKAN ERCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    TarihPamukkale Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. YASEMİN AVCI

  2. Tez No

    644465

    Demokrat Parti döneminde uygulanan kültür politikalarının Türk makam müziğine yansımaları

    Reflections of the cultural policies that adopted by Democrat Party to the Turkish makam music

    BEDİRHAN BÜYÜKDUMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    MüzikYıldız Teknik Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NESİBE ÖZGÜL TURGAY

  3. Tez No

    661423

    Su ile ilişkili Cumhuriyet Dönemi Ankara gazinolarını yeniden okumak: Göl gazinosu üzerine mekansal bir inceleme

    Re-reading the Republican Era Ankara casinos designed with the water: A spatial study on the lake casino

    BAŞAK LALE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    MimarlıkHacettepe Üniversitesi

    İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DUYGU KOCA

  4. Tez No

    525894

    Cumhuriyet Dönemi geleneksel makam müziğinin Gaziantep mekânlarındaki icra pratikleri

    Performance practices in Gaziantep places of traditional maqam music in Republic Period

    HÜSEYİN KARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    MüzikSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SERDAR ÇELİK

  5. Tez No

    326689

    XIX. yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti'nde Batı müziğinin benimsenmesi ve toplumsal sonuçları

    Appropriation of the Western music in the Ottoman State and its social consequences as of nineteenth century

    SELÇUK ALİMDAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı

    PROF. Ş. ŞEHVAR BEŞİROĞLU

    PROF. DR. ALİ ERGUR

Geri Dön