Katı atık düzenli depolama alanı için uygun yer tespiti: Bartın ili örneği
Determining a suitable place for a solid waste regular landfill: Case of Bartin province
- Tez No: 836762
- Danışmanlar: PROF. DR. SEBAHAT AÇIKSÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bartın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 252
Özet
Dünya nüfusunun artmasıyla birlikte kentleşme hızla artmaktadır. Kentleşmenin hızla artması; doğal ve kültürel alanların tahribi, hava, su ve toprağın kirlenmesi, atıkların artması gibi çevre sorunlarına neden olmaktadır. Bu kapsamda tez konusu; katı atık düzenli depolama alanı yer seçimi için uygun alanların saptanması ve mevcut katı atık düzenli depolama alanının yer seçiminin uygunluğunun değerlendirilmesi olarak belirlenmiştir. Çalışma alanı olarak Bartın ili seçilmiştir. Bartın ilinin seçilme nedeni ilde faaliyete geçmiş katı atık düzenli depolama alanı olmamasıdır. Bartın ilinde katı atık düzenli depolama alanı kapsamında çalışmalar yapılmış olup, 2020 yılında Katı Atık Depolama ve Bertaraf Tesisinin inşasına başlanmıştır. Fakat henüz faaliyete geçmemiştir. Bu tez çalışmasında mevcut Katı Atık Depolama ve Bertaraf Tesisinin içinde bulunduğu, Merkez ve Amasra ilçeleri sınırlarında yer alan 250 km²'lik bir alan olarak belirlenmiş olup, katı atık düzenli depolama alanı için yer seçiminin uygunluğunu değerlendirmek amaçlanmıştır. Bu tez çalışmasında katı atık düzenli depolama alanı için fiziksel ve kültürel olmak üzere toplam 18 yer seçim ölçütü belirlenmiştir. Bu ölçütler; topoğrafik yapı (yükseklik, eğim, bakı), toprak yapısı (büyük toprak grupları, arazi yetenek sınıfları), erozyon durumu, heyelan alanlarına uzaklık, jeolojik yapı (ana kayaç yapısı ve fay hatlarına uzaklık), yerüstü sularına uzaklık, iklim (sıcaklık ve yağış), arazi örtüsü, koruma alanlarına uzaklık (doğal ve kültürel koruma alanları), yerleşim alanlarına uzaklık, yollara uzaklık ve enerji altyapısına uzaklıktır. Bu çalışmada, Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) yöntemi ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) kullanılmıştır. Yer seçim ölçütleri CBS ortamında derecelendirilip puanlandırılarak ArcMap 10.2 programı ile uygunluk analizleri gerçekleştirilmiştir. Mevcut Katı Atık Depolama ve Bertaraf Tesisinin bulunduğu alan fiziksel ve kültürel ölçütlere göre ayrı ayrı incelenmiş ve alan uygunluğu beş gruba ayrılmıştır. Mevcut Katı Atık Depolama ve Bertaraf Tesisinin bulunduğu alan, tüm ölçütlerin uygunluklarına göre tek tek değerlendirilmiştir. Tesis; çoğunlukla“orta uygun”alan üzerinde inşa edildiği tespit edilmiştir. Katı Atık Depolama ve Bertaraf Tesisinin erozyon durumu, arazi örtüsü, yollara uzaklık ve enerji altyapısı yer seçim ölçütleri açısından“az uygun”ve“uygun olmayan”alan üzerinde bulunduğu saptanmıştır. Uygunluk analizinin yanı sıra alanda su süreci, erozyon süreci ve potansiyel taban suyu seviyesi analizi yapılarak çalışma alanında hassas ve koruma niteliği olan alanlar belirlenmiştir. Su süreci, erozyon süreci ve potansiyel taban suyu seviyesi analizine göre; Katı Atık Depolama ve Bertaraf Tesisinin düşük koruma hassasiyetli alan üzerinde bulunduğu tespit edilmiştir. Son olarak, AHS yöntemiyle Ağırlıklı Çakıştırma Analizi yapılarak mevcut Katı Atık Depolama ve Bertaraf Tesisinin yer seçim uygunluğu belirlenmiştir. Bu analizde fiziksel yer seçim ölçütlerinden yükseklik grupları, eğim, bakı, büyük toprak grupları, arazi yetenek sınıfları, erozyon durumu, heyelan alanlarına uzaklık, jeolojik yapı, fay hatlarına uzaklık, yerüstü sularına uzaklık, arazi örtüsü, koruma alanlarına uzaklık (doğal ve kültürel koruma alanlarının tamamı) olmak üzere 12 yer seçim ölçütü; kültürel ölçütlerden ise yerleşim alanlarına uzaklık, yollara uzaklık ve enerji altyapısına uzaklık olmak üzere 3 ölçüt olmak üzere toplam 15 yer seçim ölçütü kullanılmıştır. Ağırlıklı Çakıştırma Analizi sonucunda, çalışma alanı içerisinde katı atık düzenli depolama alanı için uygun alanlar belirlenmiştir. Mevcut Katı Atık Depolama ve Bertaraf Tesisinin bulunduğu alan yer seçimi açısından“uygun”alan üzerinde bulunduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
With the increase in the world population, urbanization is increasing rapidly. Rapid increase in urbanization; It causes environmental problems such as the destruction of natural and cultural areas, pollution of air, water and soil, and increase in waste. In this context, the subject of the thesis is; It was determined as determining the suitable areas for the location selection of the solid waste regular landfill and evaluating the suitability of the location selection of the existing solid waste regular landfill. Bartın province was chosen as the study area. The reason why Bartın province was chosen is that there is no solid waste regular storage area in operation in the province. Work has been carried out within the scope of the solid waste regular storage area in Bartın province, and the construction of the Solid Waste Storage and Disposal Facility started in 2020. But it has not become operational yet. In this thesis study, an area of 250 km², located within the borders of the Central and Amasra districts, where the existing Solid Waste Storage and Disposal Facility is located, was determined as an area, and it was aimed to evaluate the suitability of location selection for the solid waste regular storage area. In this thesis study, a total of 18 site selection criteria, including physical and cultural, were determined for the solid waste landfill. These criteria; topographic structure (elevation, slope, aspect), soil structure (large soil groups, land ability classes), erosion status, distance to landslide areas, geological structure (distance to main rock structure and fault lines), distance to surface waters, climate (temperature and precipitation), land cover, distance to protected areas (natural and cultural protected areas), distance to residential areas, distance to roads and distance to energy infrastructure. In this study, Analytical Hierarchy Process (AHP) method and Geographic Information Systems (GIS) were used. Site selection criteria were graded and scored in the GIS environment and suitability analyzes were carried out with the ArcMap 10.2 program. The area where the existing Solid Waste Storage and Disposal Facility is located was examined separately according to physical and cultural criteria and the suitability of the area was divided into five groups. The area where the existing Solid Waste Storage and Disposal Facility is located was evaluated one by one according to the suitability of all criteria. Facility; It has been determined that they were mostly built on“medium suitable”areas. It has been determined that the Solid Waste Storage and Disposal Facility is located on a“less suitable”and“unsuitable”area in terms of erosion status, land cover, distance to roads and energy infrastructure site selection criteria. In addition to the suitability analysis, sensitive and protected areas in the study area were determined by analyzing the water process, erosion process and potential ground water level in the area. According to water process, erosion process and potential ground water level analysis; It has been determined that the Solid Waste Storage and Disposal Facility is located in a low protection sensitivity area. Finally, the suitability of the location selection of the existing Solid Waste Storage and Disposal Facility was determined by performing Weighted Overlay Analysis with the AHP method. In this analysis, physical site selection criteria include elevation groups, slope, aspect, large soil groups, land ability classes, erosion status, distance to landslide areas, geological structure, distance to fault lines, distance to surface waters, land cover, distance to conservation areas (natural and cultural protection). 12 site selection criteria including all areas); A total of 15 site selection criteria were used, including three cultural criteria: distance to residential areas, distance to roads and distance to energy infrastructure. As a result of the Weighted Superimposition Analysis, suitable areas for solid waste regular storage were determined within the study area. It has been determined that the area where the existing Solid Waste Storage and Disposal Facility is located is on a“suitable”area in terms of location selection.
Benzer Tezler
- Analitik hiyerarşi yöntemi ve coğrafi bilgi sistemleri ile alternatif katı atık düzenli depolama alanı yer seçimi: İstanbul ili örneği
Alternative landfill site selection using analytic hierarchy process and geographic information systems: A case study Istanbul
DOĞUŞ GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHSİN YOMRALIOĞLU
- Sürdürülebilir katı atık yönetimi için coğrafi bilgi sistemleri tabanlı bulanık çok kriterli mekânsal karar verme yaklaşımı: Diyarbakır örneği
Geographic information systems based fuzzy multi-criteria spatial decision making approach for sustainable solid waste management: a case study of Diyarbakir
KASIM ŞİMŞEK
Doktora
Türkçe
2023
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELÇUK ALP
- Ordu ili alternatif katı atık depolama alanı yer seçiminde coğrafi bilgi sisteminin kullanımı
Alternative solid waste storage area using geographic information system in Ordu
SİNEM YILDIZ KARADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Çevre MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA ÇORUH
- Katı atık deponi yeri seçiminde coğrafi bilgi sistemlerinin kullanımı: Side-Manavgat turizm bölgesi örneği
The usage of gis in landfill site selection: Case study Side-Manavgat tourism region
İLKEM BAHÇECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Çevre MühendisliğiAkdeniz ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BÜLENT TOPKAYA
- Optimal location of waste landfill site for İzmir
İzmir için optimum atık depolama tesisi yerseçimi
LADİN YILDIRAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİzmir Ekonomi ÜniversitesiLojistik Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUHİTTİN HAKAN DEMİR