Meslek liselerinde alan seçiminden kaynaklı algılanan kariyer engellerinin öğrenci bağlamında incelenmesi
Investigation of perceived career obstacles resulting from field selection in vocational high schools in the student context
- Tez No: 836912
- Danışmanlar: PROF. DR. CEVDET EPÇAÇAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Alan Seçimi, Kariyer Engelleri, Mesleki Eğitim, Meslek Lisesi, Field Selection, Career Barriers, Vocational Education, Vocational High School
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Siirt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Bu araştırmanın amacı, meslek liselerinde öğrenim gören öğrencilerin alan seçiminden kaynaklı algıladıkları kariyer engellerine ilişkin öğrenci görüşlerini incelemektir. Bu araştırmada yakınsayan paralel karma araştırma modeli kullanılmıştır. Nicel araştırma için tarama; nitel araştırma için olgu bilim deseninden yararlanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2021-2022 eğitim öğretim yılında Siirt ilindeki meslek liselerinde öğrenim gören öğrencilerden oluşturulmuştur. Nicel araştırmaya 318 kız, 312 erkek olmak üzere toplam 630 öğrenci katılmıştır. Nitel araştırmaya 34 öğrenci katılmıştır. Nicel araştırma için basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Nitel araştırma için ise amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında nicel çalışma için Kişisel Bilgi Formu, Algılanan Kariyer Engelleri Ölçeği kullanılmış olup; nitel çalışma için Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu geliştirilmiştir. Araştırmada toplanan nicel verileri analiz etmek için bilgisayar paket programından yararlanılmıştır. Nitel veriler için ise içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen nicel bulgulara bakıldığında meslek lisesi öğrencilerinin ölçek bulgularında cinsiyet, sınıf düzeyi ve anne eğitim düzeyi değişkenlerinde anlamlı farklılık görülürken alan, not ortalaması, kardeş sayısı, baba eğitim düzeyi değişkenlerinde anlamlı bir farklılık olmadığı saptanmıştır. Araştırma sonucundan elde edilen nitel bulgulara bakıldığında 4 görüşme sorusuna bağlı 4 tema belirlenmiştir. Meslek lisesi ve alan seçimi temasında öğrencilerin çoğunun üzerinde durduğu kategori“istemeyerek gelme”olmuştur. Ayrıca öğrencilerin çoğu puan yetersizliğinden kaynaklı meslek lisesini ve şu an öğrenim görmekte oldukları alanı seçmek zorunda kaldıklarını ifade etmişlerdir. Gelecekteki kariyer planları temasında öğrencilerin en çok üzerinde durduğu kategori“olumsuz”olmuştur. Kariyer engelleri temasında öğrencilerin çoğunun üzerinde durduğu kategori“cinsiyet”olmuştur. Ayrıca öğrencilerin çoğu, meslek derslerinin kariyer engeli olduğunu ifade etmişlerdir. Alan seçerken yapılan uygulama temasında öğrencilerin en çok üzerinde durduğu kategori ise“yanlış uygulama”olmuştur. Araştırma bulgularından yola çıkılarak araştırmacılara ve uygulayıcılara yönelik öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to examine the students' views on career barriers perceived by students studying at vocational high schools due to field selection. A convergent parallel mixed research model was used in this research. Screening for quantitative research; Phenomenological design was used for qualitative research. The study group of the research consisted of students studying at vocational high schools in Siirt province in the 2021-2022 academic year. A total of 630 students, 318 girls and 312 boys, participated in the quantitative research. 34 students participated in the qualitative research. Simple random sampling method was used for quantitative research. For qualitative research, criterion sampling, one of the purposeful sampling methods, was used. Personal Information Form and Perceived Career Barriers Scale were used for the quantitative study in data collection; Semi-Structured Interview Form was developed for the qualitative study. A computer package program was used to analyze the quantitative data collected in the research. For qualitative data, content analysis method was used. Considering the quantitative findings obtained as a result of the research, it was determined that while there was a significant difference in the variables of gender, grade level and mother's education level in the scale findings of vocational high school students, there was no significant difference in the variables of field, grade point average, number of siblings and father's education level. Looking at the qualitative findings obtained from the research, 4 themes were identified based on 4 interview questions. In the theme of vocational high school and field selection, the category that most of the students focused on was“coming unwillingly”. In addition, most of the students stated that they had to choose the vocational high school and the field they are currently studying due to lack of scores. In the theme of future career plans, the category that students emphasized most was“negative”. In the theme of career obstacles, the category that most of the students emphasized was“gender”. Additionally, most of the students stated that vocational courses were a career obstacle. In the theme of application when choosing a field, the category that students focused on most was“misapplication”. Based on the research findings, suggestions are presented for researchers and practitioners.
Benzer Tezler
- Meslek liselerinde çalışan öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin sorunları, çözüm önerileri ve beklentileri
Problems of teachers working at vocational anatolian high schools, expectations and solution offers related to inclusive education
RUMEYSA ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UĞUR TEKİN
- İkinci yabancı dil olarak Almanca öğretiminde öğretmenlerin karşılaştıkları sorunlar
The problems encountered by teachers in German teaching as second foreign language
NESLİHAN DURAK KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ÜLKÜ KAN
- Manisa ili ortaöğretim kurumlarında eğitim alan öğrencilerin mesleğe yöneltme etkinliklerinin araştırılması
Manisa province, investigation of vocational orientation activities of secondary education students
ZEKİ TOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiElektrik Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET YÖNETKEN
- Meslek liselerinde tanıtım ve yönlendirme dersinin değerlendirilmesi
The evaluation of intraduction and guidance lesson
MUTLU DURMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
PROF. SEMRA ÜNAL
- Meslek liselerinde çalışan öğretmenlerin iş yaşam dengesi sorunu: İzmit örneği
Work life balance problem of teachers working in vocational high schools: The case of İzmit
EYÜP AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI TAŞDEMİR