Reconceptualization of positive driver behaviors: Developing the multidimensional positive driver behavior questionnaire (M-PDBQ) and examining its relationship with driving and safety related variables
Pozitif sürücü davranışlarının yeniden kavramsallaştırılması: Çok boyutlu pozitif sürücü davranışları anketinin (ÇB-PSDA) geliştirilmesi, araç kullanma ve güvenlikle ilgili değişkenlerle ilişkisinin incelenmesi
- Tez No: 837343
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BAHAR ÖZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Trafik, Ulaşım, Psychology, Traffic, Transportation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Pozitif sürücü davranışlarına ilişkin çalışmalar, riskli davranışlara kıyasla sınırlıdır. Çoğunlukla nezaket ve yardımseverlik olarak dar anlamda tanımlanan bu pozitif davranışlar, aynı zamanda güvenlik ve çevreci eğilimleri de kapsayan daha geniş bir kapsama sahiptir. Literatürde bu açığı kapatmak için Çalışma 1'de pozitif sürücü davranışlarının çok boyutlu doğası araştırılmıştır. Bu doğrultuda, 16 sürücüyle yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerin ardından Çok Boyutlu Pozitif Sürücü Davranışı Anketi (ÇB-PSDA) geliştirilmiştir. 628 katılımcının yer aldığı ana çalışmada ÇB-PSDA'nın faktör yapısı belirlenerek psikometrik özellikleri incelenmiştir. 53 maddeden oluşan ÇBPSDA, pozitif sürücü davranışlarını üç temel boyutta ölçer: akıcı ve proaktif hareketlilik, sürdürülebilir çevresel davranışlar ve risk iletişimi. Bu 3 faktörlü yapı, pozitif sürücü davranışlarının çok boyutluluğunu doğrulamaktadır. Hiyerarşik regresyon analizleri, ÇBPSDA faktörlerinin güvenlik sonuçlarını yordadığını ancak etkinin küçük olduğunu göstermiştir. Öte yandan, ÇB-PSDA faktörleri, sürüşle ilgili değişkenlerle anlamlı ilişkiler ortaya koymuştur. Buna göre pozitif sürücü davranışları trafikte ihlalleri ve sürüş öfkesini azaltmada potansiyel bir role sahiptir. Tartışma bölümünde pozitif sürücü davranışlarının kapsamlı bir tanımı önerilmiştir. Bu davranışların ardındaki kasıtlılık teorik bir perspektiften tartışılmış ve pozitif sürücü davranışlarının ifadesi kültürel bağlamda ele alınmıştır. ÇB-PSDA'nın faktörleri ve maddeleri, ihlalleri ve sürüş sırasında sergilenen öfkeyi azaltmayı amaçlayan karayolu güvenliği müdahale programlarının geliştirilmesinde kullanılabilir. Ayrıca karayolu güvenliği mesajları pozitif sürücü niteliklerini teşvik etmeye odaklanabilir.
Özet (Çeviri)
Studies on positive driver behaviors are limited compared to those on risky driver behaviors. These positive behaviors, often defined narrowly as kindness and helpfulness, also possess a broader scope encompassing safety and eco-friendly tendencies. To address this gap, Study 1 explored the multidimensional nature of positive driver behaviors. Accordingly, the Multidimensional Positive Driver Behavior Questionnaire (M-PDBQ) was developed following semi-structured interviews with 16 drivers. In the main study with 628 participants, the M-PDBQ's factor structure was identified, and its psychometric properties were examined. The M-PDBQ, featuring 53 items, measures positive driver behaviors across three key dimensions: smooth and proactive mobility, environmentally sustainable behaviors, and risk communication. This 3-factor structure confirms the multidimensionality of positive driver behaviors. Moreover, hierarchical regression analyses indicated that factors of the M-PDBQ predict safety outcomes, however, the effect is small. On the other hand, the M-PDBQ factors demonstrated significant associations with driving-related variables, suggesting a potential role of positive driver behaviors in reducing violations and driving anger in traffic. The discussion section proposed a comprehensive definition of positive driver behaviors. The intentionality behind these behaviors was discussed from a theoretical perspective and the expression of them was discussed in a cultural context. The factors and items of the M-PDBQ can be utilized in developing road safety intervention programs aimed at reducing driving anger and violations. Also, road safety messages could focus on promoting positive driver qualities.
Benzer Tezler
- The translation processes of directive speech actswithin the scope of politeness theory in the examples of Arthur Miller's Death of a Salesman and All My Sons
Arthur Miller'ın Satıcının Ölümü ve Bütün Oğullarım adlı tiyatro oyunlarındaki talimatlandırma edim sözlerinin nezaket teorisi çerçevesinde çevrilme süreçleri
KADİR SARIASLAN
Doktora
İngilizce
2021
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KORKUT ULUÇ İŞİSAĞ
- Althusser ve yazının Althusserci mecazları
Althusser and Althusserian text metaphors
ENİS EMRE MEMİŞOĞLU
Doktora
Türkçe
2020
SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ AKAY
- A reconceptualization of the production of knowledge in architecture through research laboratories
Araştirma laboratuvarlari araciliğiyla mimarlikta bilgi üretiminin yeniden yorumlanmasi
ZUHAL ACAR
- Urban fissure: Reconceptualization of the land walls within the urban milieu of Istanbul
Kent yarığı: Kara surlarının İstanbul kent ortamında yeniden kavramsallaştırılması
FUNDA BAŞ BÜTÜNER
Doktora
İngilizce
2010
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Bölümü
DOÇ. DR. BAYKAN GÜNAY
YRD. DOÇ. NAMIK ERKAL
- Displaying heritage in contemporary Turkey
Çağdaş Türkiye ortamında kültürel mirasın gösterimi
CANSU NUR ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Sanat TarihiKadir Has Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESER SELEN