Tütün ve tütün mamulleri tüketimini etkileyen faktörlerin analizi: Ankara ili- Etimesgut ilçesi
Analysis of the factors affecting the consumption of tobacco and tobacco products: The case of Ankara province- Etimesgut district
- Tez No: 837600
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Cigarettes, Tobacco, Tobacco Products, Tobacco Consumption, Ankara
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Bu çalışmanın amacı Ankara ili Etimesgut ilçesi örneğinde tütün ve tütün mamulleri tüketimini etkileyen faktörleri analiz etmektir. Araştırmanın ana materyalini ana kitle oranlarına dayalı kümelendirilmiş tek aşamalı tesadüfî olasılık örnekleme yöntemine göre belirlenen 170 tütün ve tütün mamulleri tüketen bireyle Ekim 2022-Aralık 2022 tarihleri arasında yapılan anket çalışmasından elde edilen veriler oluşturmuştur. Ayrıca konu ile ilgili yapılmış araştırma, inceleme ve istatistiklerden de yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, tütün mamullerinden en önemlisi sigaradır. Sigara kullanımı tüm dünyada önemli bir sağlık sorunu ve insan sağlığını tehdit eden en önemli etken olarak görülmektedir. Yapılan incelemelerde sigarayı deneyen her 4 kişiden üçünün sigara tiryakisi olduğu, bu da sigaranın güçlü bir bağımlılık yapıcı madde olduğunu göstermektedir. Önemli bir sağlık sorunu olan tütün kullanımı, insanların normal yaşam süresini kısaltarak erken ölümlere yol açmaktadır. Dünyada yılda 7 milyondan fazla, Türkiye'de 100.000'den fazla kişi tütün ürünü kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Dünya genelinde tütün ürünü kullananların yaklaşık %80'i düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşamaktadır. Tütün ve tütün mamulleri kullanım yoğunluğu dikkate alındığında insanları tütün tüketimine yönelten nedenleri bilmek önem kazanmaktadır. Analizler sonucunda katılımcıların; tütün mamullerinden sigaraya başlamada en etkili faktörün %37.3 ile ailesinde sigara içen bireylerin olması ikinci sırada ise %34.9 ile arkadaş çevresi, öğretmen gibi rol model bireylerin olduğu belirlenmiştir. Ankete katılım sağlayanların %68.2'sinin ailesinde sigara kullanan bireylerin bulunduğu, %31.8'nin ise ailesinde sigara kullanan bireylerin bulunmadığı saptanmıştır. Sigara içenlerin %50 si psikolojik rahatlık sağladığı için sigara tüketmektedir. Katılımcıların %68.4'ü stresli ve üzüntülü olduğu dönemlerde daha fazla sigara tükettiği ayrıca incelenen bireylerin %42.4'ü günde ortalama 9 ila 20 adet sigara tükettiği belirlenmiştir. Araştırmada tüketicilerin aylık gelir düzeyi ile kullanılan tütün mamulü, medeni durumu, sigara paketlerindeki resim ve uyarıların olması, son 1 yıl içinde sigarayı bırakma denemesi, sigarayı bırakma isteğinin olma durumu, sigara objesinin karartılmasının sigara bağımlılığını değiştirmesi, hastanelerde sigarayı bırakmak için özel tedavilerin bulunduğunu bilip bilmeme ve sigarayı bırakmak için önceden tedavi olma arasında anlamlı bir ilişki bulunmazken, cinsiyet, yaş, öğrenim durumu, meslek, sigara satın alırken marka tercihi, sigaraya başlanan eğitim dönemi, kapalı mekanlarda sigara içme yasağı, günlük sigara içme adeti ile uyandıktan sonra ilk sigara tüketim zamanı arasında anlamlı ilişki bulunduğu tespit edilmiştir. Eğitim düzeyi ile ailede sigara kullanma durumu ve kullanılan tütün mamulü arasında anlamlı bir ilişki olmadığı belirlenmiştir. Sonuç olarak; küçük yaşta sigaraya başlamanın önüne geçilmesi, sigarayı özendirecek her türlü uygulamaların yasaklanması ve bunun için kamu kurumları ile sivil toplum kuruluşlarının birlikte hareket etmesi gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to analyze the factors affecting the consumption of tobacco and tobacco products in the sample of Etimesgut district of Ankara province. The main material of the research consisted of the data obtained from the survey conducted between October 2022 and December 2022 with 170 tobacco and tobacco products consuming individuals determined according to the clustered one-stage random probability sampling method based on the population ratios. In addition, research, analysis and statistics on the subject were also used. According to research enclosures, smoking is seen as the most important factor, which is an important health problem and threat to human safety all over the world. In the examinations made, three out of every four residents who try smoking are smokers, which indicates that cigarettes are a strong aggressive living substance. Tobacco use, which is an important health problem, shortens the normal life span of people and leads to premature deaths. More than 7 million people in the world, and more than 100,000 people who own property, die in their environment due to the use of tobacco products. Approximately 80% of tobacco users worldwide live in low and middle income. The reasons that lead people, who are observing the intensity of use of tobacco and tobacco products, to tobacco consumption gain importance. As a result of the analysis, the participants; It has been determined that the most effective factor in starting smoking from tobacco products is 37.3% of the family of smokers, while the second is the role model individuals such as friends and teachers with 34.9%. It was determined that 68.2% of those who participated in the survey had smokers in their families, and 31.8% did not have any smokers in their family. 50% of smokers consume cigarettes because it provides psychological comfort. It was determined that 68.4% of the participants consumed more cigarettes in times of stress and sadness, and 42.4% of the individuals examined consumed an average of 9 to 20 cigarettes per day. In the study, the monthly income level of the consumers, the tobacco product used, their marital status, the pictures and warnings on the cigarette packages, the attempt to quit smoking in the last 1 year, the desire to quit smoking, the darkening of the cigarette object changes the cigarette addiction, whether they know that there are special treatments to quit smoking in hospitals. While there was no significant relationship between smoking cessation and being treated beforehand, gender, age, education level, occupation, brand preference when purchasing cigarettes, education period, smoking ban indoors, daily smoking habits and first cigarette consumption time after waking up. It was found that there is a significant relationship between It was determined that there was no significant relationship between education level and smoking status in the family and the tobacco product used. In conclusion; It is necessary to prevent starting smoking at a young age, to ban all kinds of practices that encourage smoking, and to act together with public institutions and non-governmental organizations for this.
Benzer Tezler
- Qaly s yaklaşımı ile Kırşehir'de yaşayan toplumun genel sağlık durumunun tespiti ve sağlık işletmelerine yansıması
A Qaly s approach to the general health status of people living in Kırşehir and the impact on health facilites
SİMTEN MALHAN
- Alkol ve tütün mamulleri üzerinden alınan Özel Tüketim Vergilerinin Türkiye ve Avrupa Birliği açısından karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi
Comparative evaluation of Spacial Consomption Taxes on alcohol and tobacco product for Turkey and the European Union
BAHTİYAR CEMRE DEMİRTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MaliyeKırıkkale ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL DURUCAN
- Türkiye'de fiyat ve kurumsal düzenlemelerin tütün mamulleri kullanımı üzerindeki etkisi
The effect of price and institutional regulations on tobacco consumption in Turkey
CENGİZ HASPOLAT
- Sosyal pazarlama çerçevesinde kamu spotları ve ürün ambalajları üzerindeki görsel mesajlara yönelik tutumların incelenmesi: Tütün mamulleri örneği
An examination of attitudes towards public advertisements and visual messages on the packages from the social marketing perspevtive: The example of tobacco products
BEDRİYE MELEK ÖNDEROĞLU
- Sigaranın zararlarıyla ilgili kamu spotlarının bireylerin tutumunu nasıl etkilediğine ilişkin bir inceleme
A study of how public service announcements regarding the harms of smoking affect individuals' attitudes
HANDE ŞEN AKCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ReklamcılıkZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiDisiplinlerarası Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞBA AKDAL