Geri Dön

Konya ilinde halk tarafından değerlendirilen makrofunguslar ve etnomikolojik özelliklerinin araştırılması

Macrofungus used by the public in Konya province and investigation of ethnomicological features

PDF İndir

  1. Tez No: 837779
  2. Yazar: MUSTAFA ÇEVRİM
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CELALEDDİN ÖZTÜRK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Biyoloji, Biology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Biyoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 166

Özet

Gördüğümüz ve bildiğimiz değişik renk ve şekillerdeki, bazılarını yediğimiz, bazılarından zehirlendiğimiz, bazılarının ağaçları çürüttüğünü bildiğimiz makromantarların etnomikolojik özelliklerinin araştırılması için öncelikle mantara yönelik ölçek geliştirilmesi amaçlandı. Bu amaçla literatür taraması yapıldıktan sonra 40 maddelik taslak ölçek hazırlandı. Tutum ölçeği beşli Likert tarzında hazırlanarak Konya ili ve ilçelerinde yaşayan 515 kişiye yüzyüze uygulandı. Karma yöntemle yürütülen bu araştırmada nicel ve nitel yaklaşımlar bir arada uygulandı. Yapı geçerliliği, Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ile değerlendirildi. AFA yapılırken KMO ve Bartlett testi uygulanarak verilerin faktör analizine uygunluğu gösterildi. Güvenirliği değerlendirmek için madde analizleri, Cronbach alfa kat sayısı, test-tekrar test ve alt-üst gruplar arası t testi uygulandı. Açımlayıcı faktör analizi sonrası üç boyuttan ve 27 maddeden oluşan ölçeğin açıklanan varyans oranı 65.51 bulundu. DFA ile model uyum indekslerinde Ki- kare/sd, RMSEA, CFI, NFI, NNFI, SRMR, PGFI ve PNFI değerlerinin iyi uyum gösterdiği bulundu. Nihai ölçekte Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı 0.84; test tekrar test güvenirliği de 0.85 bulundu. Ayrıca %27'lik alt ve üst gruplar arası t-testi sonuçları anlamlı çıktı. Konya yöresinde halk tarafından bilinen ve değerlendirilen, katılımcılardan yöresel isimleriyle öğrenilen Kuzugöbeği (Morchella spp.), Çörek mantarı (Boletus edulis Bull.), Katranmantarı (Tricholama anatolicum H.H. Doğan &Intini), Yaztürüfü (Tuber aestivum Wulfen Spreng.), Kocatürüf (Tuber macrosporum Vittad.), Domalan (Terfezia arenaria Moris Trappe), İstiridye mantarı (Pleurotus ostreatus (Jacq.) P. Kumm.), Çakşırmantarı (Pleurotus eryngii DC. Quél.), Kartalayağı (Macrolepiota procera Scop. Singer), Maytake (Grifola frondosa Dicks. Gray), Reşimantarı (Ganoderma lucidum (Curtis) P. Karst.), Kükürtmantarı (Laetiporus sulphureus Bull. Murrill), Pufmantarı (Bovista plumbea Pers), Mavi Cincile (Lepista nuda Bull. Cooke), Tüylübacak (Flammullina velutipes Curtis Singer) ve Tarla mantarı (Agaricus bitorquis (Quél.) Sacc.) isimli makromantarlar liste halinde sunulmuş, öğrenildiği kadarıyla birtakım etnomikolojik özellikleri verilmiştir. Açık uçlu sorulardan elde edilen verilerle de kişilerin mantar hakkındaki düşünceleri ve mantarı günlük hayatta nerelerde, ne amaçla kullandıkları öğrenilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak geçerlilik ve güvenirlik testlerinden geçen uygulanabilir olan bir mantar tutum ölçeği geliştirilmiş, nitel ve nicel testlerle de kişilerin mantara karşı tutumları istatistik yöntemlerle ortaya konmuştur. Çalışmadan elde edilen sonuçlar tartışılmış ve çalışmayla ilgili öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

In order to investigate the ethnomicological properties of macrofungi that we see and know in different colors and shapes, some of which we eat, some of which we are poisoned, and some of which we know can rot trees, it was aimed to develop scales for fungi. For this purpose, a literature review was conducted and a 47-item item-pool was determined. The questionnaire form was prepared in a 5-point Likert style and applied face to face to 515 people living in Konya province and its districts. Quantitative and qualitative approaches were applied in this research, which was carried out with mixed method. The construct validity was evaluated by EFA (Exploratory Factor Analysis) and CFA (Confirmatory Factor Analysis). In the exploratory factor analysis, KMO and Bartlett test were applied and the suitability of the data for factor analysis was shown. Item analyses, Cronbach alpha internal consistency multiple Decimation, test-retest and t-test between sub- and super group were applied to evaluate the reliability. After the exploratory factor analysis, the explained variance ratio of the scale consisting of three dimensions and 27 items was found to be 65.51. It has been found that Chi-square/sd, RMSEA, CFI, NFI, NNFI, SRMR, PGFI and PNFI values are well compatible with CFA and model compliance indices. In the final scale, Cronbach alpha internal consistency coefficient was calculated as 0.84 and test retest reliability was calculated as 0.85. In addition, the t-test results between the upper and lower groups of 27% were significant decisively. Known and evaluated by the public in the Konya region, learned from the participants with their local names; Kuzugöbeği (Morchella spp.), Çörek mantarı (Boletus edulis Bull.), Katranmantarı (Tricholama anatolicum H.H. Doğan &Intini), Yaztürüfü (Tuber aestivum Wulfen Spreng.), Kocatürüf (Tuber macrosporum Vittad.), Domalan (Terfezia arenaria Moris Trappe), İstiridye mantarı (Pleurotus ostreatus (Jacq.) P. Kumm.), Çakşırmantarı (Pleurotus eryngii DC. Quél.), Kartalayağı (Macrolepiota procera Scop. Singer), Maytake (Grifola frondosa Dicks. Gray), Reşimantarı (Ganoderma lucidum (Curtis) P. Karst.), Kükürtmantarı (Laetiporus sulphureus Bull. Murrill), Pufmantarı (Bovista plumbea Pers), Mavi Cincile (Lepista nuda Bull. Cooke), Tüylübacak (Flammullina velutipes Curtis Singer) and Tarla mantarı (Agaricus bitorquis (Quél.) Sacc.) named macrofungi are presented as a list, as far as is learned, some ethnomicological features are given. With the data obtained from the open-ended questions, it was tried to learn the thoughts of the people about the mushroom and where and for what purpose they used the mushroom in daily life. As a result, an applicable mushroom attitude scale, which passed the validity and reliability tests, was developed, and the attitudes of people towards mushrooms were revealed by qualitative and quantitative tests. The results obtained from the study were discussed and suggestions about the study were presented.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    104831

    Çağdaş Türk tiyatrosunda geleneksellik

    Tradition in contemporary Turkish theatre

    YAVUZ PEKMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Üniversitesi

    Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. DİKMEN GÜRÜN UÇARER

  2. Tez No

    137092

    Azerbaycan'da Muharrem litürjisinde Maktel türü M. Fuzuli ve Kumri'nin yapıtları (2 cilt)

    The Maktel genre in the Moharrem liturgy of Azerbaijan the works of Fuzuli and Kumri

    ANAR MAMEDOV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Halk Bilimi (Folklor)Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Müzikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET YÜRÜR

  3. Tez No

    53445

    Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)

    Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period

    AHMET MEHMET KİPMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    PROF.DR. SEMRA GERMANER

  4. Tez No

    33273

    Cinsel ilişki ile bulaşan hastalıklarda risk gruplarının rolü, önlemde etkin faktörler, hemşirenin görevleri

    Başlık çevirisi yok

    MÜCELLA SOYDAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    Halk Sağlığıİstanbul Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YILDIZ TÜMERDEM

  5. Tez No

    10832

    Recep Peker'in siyasal sosyal ve ekonomik görüşleri

    Başlık çevirisi yok

    LÜTFİYE İLDAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    Siyasal BilimlerAnkara Üniversitesi

    Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BÜLENT DAVER

Geri Dön