Cinânî'nin mensur hikâyelerinde mekân
Space in Cinânî's prose stories
- Tez No: 837903
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN ÜNLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Cinânî XVI. yüzyıl Türk edebiyatının önemli edebî şahsiyetlerden biridir. Büyük oranda şiir etrafında şekillenen klasik Türk edebiyatında şairliği yanında önemli münşiler arasında gelmektedir. Muzip karakterini kendine has üslubu ile birleştiren Cinânî, Bedâyiü'l-Âsâr'da düzyazıdaki ustalığını göstermektedir. XVI. yüzyıl yaşantısını Bedâyiü'l-Âsâr'da araştırmacıların gözleri önüne seren Cinânî, bazı hikâyelerinde kurgu ve karakter gelişimi açısından modern hikâyeleri 250 yıl önce yakalar. Dönemin Osmanlı'sının sınırları içerisinde yer alan önemli merkezlerle birlikte Hindistan, İran gibi coğrafyalarda geçen toplam 99 anlatının yer aldığı Bedâyiü'l-Âsâr mekân olarak incelenecek zengin bir eserdir. Bu çalışmada Cinânî'nin hikâyelerinde yer verdiği mekânlar detaylıca incelenmiştir. Bunu yaparken modern hikâyelerdeki mekân inceleme yöntemleri kullanılmıştır. Mekânlar çevresel ve algısal olarak ikiye ayrılmıştır. Bu başlıklar altında her mekân hakkında detaylı bilgilere yer verilmiştir. Algısal olarak ele alınan mekânlarda ise mekân ve karakter ilişkisi üzerinde durulmuştur. Mekân açısından incelenen hikâyeler klasik hikâyenin olaya ve mekâna bakışının sanıldığı gibi yüzeysel olmadığını gösterir. Külliyattaki tüm hikâyelerde olmasa da bazı anlatılarda mekânın en az modern örneklerinde olduğu kadar gerçekçi bir şekilde ele alındığı görülür. Cinânî mekânı kahramanların davranışlarına yön veren bir unsur olarak ele alır. Bedâyiü'l-Âsâr'da XVI. yüzyıl Osmanlı coğrafyasının önemli şehirleri Cinânî'nin hikâyelerinde tüm renkleri ve farklı tabakadan insanları ile gözler önüne serilir.
Özet (Çeviri)
Cinani is one of the most important literary figures of the 16th century Turkish literature. In classical Turkish literature, which is largely shaped by poetry, he is among the important figures in addition to his poetry. Cinânî, who combines his mischievous character with his unique style, shows his mastery in prose in Bedâyiü'l-Âsâr. Cinânî, who reveals thelife in the 16th century to the researchersin Bedâyiü'l-Âsâr, catches up with modern stories in terms of fiction and character development in some of his stories written 250 years ago. Bedâyiü'l-Âsâr, which contains a total of 99 narratives set in geographies such as India and Iran, as well as important centers within the borders ofthe Ottoman Empire of that period, is a rich literary work to be analyzed in terms of setting. In this study, the settings that Cinânî used in his stories were analyzed in detail. While doing this, setting analysis methods in modern stories were used. Settings were divided into two: environmental and perceptual settings. Detailed information about each settingwas givenin detail under these headings. As for the settings that were dealt with perceptually, the relationship between the setting and characterwas emphasized.The stories analyzed in terms of setting show that the perspective given on the plot and settingin the classical story is not as superficial as it is thought. Despite not being in all the stories in the collection, it is seen that the setting is dealt within some narratives just as realistically as in the modern examples. Cinânî deals with the setting as an element that directs the behavior of the protagonists. In Bedâyiü'l-Âsâr, the important cities of the 16th century Ottoman geography are revealed in every aspect with people from different classesin Cinani's stories.
Benzer Tezler
- Cinani'nin Bedayiü'l-asar'ı -inceleme ve metin_
Bedayiu'l-asar of Cinani -study and text-
OSMAN ÜNLÜ
Doktora
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ŞERİFE YALÇINKAYA
- Cinani'nin Bedayiü'l-Asar'ı (1b/175b) tenkitli metin-dizin
Bedayiü'l-Asar by Cinani (1b/175b) critical edition-index
NURGÜL YILDIZ
Doktora
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN SAĞOL YÜKSEKKAYA
- Sexuality, anxiety, and uses of space in the early modern Ottoman world: Cinânî's Bedâyiü'l-âsâr
Erken modern Osmanlı dünyasında cinsellik, kaygı ve mekân kullanımları: Cınânî'nın Bedâyıü'l-âsâr'ı
AYDIN BARAN GÜRPINAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
TarihSabancı ÜniversitesiOsmanlı Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLAY ARTAN
- Mecmû'a-i Letâ'if ü hikâyât
A Miscellany of wits and stories
ELİF KARASOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANİFE KONCU
- Es-Se'âlibî'nin Fıkhü'l-luğa ve es-Süyûtî'nin el-Muzhir fî- 'Ulûmi'l-luğa ve Envâ'uhâ eserlerinin karşılaştırılması
A comparison of es-Seʿâlibîs Fikhü'l-luğa and es-Süyûtî's el-Muzhir fî-ʿUlûmi'l-luğa and Envâʿuh
ABDULRAHİM ŞERİF
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYDIN KUDAT