Beşeri sermayenin yayılma etkisi: Akademik personel örneği
The spillover effect of human capital: the case of academic staff
- Tez No: 837936
- Danışmanlar: PROF. DR. UMMUHAN GÖKOVALI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Beşeri Sermaye, Akademik Personel, Bilgi Yayılımı, Yayılım indeksi, Human Capital, Academic staff, Knowledge spillovers, Spillover index
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 273
Özet
Beşeri sermaye bilgiyi yaratan ve yayan ayrıca teknolojiyi de geliştirerek üreten faktör olduğu için günümüzde büyüme ve kalkınmayı etkileyen en önemli unsurlardan birisi olarak ele alınmaktadır. Bilgi yaratımının ve dolayısıyla yayılımının merkezinde ise üniversiteler ve bu üniversitelerde faaliyet gösteren akademik personel yer almaktadır. Uluslararası yazına bakıldığında üniversite kaynaklı bilgi yayılımının ölçümü için sadece atıfların kullanıldığı ve diğer faktörlerin ihmal edildiği görülmektedir. Ulusal yazında ise atıfların daha çok akademik verimliliğin hesaplanmasında dikkate alındığı ve bilgi yayılımının ölçümü için ulaşabildiğimiz kadarıyla neredeyse hiçbir çalışmanın olmadığı görülmektedir. Bu anlamda literatürdeki bu boşluğu doldurmak üzere sanayi sektöründeki bilgi yayılmalarında kullanılan kanalları ve ölçütleri dikkate alarak akademik bilgi yayılımı için bir analoji kurulmuş ve akademik bilgi yayılımının ölçümü için bir indeks önerilmiştir. İndeks hesaplamasından elde edilen sonuçlara göre araştırma kapsamındaki üniversitelerdeki bilgi yayılımının en fazla olduğu üniversite BAÜN iken, DPÜ ise bilgi yayılımının en az olduğu üniversitedir. Üniversitelerdeki yurtiçi ve yurtdışı eğitimli akademik personelin bilgi yayılımı göstergelerine bakıldığında ise ADÜ, BAÜN ve DPÜ dışındaki üniversitelerin tamamında yurtiçi eğitimli akademik personel yurtdışı eğitimli akademik personele göre daha fazla bilgi yayılımı sağlamıştır. İndeks aynı zamanda fakülte bazında değerleri de göstermektedir. İndeks değerinin en yüksek ve en düşük olduğu fakülteler sırasıyla FF ve İİBF'dir. FF, diğer fakültelere kıyasla akademik bilgi yayılımının en fazla olduğu fakültelerdir. Fakültelerdeki yurtdışı ve yurtiçi eğitimli akademik personelin bilgi yayılımına bakıldığında, MF ve İİBF'de yurtdışı eğitimli akademik personel yurtiçi eğitimli akademik personele göre daha fazla bilgi yayılımı yaratırken, FF'de ise yurtiçi eğitimli akademik personel daha fazla bilgi yayılımı yaratmaktadır. Çalışmada indeks uluslararası düzeyde de hesaplanmıştır. İndeks hesaplamasından elde edilen sonuçlara göre, FF en yüksek indeks değerine sahip fakülte olarak görülürken, İİBF ise en düşük indeks değerine sahip fakültedir. Ayrıca yurtdışı eğitimli akademik personelin indeks değeri yurtiçi eğitimli akademik personele göre daha yüksektir. Çalışmada ayrıca yurtdışı eğitimli akademisyenlerin yurtiçi eğitimli akademisyenlere göre akademik verimlilik ve bilgi yayılımında bilim alanlarına göre (mühendislik, fen ve sosyal bilimler) farklılıklar olup olmadığını tespit etmek amacıyla Stata 12 programı yardımıyla bağımsız örneklemli t-testi gerçekleştirilmiştir. Test sonuçlarına göre, SCI veya SCI Expanded, SSCI, AHCI tarafından taranan dergilerde yayınlanan makale sayısı açısından İİBF'deki yurtdışı eğitimli akademik personelin yayın sayısı, yurtiçi eğitimli akademik personele göre daha yüksek olup istatistiksel olarak anlamlıdır. Diğer bir bibliyometrik gösterge olan Scopus ve Google Akademik veri tabanındaki atıf sayıları açısından MF'de çalışmakta olan yurtdışı eğitimli akademik personelin atıf sayısı yurtiçi eğitimli akademik personele göre daha fazla olup, istatistiksel olarak anlamlıdır. Patent, kitap, proje ve uluslararası alan endeksleri tarafından taranan dergilerde yayınlanan makale sayıları açısından bağımsız örneklem t-testi sonuçları, MF, İİBF, FF'de çalışan yabancı ve yerli eğitimli akademisyenler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığını göstermektedir. Çalışmada akademik bilgi yayılımının göstergesi olan Aslan-Gökovalı (AG) indeksi ve boyutlarının yurtdışı ve yurtiçi eğitimli akademik personel arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığı için de bağımsız örneklemli t-testi gerçekleştirilmiştir. Test sonuçları, sadece MF'deki yurtdışı ve yurtiçi eğitimli akademik personelin Google Akademik atıf indeks değerleri arasında anlamlı farklılık olduğunu göstermektedir. Buna göre, MF'deki yurtdışı eğitimli akademik personelin atıf indeks değeri yurtiçi eğitimli akademik personele göre daha yüksektir. Aslan-Gökovalı (AG) indeksinin diğer boyutları olan yüksek lisans-doktora indeksi, ortak çalışma indeksi, proje indeksi ve patent indeks değerleri ve bu boyutların geometrik ortalamasını veren Aslan-Gökovalı (AG) indeks değerleri arasında ise istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir. Çalışmada yurtdışı ve yurtiçi eğitimli akademik personelin uluslararası indeks değerleri de istatiksel olarak incelenmiştir. Uluslararası proje indeksi ve Scopus atıf indeksi değerleri açısından MF'deki yurtdışı ve yurtiçi eğitimli akademik personelin indeks değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Test sonuçları, MF'deki yurtdışı eğitimli akademik personelin yurtiçinde eğitim gören akademik personele göre daha fazla uluslararası proje ve Scopus veri tabanında daha fazla atıf aldığını göstermektedir. Bu indeks değerleri dışında MF, İİBF ve FF'deki yurtdışı ve yurtiçi eğitimli akademik personel arasında yüksek lisans-doktora indeksi, ortak çalışma indeksi ve patent indeks değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Bu boyutların geometrik ortalamasını veren Aslan-Gökovalı (AG) indeks değerleri arasında ise sadece MF'deki yurtdışı ve yurtiçi eğitimli akademik personelin AG indeks değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. MF'deki yurtdışı eğitimli akademik personelin AG değeri yurtiçi eğitimli akademik personele göre daha fazladır.
Özet (Çeviri)
Human capital is a factor that creates and disseminates knowledge and also develops and produces technology, it is considered as one of the most important factors affecting growth and development today. At the center of knowledge creation and thus knowledge spillovers are universities and their academic staff. A review of the international literature reveals that only citations are used to measure university-based knowledge spillovers and other factors are neglected. In the national literature, it is seen that citations are mostly taken into account in the measurement of academic productivity and as far as we know there is almost no study on the measurement of knowledge spillovers. In this sense, in order to fill this gap in the literature, an analogy was established for academic knowledge spillovers by taking into account the channels and criteria used in knowledge spillovers in the industrial sector and an index was proposed for the measurement of academic knowledge spillovers. According to the results obtained from the index calculation, BAUN is the university with the highest knowledge spillovers, while DPU is the university with the lowest knowledge spillovers. When the knowledge spillover indicators of domestic and foreign educated academic staff in universities are analyzed, it is seen that in all universities except ADU, BAUN and DPU, domestic educated academics have provided more knowledge spillover than foreign educated academics. The index also shows values on faculty basis. The faculties with the highest and lowest index values respectively are SF and FEAS. FF has the highest academic knowledge spillover compared to other faculties. When we look at the knowledge spillovers of foreign and domestic educated academic staff in faculties; while foreign educated academics create more knowledge spillovers than domestic educated academics in EF and FEAS, domestic educated academics create more knowledge spillovers in SF. In the study, the index was also calculated at the international level. According to the results obtained from the index calculation, while SF is the faculty with the highest index value, FEAS is the faculty with the lowest index value. In addition, the index value of foreign-educated academics is higher than that of domestic educated academics. In the study, an independent sample t-test was carried out with the help of Stata 12 program to determine whether there are differences in the academic productivity and knowledge spillovers of foreign-educated academics compared to domestic-educated academics according to the fields of science (engineering, science and social sciences). According to the test results, in terms of the number of articles published in journals indexed by SCI or SCI Expanded, SSCI, AHCI, the number of publications of foreign-educated academics in FEAS is higher than that of domestic-educated academics and statistically significant. In terms of the number of citations in Scopus and Google Scholar databases, which is another bibliometric indicator, the number of citations of foreign-educated academics working in EF is higher than that of domestic-educated academics and is statistically significant. In terms of the number of patents, boks, projects and articles published in journals indexed by international field indexes, the independent sample t-test results show that there is no statistically significant difference between foreign and domestic educated academics working in EF, FEAS, SF. In the study, an independent sample t-test was conducted to determine whether there is a significant difference between the Aslan-Gökovalı (AG) index and its dimensions, which are indicators of academic knowledge spillovers, between foreign and domestic educated academics. The test results show that there is a significant difference only between the Google Scholar citation index values of foreign and domestic educated academic staff in EF. Accordingly, the citation index value of foreign-educated academics in EF is higher than that of domestic-educated academics. There is no statistically significant difference between the other dimensions of the Aslan-Gökovalı (AG) index, namely the master-doctorate index, collaborative work index, project index and patent index values, and the Aslan-Gökovalı (AG) index values, which give the geometric mean of these dimensions. In the study, the international index values of foreign and domestic educated academic staff were also statistically analyzed. A statistically significant difference was found between the index values of the international project index and Scopus citation index values of the foreign and domestic educated academic staff in EF. The test results show that foreign-educated academics in MF have more international projects and more citations in the Scopus database than domestic academics. Apart from these index values, no statistically significant difference was found in terms of the master's-doctorate index, collaborative work index and patent index values between the foreign and domestic educated academics in EF, FEAS and SF. Among the Aslan-Gökovalı (AG) index values, which give the geometric mean of these dimensions, a statistically significant difference was found only between the AG index values of the foreign and domestic educated academic staff in EF. The AG value of the foreign-educated academics in EF is higher than that of the domestic-educated academics.
Benzer Tezler
- AB üyesi gelişmekte olan ülkelerde ve Türkiye'de teknoloji politikaları: Uluslararası teknolojik yayılma kanallarının imalat sanayine etkisi
Technology policies in emerging countries within the EU and Turkey: The impact of international technology diffusion channels on the manufacturing industry
SELDA GÖRKEY
- AR-GE ve inovasyon faaliyetleri ile büyüme ilişkisi
Growth with R&D and innovation activities
NURGÜL EVCİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EkonometriPamukkale Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET ENSAR YEŞİLYURT
- İnovasyonun küresel rekabet gücü üzerindeki etkisinin karşılaştırmalı analizi: Yenilikçi perspektif altında AB ülkeleri üzerine bir uygulama
Comparative analysis of the impact of innovation on global competitiveness: An application on EU countries under an innovative perspective
MELİKE ÇETİN
Doktora
Türkçe
2022
Ekonomiİstanbul Gelişim ÜniversitesiEkonomi Finans Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL ERKİŞİ
- Doğrudan yabancı yatırım özümseme kapasitesinin büyüme ve Ar-Ge harcamaları üzerine etkisi
The effect of foreign direct investment absorption capacity on growth and R&D expenditures
ASİYE KÜÇÜKOSMAN
Doktora
Türkçe
2023
EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYÇA SARIALİOĞLU HAYALİ
- Employment growth in a cross-section of Turkish districts: A spatial analysis
Yatay kesit veriler ışığında Türkiye?de ilçeler itibariyle istihdam büyümesi: Mekânsal inceleme
BERK ŞENER
