Hafıza mekanı kahvehaneler: İstanbul (18.-20. yüzyıl)
Memory space coffeehouses: İstanbul (18th-20th centuries)
- Tez No: 838576
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE DİLAY GÜNEY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Kentsel Hafıza, Hafıza Mekanı, Toplanma, Politika, Edebiyat ve Sanat İstanbul, Kahvehane, Urban memory, Memory Space, Gather, Politica, Literature and Arts, İstanbul, Coffeehouse
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Halkın bir arada olmasını sağlayan mekan türlerinden olan kamusal mekanlar kent hafızasını oluşturan temel mekanlardandır. İstanbul'da geçmiş dönemlerde en önemli kamusal mekanlardan biri olan kahvehaneler bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı kahvehanelerin hafıza yaratmasına aracı olan politika, edebiyat ve sanat bağlamlarını çeşitli örnekler ile incelemektir. Çalışmada ilk olarak kent hafızası, hafıza mekanı, kahvehane ve kahvehanenin ilham olduğu kıraathane, çayhane ve pastane mekanlarının tanımı yapılmıştır. Sonra Osmanlı'dan kahvehane yayılan Avrupa kentlerindeki gelişime (Londra, Paris, Viyana) ve 18. yüzyıla kadar İstanbul'daki gelişime kısaca bakılmıştır. Sonra İstanbul şehrinde görülen örneklere bakabilmek için 1700-1800, 1800- 1923 ve 1923-1980 başlıkları oluşturulmuş ve bu başlıklar altında örnekler incelenmiştir. Belirli toplumsal olaylar (Tanzimat dönemi vb.) bu dönemlerde yaşandığı için bu başlıklar seçilmiştir. Yani çalışmanın odağı İstanbul'un 18.-20. yüzyıl aralığındaki kahvehane kültürüdür. Ulaşılabilen yazılı kaynaklar üzerinden incelemeler yapılmış, ilgili görsel kaynaklara çalışmada yer verilmiştir. İstanbul içerisinde yer alan canlılığını koruyan mekanların bulundukları konuma gidilmiş, mekanlar fotoğraflar ile belgelenmiştir. Sonuç bölümünde kent haritaları üzerinde mekanların semt dağılımları çevresinde neler olduğu, hangi yapıların olduğunu görmek, saptamak için gösterilmiştir. Haritalarla ve kahvehanenin önemi ve gelişimi ile ilgili yorumlar ve çalışma ile ilgili çıkarımlar yapılmıştır. Ekler bölümünde ise mekanların bulunduğu semtler ve çevresindeki sembolik yapılarla ilgili tablo yapıldı ve 1922-1943 arası Pervititch İstanbul haritaları üzerinde kahvehane mekanları incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Public spaces are one of spaces which enable people to be together. Public spaces is one of the main which consisted of urban memory. This study's subject coffeehouse which one of principal public spaces in İstanbul. This study's aim research coffeehouses' memory creation context of politic, literature and art. This research was made on the several samples in this study. İn this study first urban memory, memory space, coffeehouse and kiraathane, teahouse, patisserie which the coffeehouse is a source of space inspiration. Then shortly looked some Europe's cities coffehouse development (London, Paris; Vienna) which spread coffehouse from Ottoman İmperor and coffehouse development in İstanbul until 18th century. İn other episodes of the study several coffeehouses example was under 1799-1800, 1800-1923, 1923-1980 titles. This years was selected because particular cases (Tanzimat reform area etc.) was lived in this years. That is to say this study's scope between 18th and 20th century coffeehouse culture in İstanbul city. İn result episode of this study on city maps estimated location was shown because examined seen of this locations around, which built near this location and determine. Comment was made about this old maps and impotance and development of coffeehouses and deduces was made which about study in result episode of this study. İn enclosures episode a table was made for be able to see coffeehouses, coffeehouses districts and those districts' sembolic builts. Coffehouse was examined on Pervitich İstanbul maps between 1922- 1943 years.
Benzer Tezler
- Türk romanında hatırlama ve unutma mekânı olarak kahvehaneler, meyhaneler, barlar ve kafeler (1950-2000)
Coffeehouses, taverns, bars and cafés as a space of remembering and forgeting in Turkish novel (1950-2000)
KEVSER SÖNMEZ SEVİNÇ
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıPamukkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUNUS BALCI
- Modernleşme, hafıza, kimlik kavramları ekseninde Tanpınar ve Pamuk romanlarında mimarî
Modernization, memory, and identity: Architecture in the novels of Ahmet Hamdi Tanpınar and Orhan Pamuk
AYŞE ÇİPAN BÜYÜKCAM
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SAMSAKÇI
- Kentsel hafıza mekanı olarak Trabzon Ayasofyası
A place of urban memory: Trabzon Hagia Sophia
HATİCE SAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZAFER SAĞDIÇ
- Bir hafıza mekanı olarak Süleyman Demirel Demokrasi ve Kalkınma Müzesi
Süleyman Demirel Museum Of Democracy and Development as a memory space
ORHAN ÇALIŞIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
CoğrafyaSüleyman Demirel ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL KERVANKIRAN
- Voice as a space of memory and sonorous object in the dengbêj tradition
Dengbêj geleneğinde hafıza mekanı ve sedalı bir nesne olarak ses
DİLAN SALIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Halk Bilimi (Folklor)Boğaziçi ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. MELTEM AHISKA