Türkiye'de kredi faiz oranlarının enflasyona etkisi
The effect of loan interest rates on the inflation in Turkey
- Tez No: 838859
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET ŞENGÖNÜL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, Ekonomi, Econometrics, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ekonometri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 60
Özet
Politika faizi piyasa faiz oranının altında kaldığı sürece eğer döviz kurları düşük faizden dolayı kontrolden çıkmaz ve diğer politikalar ile kontrol edilebilir ise tüketici, taşıt, gayrimenkul (konut) ve tüketici kredi talebi ve dolayısıyla toplam tüketim harcamaları ve toplam talep artacaktır. Böyle bir durumda toplam çıktı (üretim) artışı toplam talep artışı ile aynı oranda artırılamaz ise talep enflasyonu ortaya çıkacaktır. Buna karşın düşük faiz ortamı var iken döviz kurlarının kontrolden çıkması olasılığı yüksektir. O halde yüksek faiz politikası ve bankaların buna uygun olarak kredi faiz oranlarını da yükseltmesi hem döviz kurlarını baskı altında tutabilecek hem de toplumun toplam talebini kısıtlayarak enflasyon ile daha etkin bir mücadele fırsatı doğurabilecektir. Buna karşın düşük faiz ortamı var iken döviz kurlarının kontrolden çıkması olasılığını artıracağı da öngörülebilecek bir gelişme olarak bir sorun olarak karşımıza çıkması muhtemeldir. O halde faizlerin ve bankaların buna uygun olarak kredi faiz oranlarını gerekli seviyelere yükseltmesi hem döviz kurlarını baskı altında tutabilecek hem de toplumun toplam talebini kısıtlayarak enflasyon ile daha etkin bir mücadele fırsatı doğurabilecektir. 2018 yılının sonlarından 2020 yılının üçüncü çeyreğine kadarki dönemde Türkiye'de tüketici kredi faiz oranlarında toplam talebi artırmak amacıyla sürekli azalan bir seyir izlenmiştir. Buna karşılık bu dönemde aynı zamanda enflasyonda da sürekli artışlar yaşanmıştır. Bu tez çalışmasında uygulanan düşük faiz politikasına uygun olarak kredi faizlerindeki düşüşlerin enflasyon üzerindeki etkileri Türkiye için incelenmiştir. 2012-2023 yılları arasındaki aylık veriler kullanılarak Merkez Bankasının politika faiz oranına uygun olarak hareket eden bankaların tüketici ve ticari banka kredi oranlarındaki değişmesinin talep ve arz etkileri ile enflasyona etki edebileceği hipotezi test edilmiştir. Buna göre Türkiye'de 2012-2023 dönemleri arasında uygulanan kredi faiz oranlarının yine bu dönemde yükselişe geçen enflasyon oranlarına olan kısa ve uzun dönem etkileri incelenmiştir. Uygulanan faiz politikasına uygun olarak hareket eden tüketici ve üretici kredi faiz oranlarının kısa ve uzun dönemde enflasyona olan etkileri analiz edilmiştir. Pesaran vd., (2001) tarafından geliştirilen Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif Modeli (ARDL) modeli kullanılarak ulaşılan sonuçlara göre tüketici kredi faiz oranlarında azalmanın ve üretici kredi faiz oranlarındaki artışların uzun dönemde enflasyonu artırdığı sonucuna varılmıştır. Böylece döviz kurları ve petrol fiyatlarının etkisine ek olarak bu dönemde Türkiye'de ayrıştırılmış kredi faiz oranlarının enflasyona geçiş etkisi bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
As long as the policy interest rate remains below the market interest rate, if the exchange rates do not get out of control due to low interest rates and can be controlled with other policies, the demand for consumers, vehicles, real estate (housing) and consumer loans, and therefore total consumption expenditures and total demand, will increase. In such a case, if the increase in total output (production) cannot be increased at the same rate as the increase in total demand, demand inflation will occur. On the other hand, when there is a low interest rate environment, exchange rates are likely to get out of control. In that case, the high interest rate policy and the banks' raising the loan interest rates accordingly will both keep the exchange rates under pressure and limit the aggregate demand of the society, thus creating an opportunity to fight inflation more effectively. Between the end of 2018 and the third quarter of 2020, consumer loan interest rates in Turkey followed a constantly decreasing trend in order to increase total demand. On the other hand, there were also continuous increases in inflation during this period. In this thesis study, the effects of decreases in loan interest rates on inflation in accordance with the low interest policy implemented were examined for Turkey. Using monthly data between 2012 and 2023, the hypothesis that the change in consumer and commercial bank loan rates of banks acting in accordance with the Central Bank's policy interest rate may affect inflation through demand and supply effects was tested. Accordingly, the short and long-term effects of loan interest rates applied in Turkey between 2012 and 2023 on inflation rates, which also increased in this period, were examined. The effects of consumer and producer loan interest rates, which act in accordance with the applied interest rate policy, on inflation in the short and long term have been analyzed. According to the results obtained using the Distributed Lag Autoregressive Model (ARDL) model developed by Pesaran et al., (2001), it was concluded that the decrease in consumer loan interest rates and increases in producer loan interest rates increased inflation in the long term. Thus, in addition to the effects of exchange rates and oil prices, a pass-through effect of disaggregated loan interest rates to inflation in Turkey was found in this period.
Benzer Tezler
- Enflasyonla mücadelede istikrar politikaları
Başlık çevirisi yok
BİLGİN ORHAN ÖRGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ZEKAYİ ORHAN
- Yüksek global likidite ortamında yeni merkez bankası politikaları: Taylor kuralı üzerine ampirik bir yaklaşım
New central bank policies in high global liquidity environment; an empirical approach to Taylor rule
GÖKTUĞ AYDINLIK
Doktora
Türkçe
2018
Ekonomiİstanbul Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİMET HÜLYA TIRMANDIOĞLU TALU
- Obligation convertibles en action: I'evaluation et I'application
Hisse senedi ile değiştirilebilir tahvillerin değerlemesi ve uygulanabilirlikleri
CEYDA HATIRNAZ
Yüksek Lisans
Fransızca
2002
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray ÜniversitesiPROF. DR. ETHEM TOLGA