Sürücü davranışlarını geliştirme eğitimine katılan sürücülerin alkollü araç kullanma davranışlarının travmatik yaşantılar ve kişilik boyutları ile ilişkisi
The relationship between traumatic experiences and personality dimensions in alcohol-impaired driving behaviors of drivers enrolled in driver behavior improvement training
- Tez No: 838907
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSNÜ ERKMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: SÜDGE, sürücü davranışları, alkol, çocukluk çağı travması, mizaç ve karakter, SUDGE, driver behavior, alcohol, childhod trauma, temperament and character
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Amaç: İkinci kez alkol etkisi altında araç kullanırken tespit edilen sürücülere yönelik idari para cezası uygulanmakta, ehliyetleri iki yıl boyunca geri alınmakta ve bu süreçte Sürücü Davranışlarını Geliştirme Eğitimi'ne (SÜDGE) tabi tutulmaktadır. Bu kurala rağmen, yasak olmasına ve kazalarla ilişkilendirilmesine rağmen birçok sürücü bu ihlali sürdürmektedir. Bu araştırmanın temel amacı, SÜDGE programına katılan sürücüler arasında alkollü araç kullanma davranışları ile çocukluk dönemi travmaları ve kişilik faktörleri arasındaki ilişkiyi değerlendirmektir. Yöntem: Araştırma kapsamında, SÜDGE programını başarıyla tamamlayan 52 gönüllü katılımcı yer almıştır. Katılımcılara, sosyodemografik bilgi formunun yanı sıra, Çocukluk Çağı Travma Ölçeği (CTQ-28), Hacettepe Kişilik Envanteri (HKE) ve Mizaç ve Karakter Envanteri (Türkçe TCI) uygulanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS 26 (Statistical Package for the Social Sciences) istatistiksel paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Analizler, normal dağılıma sahip olan bağımsız iki grup arasındaki karşılaştırmalarda“Bağımsız Örneklem T Testi”, normal dağılıma sahip olmayan gruplar arasındaki karşılaştırmalarda ise“Mann-Whitney U Testi”ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulguları sınırlılıklarıyla birlikte literatür ışığında tartışılmıştır. Bulgular: Araştırma sonuçlarına göre, Mizaç ve Karakter Envanteri (TCI) alt ölçek puanları ile yaş grupları, medeni durum, araç kullanma süresi ve alkollü araç kullanırken yaşanan kaza geçmişi arasında anlamlı ilişkiler belirlenmiştir. Araştırmaya katılan bireylerin yaşları ve deneyimleri ile TCI ödül bağımlılığı ve kendini aşma puanları arasında pozitif, alkol kullanmaya başlama yaşları ile yenilik arayışı puanı arasında negatif, alkol tüketim miktarı ile yenilik arayışı puanı arasında ise pozitif yönlü bir ilişki saptanmıştır. Bunun yanı sıra, ÇTQ-28 puanlarına göre araştırmaya katılan bireyler arasında araç kullanma süresi ile fiziksel ihmal puanları, ehliyet sahibi olma süresi ile cinsel istismar puanları ve alkol tüketim miktarı ile duygusal istismar puanları arasında pozitif yönlü ilişkiler tespit edilmiştir. HKE'nin kişisel uyum ve sosyal uyum alt ölçek puanları ile araç kullanımı ve alkol kullanımına dair demografik değişkenler arasında doğrudan bir ilişki gözlenmemiştir. Ancak HKE alt puanları ile TCI ve CTQ puanları arasındaki ilişkilere dair sonuçlara ulaşılmıştır. Sonuçlar: Sonuç olarak, hipotezleri destekleyen bulgulara erişilmiş ve genel olarak araştırma, çocukluk dönemi travmaları, kişilik özellikleri ve alkol tüketimi ile araç kullanma davranışları arasındaki ilişki hakkında önemli bilgiler sunarak, sürücü eğitim programlarının ve alkollü araç kullanma farkındalık çalışmalarının eğitim müfredatlarında önemli bir yer tutmasının gerekliliğine vurgu yapmaktadır.
Özet (Çeviri)
Objective: Drivers caught operating a vehicle under the influence of alcohol for the second time are subjected to an administrative fine, have their licenses revoked for a period of two years, and are required to attend Driver Behavior Improvement Training (SÜDGE). Despite its prohibition and associated accident risks, many drivers continue to commit this violation. The aim of this study is to examine the relationship between drivers participating in SÜDGE and their alcohol-impaired driving behaviors, childhood trauma experiences, and personality dimensions. Methods: The study included 52 volunteers who successfully completed the SÜDGE program. Participants were administered a socio-demographic information form, the Childhood Trauma Questionnaire (CTQ-28), the Hacettepe Personality Inventory (HKE), and the Temperament and Character Inventory (Turkish TCI). The collected data were analyzed using SPSS 26 (Statistical Package for the Social Sciences). Analyses were conducted using“Independent Samples T-test”for normally distributed independent two-group comparisons and“Mann-Whitney U Test”two-group comparisons where distributions were non-normal. The study's findings, limitations, and contributions were discussed congruently with existing literature. Results: According to the study findings, significant relationships were observed between certain sub-scale scores of the Temperament and Character Inventory (TCI) and variables such as age groups, marital status, duration of driving, and history of accidents while driving under the influence. Positive correlations were identified between the ages and experiences of participants and TCI reward dependence and self-transcendence scores, while a negative correlation was found between the age of alcohol initiation and novelty seeking score. A positive relationship was also established between alcohol consumption quantity and novelty seeking score. Furthermore, based on CTQ-28 scores, positive associations were determined between the duration of driving and physical neglect scores, duration of possessing a driver's license and sexual abuse scores, and alcohol consumption quantity and emotional abuse scores. No direct relationship was found between HKE's personal harmony and social harmony sub-scale scores and demographic variables related to driving and alcohol use. However, relationships between HKE sub-scores, TCI, and CTQ scores were elucidated. Conclusions: In conclusion, the study achieved results supporting its hypotheses. Overall, it provides valuable insights into the connection between childhood trauma, personality traits, temperament, character features, alcohol consumption, and driving behaviors. The study underscores the importance of incorporating awareness-building initiatives regarding alcohol-impaired driving into driver education programs prior to obtaining a driver's license.
Benzer Tezler
- Alkollu arac kullanımından dolayı ehlıyetlerıne el konulan sürücülerın dürtüsellık düzeylerının ıncelenmesı
Investigation of impulsivity levels of drivers who have been confiscates due to drinking
MERAL DEMİR
- İkinci kez alkollü araç kullanmaktan ehliyetleri geçici alınan ve eğitime katılan sürücülerin profili: 2019 yılı Antalya
Profile of drivers who have temporarily received their license driving for the second time and attended the training: Antalya, 2019
TÜRKAN ÜSTÜNDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikAkdeniz ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU AKCAN
- Alkollü araç kullanımına bağlı ehliyetlerine el konulan sürücülerde alkol içme davranışının devamının öfke, dürtüsellik ve mizaç özellikleri
Başlık çevirisi yok
MUHAMMED NURULLAH DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİLMİYE NESRİN DİLBAZ
- Trafik psikolojisi ve sürücü davranışları: Bir grup sürücüyle psikoteknik değerlendirme sisteminin uygulanması ve sonuçlarının uygulanması ve sonuçlarının değerlendirilmesi
The traffic psychology and the behaviours of the driver: Application and the conclusions of the psychotechnical evaluation system
MUSTAFA AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
TrafikGazi ÜniversitesiTrafik Planlaması ve Uygulaması Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. VEYSİ İŞLER
- Ehliyetlerine alkollü araç kullanmaktan dolayı el konulan sürücülerde alkol kullanımı ve bağımlılığının dikkat eksikliği ve hiperaktivite ile ilişkisi
Usage of alcohol at drivers who had their driving licence taken from them because of using vehicle while intoxicated and, the relation of addiction with lack of attention and hyperactivity
TUNCAY ÇORAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. PERVİN SEVDA BIKMAZ