Madde kullanım bozukluğu olan hastalarda ödül ve ceza mekanizmasının karar verme üzerine etkisi
The effect of reward and punishment mechanism on decision making in patients wi̇th substance use disorder
- Tez No: 839029
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NABİ ZORLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Madde kullanım bozukluğu, ödül-ceza mekanizması, karar verme, Substance use disorders, Reward mechanism, Decision-Making
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 48
Özet
Amaç: Madde kullanım bozukluğu kişinin yaşamına maddi ve manevi olarak tesir eden, gündelik hayatını olumsuz olarak etkileyen, ciddi yeti yitimine yol açan, sürekli ve giderek artan biçimde madde kullanılan, günümüzde sıklığı giderek artan, bireye ve topluma ciddi zararı olan kronik bir hastalıktır. Bu hastalıkta beyinde etkilenen alan ödül sistemi alanıdır. Bu alan haz verici eylemi sürekli arzulayan, davranışları buna yönlendiren, öğrenme ve karar verme gibi düşünsel süreçleri bulunduran alandır. Madde kullanım bozukluğunda beyin ödül sistemi alanının etkilendiği düşünülmektedir. Dopamin ise bu alanın temel nörotransmitteridir. Bu çalışmada ödül-ceza öğrenme sistemi ve karar verme mekanizması üzerinden madde kullanım bozukluğu tanısı olan bireyler ile sağlıklı kontroller arasında olası farklılıkları incelemek amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmamızın örneklemi 30 deney ve 51 kontrol grubundan oluşmaktadır. Deney grubu İKÇÜ Atatürk EAH AMATEM kliniğine tedavi olma amacı ile başvurmuş, ise herhangi bir nörogelişimsel veya ek bir ruhsal hastalığı olmayan, madde kullanım bozukluğu tanısı konulmuş, detoksifikasyon sürecini tamamladıktan sonra 3 gün geçmiş, okur-yazar, gönüllü 30 hastadan oluşmaktadır. Kontrol grubunu ise herhangi bir nörogelişimsel veya ruhsal hastalığı olmayan, , okur-yazar, 51 sağlıklı gönüllü oluşturmaktadır. Her iki gruba da depresyon ve kognitif bozuklukları dışlamak amacı ile Hamilton depresyon ölçeği, sayı dizisi testi, sayı sembolleri testi uygulandı. Ödül ve karar verme mekanizmalarının karşılaştıırlması için bilgisayar üzerinden Probabilstic Selection Task uygulandı. Bulgular: Yapılan analiz sonucuna göre Probabilistic Selection Task ile ölçülen ödül öğrenme değeri ve ceza öğrenme değeri, sağlıklı kontrol grubunda ve Madde kullanım bozukluğu hastalarında benzer özellikler göstermiştir ve fark istatistiksel olarak anlamlı sonuçlanmamıştır (Sırasıyla F=0,070, p=0,912 ve F=1,343, p=0,187). Benzer şekilde ödüle yaklaşma değeri ve zarardan kaçınma değeri iki grupta da benzer sonuçlandı, istatistiksel olarak iki grup arasında anlamlı fark saptanmadı (Sırasıyla F=0,226, p=0,633 ve F=0,251, p=0,614). Sonuç: Madde kullanım bozukluğu olan bireyler ile sağlıklı kontrol grubunda olan bireyler arasında ödül-ceza öğrenme performanslarının benzer olduğu görülmüştür. Araştırmaların uzun süredir remisyonda olan bireyler, riskli gruplar, daha büyük örneklemler ile yapılması önerilir.
Özet (Çeviri)
Aims: Substance use disorder is a chronic and generally serious disease that affects the person financially and spiritually, causes negative changes in daily life, causes serious disability, constantly and increasingly uses substances, and daily life gradually increases. In this disease, the area of the brain affected is the disease system area. This area constantly desires and directs the action of pleasure distribution, and contains intellectual expansions such as learning and decision-making. In substance use disorders, the brain's memory system is altered because it is altered. Dopamine is the main neurotransmitter of this area. Possible ranges of variation between individuals with a report of substance use disorder and healthy controls through this affordability-penalty learning system and decision-making rates. Method: The sample of our study consists of 30 experimental and 51 control groups. The experimental group consists of 30 literate, volunteer patients who applied to İKÇÜ Atatürk EAH AMATEM clinic for treatment, who did not have any neurodevelopmental or additional mental illness, who were diagnosed with substance use disorder, and who were 3 days after completing the detoxification process. The control group consists of 51 healthy volunteers who are literate and do not have any neurodevelopmental or mental diseases. Hamilton depression scale, digit span test, and number symbols test were applied to both groups in order to exclude depression and cognitive disorders. Probabilistic Selection Task was applied via computer to compare reward and decision-making mechanisms. Results: According to the results of the analysis, the reward learning value and punishment learning value measured by the Probabilistic Selection Task showed similar characteristics in the healthy control group and substance use disorder patients, and the difference was not statistically significant. (F=0,070, p=0,912 ve F=1,343, p=0,187 Respectively). Similarly, approach to reward value and harm avoidance value were similar in both groups, no statistically significant difference was found between the two groups (F=0,226, p=0,633 ve F=0,251, p=0,614 Respectively). Conclusion: It was observed that reward-punishment learning performances were similar between individuals with substance use disorder and individuals in the healthy control group. It is recommended that research be conducted with individuals who have been in remission for a long time, risk groups, and larger samples.
Benzer Tezler
- Yatarak tedavi gören madde kullanım bozukluğu olan erkek hastalarda tedaviyi yarım bırakmanın yordayıcıları olarak mizaç-karakter özellikleri, dürtüsellik ve nörobilişsel bulgular
Predictors of drop out from treatment in male inpatients with substance use disorder: Temperament-character traits, impulsivity, and neurocognitive traits
MERVE SİVRİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMET ESRA ÇİÇEK
- Alkol bağımlılarında nitrik oksit sentaz-1 (NOS1) ekzon 1f-VNTR gen polimorfizmi'nin bağımlılık ile ilişkili özellikler, kişilik özellikleri ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtileri üzerine etkisi
Nitric oxide synthase-1 (NOS1) exon 1f-vntr gene polymorphism in alcohol dependents; its effects on dependency parameters, personality features and attention deficit hyperactivity disorder related symptoms.
İBRAHİM KARAKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
PsikiyatriHacettepe ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAŞARAN DEMİR
- Alkol ve eroin bağımlılığı olan iki ayrı grupta dürtüsellik ve agresyonun kişilik özellikleri ile ilişkisi
Relationship between impulsivity, aggression and personality dimensions in two different groups of alcohol and heroin dependents
MÜGE BOZKURT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
PsikiyatriSağlık BakanlığıPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EKREM CÜNEYT EVREN
- 1H-MRSI of the deep gray matter structures in patients with amyotrophic lateral sclerosis
Amyotrofik lateral skleroz hastalarında derin gri madde yapılarının multi voksel proton manyetik rezonans spektroskopisi
MERYEM TORLAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Biyomühendislikİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA YILDIRIM
PROF. DR. ESİN ÖZTÜRK IŞIK
- Madde kullanım bozukluğu olan hastalarda içselleştirilmiş damgalanma, öz- etkililik ve tedavi motivasyonu
Internalized stigma, self-efficacy and treatment motivation in patients with substance use disorders
NESLİHAN BOZDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HemşirelikGaziantep ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DÖNDÜ ÇUHADAR