İntihar girişiminde bulunanların yaşam deneyimleri: Toplumsal cinsiyet bağlamında bir analiz
Life experiences of suicide attempters: An analysis in the context of gender
- Tez No: 839400
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NİLGÜN KÜÇÜKKARACA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
- Anahtar Kelimeler: İntihar Girişimi, Ekolojik Sistem Yaklaşımı, Sosyal Hizmet, Toplumsal Cinsiyet, Yaşam Deneyimi, Suicide Attempt, Ecological System Approach, Social Work, Gender, Life Experience
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 254
Özet
İntihar girişimi; birey, grup ve toplumların iyilik halini ve yaşam hakkını tehdit eden önemli bir sorundur. İnsan hakları ve sosyal adalet temel değerleri olan sosyal hizmet mesleği; bireylerin yaşam hakkının korunmasını ve bu hakkı engelleyebilecek, intihar girişiminde bulunmaya neden olabilecek, toplumsal bağlamların keşfedilmesini amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda; bu çalışmada, toplumsal cinsiyet ve çevresel bağlamların intihar girişiminde bulunan kadın ve erkeklerin yaşam deneyimlerini nasıl şekillendirdiği anlamaya çalışılmıştır. Nitel araştırma yöntemi ve fenomonolojik desenin kullanıldığı çalışmada, intihar girişiminde bulunan, yaşları 16-44 arasında değişen, intihar girişiminin üzerinden en az altı ay geçmiş ve psikiyatri takibinde olan yirmi bireyle görüşme yapılmıştır. Yarı-yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak elde veriler, MAXQDA 20 Analytics Pro yazılımı ile tematik olarak analiz edilmiştir. Bulgular; intihar girişiminde bulunan katılımcıların intihar girişimi öncesi travmatik çocukluk ve aile içi örseleyici deneyimler yaşadığını; toplumsal cinsiyetle ilişkili kalıp yargı, rol ve beklentiler nedeniyle baskılar deneyimlediğini; biyolojik, psikolojik ve sosyal alanlarda krizler yaşadığını ve yaşadığı zorluklar karşında intihar girişimini bir baş etme yöntemi olarak kullandığını; intihar girişimi sırasında hissizleşme, kontrol kaybı, krize ilişkin deneyimler yaşadığını; intihar girişiminde bulunma amaçlarının farklılaşabildiğini; yöntem seçiminde farklılıkların olduğunu; intihar girişimi sonrasında kendilerine ilişkin damgalayıcı tutuma sahip olduğunu; aile ve yakın çevrelerinden şok, korku, üzüntü ve kaygı gibi olumsuz tepkiler aldıklarını; sosyal destek görmeleri durumunda yaşama daha sıkı tutunduğunu göstermektedir. Ayrıca katılımcıların ruh sağlığı, sosyal destek, ekonomik durum ve dini inançlara ilişkin deneyimlerinin intihar girişimleri üzerinde önemli bir yeri olduğu bulunmuştur. Araştırma sonucunda, katılımcıların intihar girişimine ilişkin farklı süreçler deneyimlediğini ve bu sürecin toplumsal cinsiyet ve kadın ve erkeklerin etkileşimde olduğu sistemlerle ilişkileri bağlamında şekillendiği görülmektedir. Araştırmanın sonuçları; sosyal hizmet uygulamaları, mevzuat ve politikalar, kurumsal yapılar, iş birliği mekanizmaları ve bireysel ve toplumsal farkındalık boyutlarında çok yönlü yaklaşım ve bakış açılarının önemini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Suicide attempt is a serious problem that threatens the well-being and right to life of individuals, groups and societies. The social work profession whose core values are human rights and social justice aims to protect individuals' right to life and to discover social contexts that may hinder this right and lead to suicide attempts. In line with this aim, in this study, we tried to understand how gender and environmental contexts shaped the life experiences of male and female suicide attempters. In the study, in which the qualitative research method and phenomenological design were used, twenty individuals who attempted suicide, were between the ages of 16 and 44 years, attempted suicide at least six months ago, and were under psychiatric follow-up were interviewed. The data obtained using the semi-structured interview form was analyzed thematically using the MAXQDA 20 Analytics Pro software. The results indicated that the participants who attempted suicide had traumatic childhood and traumatic family experiences before they attempted suicide, experienced pressures due to gender-related stereotypes, roles and expectations, experienced biological, psychological and social crises, used suicide attempt as a coping method in the face of the difficulties they experienced and experienced numbness, loss of control, and crisis-related issues during their suicide attempt. The results also indicated that their purposes of attempting suicide might differ, that the methods they used were various, that they displayed self-stigmatizing attitudes after their suicide attempt, that they were exposed to negative reactions such as shock, fear, sadness and anxiety from their family and immediate circle, and that they held on to life more tightly if they received social support. In addition, the participants' experiences regarding mental health, social support, economic status and religious beliefs played a significant role in their suicide attempts. At the end of the study, we observed that the participants experienced different processes regarding suicide attempts, and that this process was shaped in the context of gender and their relationships with the systems in which men and women interacted. The results of the study demonstrated the importance of multifaceted approaches and perspectives in social work practices, legislation and policies, institutional structures, cooperation mechanisms and individual and social awareness dimensions.
Benzer Tezler
- 12-18 yaşlardaki ergenlerde intihar girişimleri: Kliniğe başvuran bir grupta psikiyatrik tanı, sosyodemografik ve psikososyal özelliklerin değerlendirilmesi
Suicide attempts in adolescents between the age 12-18: Psychiatric diagnoses, sociodemografic and psychosocial features in a clinical group
ELİF AKIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL BERKEM
- İntihar girişimleri üzerine bir çalışma
A studay on attempted suicides
VEDAT PARACIKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Sosyal Psikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIK SAYIL
- Şizofreni hastalarında intihar olasılığının, depresyon ve içgörüyle ilişkisi
The relationship between depression and insight into the possibility of suicide in patients with schizophrenia
GÜMRAH DUYGU ATMACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HemşirelikSakarya ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLGÜN DURAT
- Alt sosyo-ekonomik düzeydeki boşanmış kadınların psiko-sosyal sorunları
Başlık çevirisi yok
ÇİĞDEM ARIKAN
- İntihar girişiminde bulunan kişilerde zorlu yaşam olayları ve başa çıkma tutumlarının sağlıklı kişilerle karşılaştırılması
The comparison of psychiatric patients who have suicide attempts with the healthy individuals, in terms of stressful life events and coping strategies
GİZEM HANZADE ERKUŞ