Türk halk kültüründe kuşlar
Birds in Turkish folk culture
- Tez No: 839490
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BİROL AZAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 599
Özet
Dinamik bir yapıya sahip olan halk kültürü, her an değişim ve dönüşüme açık yapısıyla toplumların millî kimliklerini oluşturmaktadır. Somut ve soyut ögeleri sayesinde halkın yaşamını, geleneklerini, düşünce ve inanç sitemini gelecek nesillere aktarma imkânı bulur. Bu sebeple halk kültürüne ait olanın tespiti, kayıt altına alınması, korunması ve geleceğe taşınması adına atılacak her bir adımın ilgili toplum açısından ne denli mühim olduğu tartışmasız bir gerçektir. Bu yaklaşım eşliğinde geleneksel Türk kültür ve inanç dairesinde olduğu gibi İslami kültür ve inanç dairesinde de önemini kaybetmemiş olan kuşlar da sahanın önemli bir bölümünü teşkil etmektedir. Geçmişi Şamanizm ve eski Türk inanç sistemine uzanan kuşlar, yaratılış mitlerinden itibaren halk edebiyatı ürünlerinde karşımıza çıkmaktadır. Varoluşun gizemini çözmeye çalışan insanoğlu, sorularının cevabını gökyüzünde aramaya başlamıştır. Uçabilme yetenekleri sayesinde gökyüzüne ulaşabilen tek canlı olmaları, insanların dikkatini üzerine çekmeyi sağlamıştır ve böylelikle kuşlar insanların öykündüğü varlıkların başında yer almıştır.“Uçmak”eylemi insanoğlunun yapamadığı ve hayranlık duyduğu bir eylemdir. Dolayısıyla bu eylemi yapabilen tüm varlıklar da Tanrı ile yakın olduğu için onun gibi kutsal kabul edilmiştir. Bu çalışmada geçmişten bugüne halk kültürü ve halk edebiyatı ürünleri yazılı kaynaklardan araştırılarak kuşların kolektif bilinçteki yeri ve sembolik anlamı tespit edilmiştir. Doküman inceleme tekniği ve içerik analiz yöntemiyle araştırlan kuşların yaratılış mitlerinde soyun başlangıcı olarak kabul görmesinin yanında bu varlıkların kutsal kabul edilip çoğunlukla gücün ve hükümdarlığın sembolü olduğu tespit edilmiştir. Kuşların simgesel anlamda güzellik, masumiyet, iyilik, kötülük, uğur ve uğursuzluk, vb. anlamlarına gelerek günümüzde izlerini sürdürdüğü belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Folk culture, which has a dynamic structure, forms the national identities of societies with its structure that is open to change and transformation at any time. Thanks to its concrete and abstract elements, it has the opportunity to transfer the life, traditions, thought and belief system of the people to future generations. For this reason, it is an indisputable fact that each step to be taken to identify, record, protect and carry forward what belongs to folk culture is important for the relevant society. With this approach, birds, which have not lost their importance in the Islamic culture and belief as well as in the traditional Turkish culture and belief, constitute an important part of the field. Birds, whose history dates back to Shamanism and the old Turkish belief system, appear in folk literature products starting from creation myths. Trying to solve the mystery of existence, human beings began to look for answers to their questions in the sky. Being the only creature that can reach the sky thanks to their ability to fly, they attracted the attention of people, and thus birds became one of the creatures that people emulated. The act of“flying”is an action that human beings cannot do and admire. Therefore, all beings that can perform this action are considered sacred, as they are close to God. In this study, folk culture and folk literature products from past to present were researched from written sources and the place and symbolic meaning of birds in the collective consciousness were determined. Researched using the document review technique and content analysis method, it has been determined that birds are accepted as the beginning of the lineage in creation myths, and that these beings are considered sacred and are often symbols of power and sovereignty. It has been determined that birds continue their traces today, symbolically meaning beauty, innocence, goodness, evil, good luck and bad luck, and so on.
Benzer Tezler
- Şanlıurfa halk kültüründe kuş
Birds in Şanlıurfa folk culture
ALİ NUR HAYIRLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Osmaniye Korkut Ata ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ GÖKŞEN
- Türk halk edebiyatında turna motifli türküler
Ballads which hace crane motifs in the Turk folk literature
İNAN SELVİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KADİR GÜLER
- Türkülerde yeryüzü unsurları ile ilgili mitolojik ögeler
Mythological elements related to earth factors in folk songs
ERKAN MEMİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıÇağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BEGÜM KURT
- TRT repertuvarına kayıtlı Karadeniz bölgesi türkülerinde kuş motifleri
Bird motifs in the Black Sea region in folk song registered to TRT repertuvarine
BÜŞRA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Kütahya Dumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜNİRE BAYSAN
- İzmirli ressamların eserleri örnekleminde çağdaş Türk resim sanatında kuş imgesi
Bird image in contemporary Turkish painting in the sample of the works of artists from Izmir
BENGİ AYAZ NURGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarEge ÜniversitesiTürk Sanatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERİH BENDER