Geri Dön

Şeyhî Mehmed Efendi'nin Vekâyiu'l-Fuzalâ adlı eserine göre Osmanlı döneminde Ankara

Ankara in the Ottoman period according to Şeyhî Mehmed Efendi's Vekâyiu'l-Fuzalâ

  1. Tez No: 839961
  2. Yazar: BÜŞRA AŞAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHDİN ÇİFTÇİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 154

Özet

Şakâik zeyillerinden olan Şeyhî Mehmed Efendi'nin Vekâyiu'l-Fuzalâ isimli eseri, 1633-1730 yılları arasını ihtiva etmektedir. Eserde IV. Murad, Sultan İbrahim, IV. Mehmed, II. Süleyman, II. Ahmed, II. Mustafa ve III. Ahmed dönemindeki âlimlere yer verilmiştir. Vekâyiu'l-fuzalâ'da ulema, şeyhler, şairler, müneccimbaşı ve hekimbaşıların hayatlarına dair bilgiler bulunmaktadır. Biyografi ağırlıklı olan bu eserde müellif, her bir şahsın, varsa memleketini, görev yaptığı yeri veya kurumu da zikretmiştir. Dolayısıyla diğer şehirlerde olduğu gibi Ankara'yla bir şekilde alakası olan kişiler de bu eserde yer almaktadır. Şeyhî'nin zeyline göre Ankara'nın incelendiği ve Ankara'yla alakası bulunan hemen her şeyin alınmaya çalışıldığı bu çalışmada, Ankaralı olan ve Ankara'da görev yapmış bütün şahısların biyografilerileri Ankara'yla ilgisi bulunan müesseseler veya yer adları da ele alınmıştır. Verilen bilgiler, ifa edilen görevler, ilçelere dağılım ve akrabalık gibi birçok farklı kategoride işlenmiş ve gerekli görülen yerlerde bu bilgiler tablolar halinde verilmiştir. Yapılan incelemede sadrazamlık, şeyhülislâmlık, kadıaskerlik, nakîbüleşraflık, kadılık, müderrislik, müftülük, şairlik ve şeyhlik gibi birçok farklı kategoride şahıs tespit edilmiş ve bunların biyografisi verilmiştir. Bu meslek gruplarından sayısı en fazla olanlar müderris veya kadılar olup bunların da tamamına yakını hem kadılık hem de müderrislik yapmışlardır. Ankaralı âlimlerden müderrislikte ilerleyenler ve yüksek dereceli medreselerde görev yapanlar olduğu gibi üst düzey idari görevlere gelenler de olmuşur. Bu âlimler içinde tıp ilmiyle uğraşanlar ve şairlik yönü bulunanlar da vardır. Yerel bazda bir konuyu ele alan bu çalışmayla Osmanlı'nın 1633-1730 yılları arasındaki dönemde Ankara'nın hangi statüde bulunduğu ve bu dönem Ankara'sına bağlı yerlerin neresi olduğu, Ankara'da kimlerin hangi görevleri yaptığı, buralı kaç şahsın bulunduğu gibi birçok konu tespit edilerek Ankara'nın ilim ve kültür tarihine bir katkı sunulmaya çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Şakâik, which is an addendum of a work by the name of Vekâyiul-fuzalâ by Mehmed Efendi, takes account of the years between 1633-1730.This work describes the scholars who lived during the reigns of IV. Murad, Sultan İbrahim, IV. Mehmed, II. Suleiman, II. Ahmed, II. Mustafa, and III. Ahmed.Additionally, Vekâyiu'l-fuzalâ consists of information about the lives of scholars, şeyhs, poets, müneccimbasies and hekimbashies. Moreover, this work including mostly biographies, the author narrates each individual's hometown if it exists, their place of occupation or work institution. Therefore, just as like other cities, people who are involved with Ankara also are included in the work.This thesis, which tries to review Ankara and everything that is related to Ankara, also has taken account ofall individuals' whom are from Ankara, the institutions which are related to Ankara as well as the names of places along with the biographies of those who have worked in the city. The given information has been processed into many different categories such as the descriptions of professions, distribution of districts, and the kinship, and if it is deemed necessary such knowledge has been presented in tables.In this review, many individuals ranging from dissimilar professions such as Grand vizier, shaykh al-islam, qadiasker, naqib al-ashraf, qadi, Mudarris, mufti, poet and seyh have been found out and their biographies are provided. Within those profession group, Mudarris or qadis are placed among the highest numbers, and even amongst this particular category, most of the mudarris have transitioned into qadis.Such as there have been scholars from Ankara whom advanced from Mudarrisand those who have had jobs in high level medrese, there were also those who have taken up high positions in governmentalemployment.Among these scholars, there were those that endeavoured in medicinal sciences and poetry.Thisthesis which takes up the locality with many topics strives to contribute to the history of Ankara by considering the status of Ankara within the ottoman empire between the years of 1633-1730 along with the locations of the places related and connected to this time period's Ankara, whom had held which kind of profession in Ankara, and the number of individuals of Ankara living in Ankara.

Benzer Tezler

  1. Fındıklılı İsmet Efendi'nin Tekmiletü'ş-Şakâ'ik Fî Hakkı Ehli'l-Hakâ'ik'ı

    Fındıklılı İsmet Efendi's Tekmiletü'ş-Şakā'ik Fî Hakkı Ehli'l-Hakā'ik

    İSMAİL YILDIRIM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHİTTİN ELİAÇIK

  2. Sahaflar Şeyhi-Zade Esad Mehmed Efendi Divanı (2.CİLT )

    Başlık çevirisi yok

    FATİH AYDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FİLİZ KILIÇ

  3. Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi Koleksiyonunda bulunan Farsça Münşeât Mecmuaları

    Persian Munsheāt Mecmuas in the Esad Efendi Collection of the Suleymaniye Manuscript Library

    NERGİS KESHANI ÇALIŞIR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıKırıkkale Üniversitesi

    Fars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YAKUP ŞAFAK

    DOÇ. DR. ABDÜSSELAM BİLGEN

  4. Şanizade Mehmet Ataullah Efendi'nin tarih anlayışı

    Şanizade Mehmet Ataullah Efendi?s perception of history

    HALİL İBRAHİM EROL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Tarihİstanbul Üniversitesi

    Tarih Bölümü

    PROF. DR. MEHMET ALİ BEYHAN

  5. Hüseyin Vassaf ve divanı

    Başlık çevirisi yok

    İSMAİL KASAP

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. MUSTAFA TATÇI