Fındıklılı İsmet Efendi'nin Tekmiletü'ş-Şakâ'ik Fî Hakkı Ehli'l-Hakâ'ik'ı
Fındıklılı İsmet Efendi's Tekmiletü'ş-Şakā'ik Fî Hakkı Ehli'l-Hakā'ik
- Tez No: 532401
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHİTTİN ELİAÇIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Biyografi, Şakā'iku'n-Nu'mâniyye, XIX. Asır, Fındıklılı İsmet Efendi, Tekmiletü'ş-şakā'ik Fî Hakkı Ehli'l-hakā'ik, Biography, Şakā'iku'n-Nu'mâniyye, XIX. Century, Fındıklılı İsmet Efendi, Tekmiletü'ş-şakā'ik Fî Hakkı Ehli'l-hakā'ik
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 443
Özet
Taşköprî-zâde İsâmeddin Ahmed Efendi tarafından kaleme alınan ve Osmanlı ilim ve kültür hayatının bir yansıması olarak ön plana çıkan Şakā'iku'n-Nu'mâniyye, ulema ve mutasavvıfların hâl tercümelerine yer verildiği bir eserdir. Esere Taşköprî-zâde henüz hayattayken tercüme, telhis ve zeyiller yazılmış; XIX. asrın sonlarına kadar devam edecek olan bir gelenek zinciri meydana getirilmiştir. Fındıklılı İsmet Efendi, Tekmiletü'ş-şakā'ik Fî Hakkı Ehli'l-hakā'ik'ını, Şeyhî Mehmed Efendi'nin Vekāyi'ü'l-fuzalâ'sına zeyil olarak kaleme almış; fakat eseri 1896 Fındıklı yangınında yanmıştır. Daha sonra müellif hatırlayabildiği zâtları iki cilt hâlinde yeniden derlemiş; Sultan II. Abdülhamid Hân'a takdim etmiştir. İsmet Efendi eserinde, 1143/1730 – 1314/1896 yılları arasında Sultan I. Mahmûd devrinde vefât eden ulemâ ve meşâyihin biyografilerini konu edinmiştir. Osmanlı Devleti'nin modernleşme çabalarının olduğu bir zamanda yazılan Tekmiletü'ş-şakā'ik modern biyografik eserlerden de izler taşımaktadır. Bu hâliyle eser, mensubu olduğu Şakā'ik zeyillerinden hem şekil hem de muhteva olarak farklı bir görünüm arz etmekte olup; söz konusu zeyil silsilesinin son halkasını meydana getirmektedir. Bu çalışmada, evvela biyografi kavramı ve mahiyetinde üzerinde durulacak; akabinde Şakā'iku'n-Nu'mâniyye müellifi Taşköprî-zâde İsâmeddin Ahmed'in hayatı, eserleri ile birlikte Şakā'iku'n-Nu'mâniyye'ye yazılan tercüme, telhis ve zeyiller mevzu bahis edilecektir. Daha sonra Fındıklılı İsmet Efendi'nin şahsiyeti ve eseri Tekmiletü'ş-şakā'ik Fî Hakkı Ehli'l-hakā'ik ayrıntılı bir incelemeye tâbi tutulup; eserin şu an elimizde mevcut tek ve eksik nüshası üzerinden transkripsiyonlu metni verilecektir.
Özet (Çeviri)
Şakā'iku'n-Nu'mâniyye which is written by Taşköprî-zâde İsâmeddin Ahmed Efendi and come into prominence as a reflection of Ottoman knowledge and cultural life, is a work including ulema and sufi's life history. The work is translated, epitomized and postcripted, it is created achain of custom which continues until the end of the XIX. Century. Fındıklılı İsmet Efendi, wrote Tekmiletü'ş-şakā'ik Fî Hakkı Ehli'l-hakā'ik as a postcript to Şeyhî Mehmed Efendi's Vekāyi'ü'l-fuzalâ, but the work burned in the 1896 Fındıklı fire. Later, the writer recompiled the people that he remembered as two volumes and presented to Sultan II. Abdülhamid Hân. In his work, İsmet Efendi included biographies of scholars and sheikhs who died in Sultan I. Mahmûd period between the years of 1143/1730 - 1314/1896. Tekmiletü'ş-şakā'ik which is written in the time of Ottoman's modernization attempts also contains over tones from modern biographic works. As it is, the work which is a member of Şakā'ik postcripts presents a different profile both as form and content when it is compared to the mand composes the last ring of the mentioned postcript chain. In this study, first of all; it is going to be dwelled upon the biography termandits essence, and then, the writer of Şakā'iku'n-Nu'mâniyye, Taşköprî-zâde İsâmeddin Ahmed's life, his works, the translations, epitomes and postcripts of Şakā'iku'n-Nu'mâniyye is going to be discussed. Later, Fındıklılı İsmet Efendi's personality and his work Tekmiletü'ş-şakā'ik Fî Hakkı Ehli'l-hakā'ik is going to be scrutinized and it is going to be presented the transcripted text of the work through the incomplete and single existing copy.
Benzer Tezler
- Şem'dânizâde Fındıklılı Süleyman Efendi'nin Mür'i't-Tevârih adlı eserinin (180b-345a) tahlil ve tenkidi metni
A textual critique and analysis of Şem'dânizâde Fındıklılı Süleyman Efendi's Work, Mür'i't-Tevârih (180b-345a)
MUSTAFA ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTarih Bölümü
PROF. DR. ABDÜLKADİR ÖZCAN
- Silahdar Fındıklılı Mehmed Ağa Zeyl-i Fezleke: 1065-22 Ca. 1106/1654-7 Şubat 1695
Başlık çevirisi yok
NAZİRE KARAÇAY TÜRKAL
- Silahdar tarihine göre Osmanlı Devleti'nde Celali İsyanları
Accordıng to The Silahdar history Celali Rebellions in The Ottoman State
KEMAL FARUK AKSOY
- Manisa Yazma Eserler Kütüphanesi'nde kayıtlı 5040/ 1-2-3 numaralı Silahdar Tarihi (Zeyl'i Fezleke) adlı eserin tezhip sanatı açısından incelenmesi
A comparative period analysis and analysis of the work no. 5040 / 1-2-3 Silahdar History (Zeyl-i Fezleke) registered in Manisa Manuscript Library in terms of illumination art
FERAY TÜRKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarNecmettin Erbakan ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM ÖNKOL ERTUNÇ
- Avcılar-Güre kuzeyinin jeolojisi ve petrografisi (Balıkesir)
Geology and petrography of -The northern Avcılar-Güre (Balıkesi̇r)
MÜGE TAŞDELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeoloji MühendisliğiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDİNÇ YİĞİTBAŞ