Âşıklık geleneği ve Cem evlerindeki müziklerin analizi (Tokat ili Zile ilçesi örneği)
The tradition of minstrelsy and the analysis of the music in the Cem houses (Example of Zile district of Tokat province)
- Tez No: 840731
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SITKI AKARSU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 67
Özet
Müziğin söz ve hareket unsurlarıyla birlikte nesilden nesile aktarılması geleneği, küreselleşme olgusunun da olumsuz etkisiyle yok olma tehdidi altındadır. Dolayısıyla müziğin nesilden nesile aktarılması küreselleşen dünyada kültürel kalıt elde etme açısından önemlidir. Âşıklık geleneği ve cem evlerindeki müzik kültürü, kendine has özellikleri ve üslubu ile birlikte asırlarca yaşatılmış ve korunabilmiştir. Çalışmada, Tokat İli Zile İlçesi âşıklık geleneği ve Cem evleri müziklerinin oluşum aşamalarını, bilinmeyen yönlerini ortaya çıkartmak, geleneksel müzik kültürünü temsil eden kültürel ve müzikal unsurları analitik ve kültürel bağlamda tespit etmek amaçlanmıştır. Tokat İli Zile İlçesi âşıklık geleneğinin ve Cem evi inancının yaşatıldığı yörelerden birisidir. Çalışmada Tokat İli Zile ilçesinde yaşayan âşıklık ve Cem geleneğini sürdüren katılımcılar ile görüşmeler yapılmış, elde edilen bulgular nitel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Çalışmada betimsel analiz modeli kullanılmıştır. Çalışma, Tokat Zile yöresindeki âşıkların ve Cem evlerindeki müziklerin çeşitliliğini gün yüzüne çıkartması açısından önem taşımaktadır. Çalışmanın sonucunda, âşıklık geleneği ve Cem ritüellerinin söz ve müzik aracılığı ile geçmişin kültürel birikimini günümüze yansıttığı görülmektedir. Âşıklık ve Cem geleneğinde kullanılan müzik kültür ve sanatının, yöre ve kültürel yapıdaki farklılıklarla beraber çeşitlilik gösterdiği görülmektedir. Cem ritüellerinde üç etek, kuşak gibi kıyafetler giyilmekte, temel çalgı aleti olarak bağlama ve ardından keman kullanılmaktadır. Âşıkların söz ve müziklerinin içeriğinde tasavvuf ilmi ve Ehl-i Beyt sevgisi konuları ön plandadır. Sözün taşıyıcısı olan âşıklık geleneği ezgilerinin ve Cem ritüellerinde kullanılan müziklerin halkın üstünde yaptığı etki, söz ile müzik birleşince daha güçlü olmaktadır. Farklı yörelerde âşıklık ve Cem geleneklerinin uygulama şekli farklılaşmakla birlikte, Tokat Zile ilçesinde belli başlı geleneksel uygulamalar devam etmektedir.
Özet (Çeviri)
The tradition of transferring music from generation to generation, together with words and movements, is under the threat of extinction with the negative effect of globalization. Therefore, the transfer of music from generation to generation is important in terms of obtaining cultural heritage in the globalizing world. The tradition of minstrelsy and the music culture in the cemevis, with its unique features and style, have been kept alive and preserved for centuries. In this study, it is aimed to reveal the formation stages and unknown aspects of the music of the minstrel tradition and Cem houses of the Zile district of Tokat, to determine the cultural and musical elements that represent the traditional music culture in an analytical and cultural context. Zile district of Tokat province is one of the regions where the minstrel tradition and cem house belief are kept alive. In the study, interviews were held with the participants who live in the district of Zile, Tokat, who continue the tradition of minstrelsy and Cem, and the findings were analyzed by qualitative analysis method. Descriptive analysis model were used in the study. The study is important in terms of revealing the diversity of the music in the minstrels and Cem houses in the Tokat Zile region. As a result of the study, it is seen that the tradition of minstrelsy and cem rituals reflect the cultural accumulation of the past to the present through words and music. It is seen that the music culture and art used in the tradition of minstrelsy and cem show diversity with the differences in the region and cultural structure. In the Cem rituals, clothes such as three skirts and belts are worn, the baglama and then the violin are used as the basic instrument. In the content of the words and music of the minstrels, the science of mysticism and the love of the Ehl-i Beyt are at the forefront. The effect of the melodies of the minstrel tradition, which is the carrier of the word, and the music used in the Cem rituals on the people becomes stronger when the word and music are combined. Although the practice of minstrel and cem traditions differ in different regions, certain traditional practices continue in Tokat Zile district.
Benzer Tezler
- Orta Anadolu Abdalları'nda bağlamanın yeri
The role of bağlama for central Anatolian Abdals
MEHMET CAN TÖREDİ
- Âşık Aşur Uygur'un hayatı - sanatı ve eserleri
Lover Aşur Uygur's life - arts and works
ÖMER ÖZBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. FATMA AHSEN TURAN
- Toplumsal değişim sürecinde âşıklık/ozanlık geleneğinin müzik ve eğitim boyutunun incelenmesi (Divriği örneği)
The analysis of the music and education side of the tradition of minstrel/bardship during the social change (Divriği example)
CEM CULHA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜRKER EROL
- Anadolu Alevi-Bektaşi Âşıklık geleneğinde Âşık Nesimi Çimen ve ikitelli cura icrası
Âşik Nesimi Çimen and two-stringed cura playing in The Anatolian Alevi-Bektashi Ashik tradition
MAKBULE ORAL
- Elazığlı halk şairi Kul Mansur (Hayatı, sanatı ve şiirlerinden örnekler)
Folk poet Kul Mansur from Elazığ (Life, art and examples poeti̇es)
OĞUZ DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Halk Bilimi (Folklor)Fırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EBRU ŞENOCAK