Geri Dön

Havza ölçeğinde heyelandan kaynaklanan zararların azaltılmasına yönelik metodoloji ve yöntemlerin geliştirilmesi (Bolaman mikro Havzası, Ordu)

Development of methodology and methods for mitigating damages caused by landslides at basin scale (Bolaman micro basin, Ordu)

  1. Tez No: 841044
  2. Yazar: ZEHRA KAYA TOPAÇLI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 180

Özet

Bu çalışma ile havza ölçeğinde heyelan kaynaklı zararların azaltılmasına yönelik metodoloji ve yöntemlerin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Geliştirilen bu metodolojiler, Türkiye'nin Orta Karadeniz Bölgesinde Ordu ili Fatsa ilçesinin güneydoğusunda, Bolaman Havzası içinde yaklaşık 1339 km2'lik bir alanı kapsayan heyelan gelişimi bakımından oldukça aktif olan Bolaman Çayı Alt Havzasında test edilmiştir. Doktora tez çalışması kapsamında ilk olarak havzanın heyelan envanter haritası üretilmiş ve söz konusu heyelanların gelişimi, buna neden olan faktörler ve tetikleyici mekanizmalar ele alınarak, çalışma sahasındaki heyelan duyarlılık haritaları Lojistik Regresyon ve Rastgele Orman yöntemleriyle elde edilmiştir. Çalışma alanına ait heyelan tehlike haritasının oluşturulması aşamasında, rastgele orman yöntemiyle oluşturulan duyarlılık haritası kullanılmıştır. Tehlike değerlendirmesinde, tetikleyici faktör olarak yağış faktörü kullanılmış olup, veriler Genelleştirilmiş Uç Değer dağılımı ile analiz edilmiştir. Ayrıca tehlike analizinde kullanılan bir diğer parametre olan alansal olabilirlik heyelanların büyüklük – frekans ilişkileri göz önünde bulundurularak Pearson 5 olasılık yoğunluk foksiyonuna göre hesaplanmıştır. Daha sonra heyelan alan-hacim; hacim-yayılma alanı arasındaki ilişkiler ampirik olarak hesaplanarak heyelanların yayılma alanına göre risk altında bulunan elemanlar tespit edilmiş ve uzman görüşüne göre puanlandırılarak hasargörebilme dereceleri belirlenmiştir. Çalışma alanı için iki farklı yaklaşımla risk haritaları üretilmiştir. İlk yaklaşım ile tehlike haritaları ve hasargörebilirlik haritasının çarpımı neticesinde farklı yıllara ve büyüklüklere ait 15 adet risk haritası üretilmiştir. İkinci yaklaşım olan Mamdani Bulanık Mantık yöntemine göre ise bölgenin nihai risk haritası heyelan duyarlılık, hasargörebilirlik ve heyalan yayılma alanı haritaları dikkate alınarak üretilmiştir. Son olarak üretilen risk haritaları dikkate alınarak havza bazında risk seviyesinin yüksek olduğu yerlere basit, uygulanabilir, çevreye uyumlu ve ekonomik stabilizasyon teknikleri önerilmiştir.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to develop methodologies and methods to reduce damages caused by landslides at the basin scale. These developed methodologies were tested in the Bolaman Stream Micro Basin, which is situated in the south-east of Fatsa district of Ordu province in the Central Black Sea Region of Türkiye and covers an area of almost 1339 km2, and is highly active in terms of landslide development. As part of a doctoral thesis, the methodology and methods for reducing damages caused by landslides at the basin scale have been developed. Initially, the landslide inventory map of the basin was produced, and landslide susceptibility maps were generated using logistic regression and random forest methods, considering the development of landslides, the factors that cause them, and triggering mechanisms. In the stage of producing the landslide hazard map of the study region, the susceptibility map generated by the random forest method was utilized. In the hazard assessment, rainfall factors were used as a triggering factors, and the data was analyzed using Generalized Extreme Value distribution. Also, the areal susceptibility parameter used in the hazard analysis was calculated according to the Pearson 5 probability density function considering the size-frequency relationships of landslides. Then, elements at risk were identified by empirically calculating the relationships between landslide area-volume and volume-run out and by scoring their vulnerability levels according to expert opinion. The study area's risk maps were created using two distinct methods. The first approach produced 15 risk maps of varying sizes and years by multiplying hazard and vulnerability maps. The second method employed the Mamdani Fuzzy Logic approach to produce the regional risk map by incorporating landslide susceptibility, vulnerability, and run-out distance maps. Finally, practical, eco-friendly, and cost-effective remediation technics were proposed to the areas with high risk levels on basin basis by considering the risk maps produced.

Benzer Tezler

  1. An investigation on the surface water effect in landslide susceptibility mapping: An example from Yenice (Karabük) basin

    Heyelan duyarlılığı haritalamarında yüzey suyunun etkisinin araştırılması: Yenice (Karabük) havzası örneği

    MUSTAFA CAN CANOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Jeoloji MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN HÜSNÜ AKSOY

  2. Quaternary tectonıc and clımatıc ınteractıons ın central pontıdes, turkey; ınferences from osl and cosmogenıc applıcatıons on fluvıal deposıts

    Orta pontidlerde kuvaterner tektonik ve iklimsel etkileşimi: akarsu çökellerinin kozmojenik ve osl uygulamalarından çıkarımlar

    KEVIN PATRICK MC CLAIN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Coğrafyaİstanbul Teknik Üniversitesi

    İklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Prof. Dr. CENGİZ YILDIRIM

    Prof. Dr. TAHSİN ATTİLA ÇİNER

  3. An approach for multi-hazard susceptibility assessment for landslides, earthquakes and floods

    Heyelan, deprem ve taşkın tehlikelerinin çoklu duyarlılık değerlendirmesi için bir yaklaşım

    GİZEM KARAKAŞ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Jeodezi ve FotogrametriHacettepe Üniversitesi

    Geomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SULTAN KOCAMAN GÖKÇEOĞLU

  4. Heyelan duyarlılığı analizine bir örnek: İyidere Havzası (Rize)

    An example of landslide susceptibility analysis: İyidere Basin (Rize)

    KEMAL ERSAYIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    CoğrafyaOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ UZUN

  5. Farklı yeryüzü özelliklerinde ileri InSAR teknikleri kullanılarak yüzey deformasyonlarının belirlenmesi

    Detecting of surface deformations on different ground characteristics using advanced InSAR techniques

    FATMA CANASLAN ÇOMUT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Jeodezi ve FotogrametriSelçuk Üniversitesi

    Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYDIN ÜSTÜN