Lykaonıa'da Karacadağ-Dağören Geç Antik Çağ yerleşimi
Karacadağ-Dağören Late Ancient settlement in Lycaonia
- Tez No: 841243
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE EMEL ERTEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arkeoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Tez konumuzu oluşturan Geç Antik Çağ Dağören yerleşimi bugün Konya ili, Karapınar ilçesi sınırları içinde yer almaktadır. Volkanik Karacadağ kütlesinin 1750 metre rakımında kurulmuş olan Dağören yerleşimi doğusundaki günümüz Oymalı Mahallesi ile komşudur. Dağören yerleşimi, Antik Çağın Lykaonia Bölgesi içinde Karacadağ'ın iç kesiminde korunaklı bir konumda yaklaşık 13,25 hektar (132.500 m2) alan üzerindedir. Yüzeye dağılmış durumdaki yapı kalıntılarının niteliği itibariyle başlangıçta buranın daha çok kırsal bir yerleşim olduğunu söylemek mümkündür. Ancak, yerleşim dokusu (yapı sayısı, sokak kullanımı, kent içi dini yapıları, savunma planı ve diğer yerleşimlere olan yol bağlantısı) göz önüne alındığında, Dağören yerleşimi için“kent”ifadesini de kullanmak mümkün görünmektedir. Dağören'in yerleşim alanının doğusunda ve Oymalı Mahallesi ile arasındaki konumda yer alan 1840 metre rakıma sahip tepenin üzerinde, dağın iç kesimine ve ovaya hakim noktada 60 m yarıçapa (yaklaşık 10.000 m2 alana) sahip bir hisar konuşlandırılmıştır. Dağören yerleşiminin yüzeyindeki tespit edilmiş ve ölçülebilir arkeolojik kalıntıları genel olarak MS 6. yüzyıla tarihlemek mümkündür. Roma dünyasında MS 3. yüzyıl sonlarında başlayıp 7. yüzyılın başlarında nihai halini alan askeri ve idari yapılanmanın sonuçları olan themalar ve bu süreç boyunca farklı coğrafyalarda karşımıza çıkan kırsal yerleşimler çalışmada analiz edilerek Dağören'de etkileri açıklanmaya çalışılmıştır. Tez çalışmamızda, Dağören'deki yerleşim planı, yapı planları, mekânların konum ve ilişkileri incelenmiştir. Kalıntılar, çizim, fotoğraf ve dijital veri sistemleri ile işlenerek mevcut durumları ortaya konulmuştur. Yerleşim yeri hakkında yapılan araştırmalar ve tarihi kaynaklar incelenerek isim olarak Hyde önermesinde bulunulmuştur. Çalışmamızın Lykaonia Bölgesi'nde Geç Antik Çağ yerleşim geleneği konusunda bilgiler veren önemli bir örneği tanıttığını düşünmekte ve konuyla ilgili olarak gelecekte yapılacak araştırmalara katkı sağlayacağını ümit etmekteyiz.
Özet (Çeviri)
The Late Antique Lycaonian settlement of Dağören which constitutes the topic of this dissertation is located within the borders of Karapınar district of Konya province of Turkey today. The settlement which has an altitude of 1750 meters on the volcanic Karacadağ mass, is in the neighborhood of present-day Oymalı District to the east. The ancient settlement of Dağören in Lykaonia which covers an area of approximately 13.25 hectares (132.500 m2) sheltered in a location in the inner part of Karacadağ mass. It is possible to say that Karacadağ was established as a rural settlement at first sight, due to the nature of the building remains scattered all around the area. However, considering the settlement pattern (number of buildings, street use, inner-city religious buildings, defense plan and road connection to other settlements), it seems possible to say that it later developed as a more organized settlement, deserving to be named as a“city”A fort with a radius of 60 m (approximately covering an area of 10,000 m2) is located on the hill on an altitude of 1840 meters, between the east of the settlement area of Dağören and the Oymalı District, at a point overlooking the inner part of the mountain and the plain. It is generally possible to date the identified and measurable archaeological remains on the surface of the Dağören settlement to the 6th century AD. The administrative and military reorganization took place in the Roman Empire starting from the third century AD and continued until the seventh century AD, produced administrative units called“themas”. The effects of this reorganization process on Dağören were analysed in this study as well as the similar rural settlements in different regions and locations. In this dissertation, after the extensive fieldwork, it could be possible to figure out the settlement pattern and building types and plans in Dağören settlement. Material remains were processed by drawing, photographing and digital data systems and their current status was revealed. The ancient name of Dağören settlement was not exactly identified although there were some suggestions. During our study, by examining the researches and historical sources about the settlement, the name Hyde was suggested. We hope our study will present enough data and information about the settlement traditions of Late Antique Lycaonian Region and will contribute to future research on the subject.
Benzer Tezler
- Güney Lykaonia Bölgesi'nin jeopolitiği
Geopolitics of the Southern Lykaonia region
BERAT BERRA ARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KURT
- Konya çevresi Bizans Dönemi mimari plastiği
Architectural sculpture of Byzantine Period in the surroundings of Konya
AYTUĞ ARSLAN
Doktora
Türkçe
2014
Sanat TarihiAnadolu ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET OĞUZ ALP
- Roma Döneminde Lykaonia Bölgesi
The Region of Lycaonia in the Roman Period
ALİ GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERCAN AŞKIN