Geleneksel konut dokusunun biçim grameri yöntemi ile plan düzleminde ve cephe düzeninde analizi: Zile örneği
Analysis of traditional housing texture in plan plane and façade layout with style grammar method: Zile example
- Tez No: 841757
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÇİĞDEM BELGİN DİKMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yozgat Bozok Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Toplumların sahip oldukları kültür mirasının zenginliği; günümüzde ülkelerin tanıtımında ve turizm faaliyetlerinde önemli rol oynamakta ve bu mirasın korunmasına yönelik geliştirilen politikalar ile kültür sürekliliği sağlanmaktadır. Tarihsel süreç içerisinde farklı fiziksel çevre özellikleri ve yerel kaynaklar ile Anadolu topraklarında pek çok uygarlığın hâkim olduğu, Türkiye'nin her biri birbirinden özel nitelikler taşıyan zengin bir somut ve soyut kültür mirasına sahip olduğu görülmektedir. Anıtsal ve sivil mimarlık örneklerinden oluşan somut kültürel mirası içerisinde, kullanıcının yaşam biçimini ve kullanılan yapı malzemenin davranışını bilen ustalar tarafından inşa edilmesi nedeniyle“Mimarsız Mimarlık”olarak da anılan geleneksel konutlar ağırlıktadır. Süreç içerisinde birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve zengin bir kültürel birikime sahip olan Zile'de somut kültür mirası kapsamında yaşam biçimi ve toplumsal yapı, sahip olunan birikim ve teknoloji açısından önemli ipuçları barındıran geleneksel konutlar bir doku bütünlüğü içerisinde günümüze ulaşabilmiştir. Bu çalışma; Zile'de Kentsel Sit Alanı içerisinde belirlenen alanda seçilen geleneksel konut örneklerinin mekânsal özelliklerini tartışmayı, 1996 yılında Prof. Dr. Gülen Çağdaş'ın geleneksel Türk evleri için oluşturduğu plan düzleminde kural setleri üretilerek Biçim Grameri yöntemi ile plan düzleminde ve cephe düzeninde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde; araştırmanın amacı ve önemi, hipotezleri ve literatüre katkısı ile çalışmada kullanılan materyal ve yöntem tanımlanmıştır. İkinci bölümde geleneksel mimari ve Türk evi kavramları üzerinden geleneksel mimarinin dili ve biçim grameri aktarılmış ve biçim gramerinin geleneksel konut dokusunda kullanımına yer verilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde; Zile'nin konumu, coğrafi ve mekânsal yapısı ile Zile'de alan çalışması için belirlenen alanda geleneksel konut dokusunun özellikleri tartışılmış, araştırmada kullanılan yöntem açıklanmıştır. Dördüncü bölümde; biçim grameri ile incelenen yapılara ilişkin bulgular tartışılmış ve analiz şablonları hazırlanmıştır. Çalışmanın sonuç bölümünde ise araştırma sonuçları değerlendirilmiş, Zile geleneksel konutlarının korunması ve yaşatılması için öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The richness of the cultural heritage of societies plays an important role in the promotion and tourism activities of countries today, and cultural continuity is ensured through policies developed for the protection of this heritage. It is seen that many civilisations dominated Anatolian lands with different physical environmental characteristics and local resources in the historical process, and Turkey has a rich tangible and intangible cultural heritage, each of which has special qualities from each other. Within the tangible cultural heritage consisting of monumental and civil architecture examples, traditional houses, which are also known as“Architecture without Architects”because they are built by craftsmen who know the lifestyle of the user and the behaviour of the building materials used, are predominant. In Zile, which has hosted many civilizations in the process and has a rich cultural heritage, traditional houses, which contain important clues in terms of lifestyle and social structure, accumulation and technology within the scope of tangible cultural heritage, have survived to the present day within a texture integrity. This study aims to discuss the spatial characteristics of the traditional housing examples selected in the area determined within the Urban Protected Area in Zile and to analyse them in the plan plane and facade layout with the Form Grammar method by producing rule sets in the plan plane created by Prof. Dr. Gülen Çağdaş in 1996 for traditional Turkish houses. In the first part of the study; the purpose and importance of the research, hypotheses and its contribution to the literature, and the materials and methods used in the study are defined. In the second part, through the concepts of traditional architecture and Turkish house, the language and form grammar of traditional architecture are conveyed and the use of form grammar in traditional housing texture is given. In the third part of the study; the location, geographical and spatial structure of Zile and the characteristics of the traditional housing texture in the area determined for the field study in Zile were discussed and the method used in the research was explained. In the fourth part; the findings related to the structures examined with the grammar of form were discussed and analysis templates were prepared. In the conclusion part of the study, the results of the research are evaluated and suggestions are presented for the protection and preservation of Zile traditional houses.
Benzer Tezler
- Bodrum geleneksel ve güncel konut mimarisinin biçim grameri yöntemi ile araştırılması
An investigation of traditional and modern architectures of estates by utilizing shape grammer method
MİNE KARAKOYUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
MimarlıkSelçuk ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM BAKIR
- Amasya Yalıboyu evleri üzerine bir biçim grameri çalışması
A shape grammer study on Amasya Yaliboyu houses
ORKAN ZEYNEL GÜZELCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN MERT ŞENER
- Geleneksel mimari dil için geliştirilen tasarım grameri: Mardin
The design grammar for vernacular architectural language: Mardin
TOGAY ÖZKARADUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Bölümü
YRD. DOÇ. DR. BİRGÜL ÇOLAKOĞLU
- Gramer tabanlı mimari tasarım: Mardin'de ilköğretim okulu tipolojileri
Grammer based architectural design: Elementary school typologies in Mardin
HÜSEYİN TOK
- Yaşam dünyası bağlamında geleneksel konut yerleşmelerinin sürdürülebilirliği ve Kastamonu örneği
Sustainability of housing settlements within the context of life-world and Kastamonu example
NURDEREN ÖZBEK
Doktora
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELKIS ULUOĞLU