Geri Dön

Güç paylaşımı ve benliğin ayrımlaşması ile ana-baba davranışları ve çocuğun uyumu arasındaki ilişkilerde ortak ebeveynliğin rolü: Aktör-partner karşılıklı bağımlılık aracılık modeli

The role of coparenting in the relationships between power sharing and differentiation of self with parenting behaviors and child adjustment: Actor-partner interdependence mediation model

PDF İndir

  1. Tez No: 842863
  2. Yazar: ALPER KARABABA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ASLI TAYLI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: ortak ebeveynlik, güç paylaşımı, benliğin ayrımlaşması, çocuk uyumu, ana-baba davranışları, aile sistemleri, aktör-partner karşılıklı bağımlılık aracılık modeli, coparenting, power sharing, differentiation of self, child adjustment, parenting behaviours, family systems, actor-partner interdependence mediation model
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 212

Özet

Aile Sistemleri Kuramı ve Ekolojik Ortak Ebeveynlik Modeli'ni temel alan bu çalışmanın amacı ilkokula devam eden (6-9 yaş) çocuğa sahip anne ve babaların evliliklerindeki güç paylaşımı algıları ve benlik ayrımlaşmaları ile çocuğun uyumu ve ana-baba davranışları arasındaki ilişkilerde ortak ebeveynlik ilişkilerinin rolünü ikili (dyadic) bağlamda incelemektir. Çalışma grubunu 6-9 yaş arasında en az bir çocuğa sahip 399 evli anne ve baba çifti (n=798) oluşturmaktadır. Hem anneler hem de babalar Çift İlişkilerinde Güç Paylaşımı Ölçeği, Benliğin Ayrımlaşması Ölçeği, Birlikte Ebeveynlik Ölçeği, Güçler ve Güçlükler Ölçeği ve Ebeveynlik Davranışları Ölçeği'ne ve araştırmacı tarafından hazırlanan demografik bigi formuna yanıt vermişlerdir. Araştırmada elde verilerin analizi için betimsel analizlerden, değişkenler arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonundan ve önerilen yapısal modellerin test edilmesi için yol analizi kullanılarak ikili (dyadic) analiz tekniklerinden yararlanılmıştır. Verilerin istatistik çözümlenmelerinde SPSS ve AMOS paket programları ile MEDYAD makrosundan yararlanılmıştır. Araştırmada ikili analiz yaklaşımlarından Aktör-Partner Karşılıklı Bağımlılık Aracılık Modeli (APIMeM) analizleri yapılmıştır. Çalışmada, güç paylaşımının çocuğun uyumu, olumlu ana-baba davranışları ve olumsuz ana-baba davranışları ile ilişkisinde ortak ebeveynliğin rolü, benlik ayrımlaşmasının çocuğun uyumu, olumlu ana-baba davranışları ve olumsuz ana-baba davranışları ile ilişkisinde ortak ebeveynliğin rolü olmak üzere toplam altı model test edilmiştir. Araştırmanın ilk modelinde hem annenin hem de babanın güç paylaşımı algılarının kendi ortak ebeveynlik algıları aracılığıyla çocuğun uyumunu anlamlı bir şekilde etkilediği bulunmuştur. Dolaylı partner etkilerine bakıldığında ise çiftlerin güç paylaşımı algıları eşlerinin ortak ebeveynlikleri aracılığıyla çocuğun uyumunu etkilemektedir. Bu bulgular ilişkilerinde güç paylaşımı algılayan eşlerin karşılıklı ortak ebeveynlik davranışı sergilediğini ve bunun da çocuğun uyumunu güçlendirdiğini göstermektedir. İkinci modelde ise, hem annelerin hem de babaların güç paylaşımı algılarının hem annelerin hem de babaların olumlu davranışları üzerindeki etkisinde çiftlerin ortak ebeveynlik davranışlarının rolü olduğu ortaya konmuştur. Ayrıca, üçüncü modelde de annelerin güç paylaşımı algılarının babaların olumsuz davranışları üzerindeki etkisinde hem annelerin hem de babaların ortak ebeveynlik algılarının dolaylı etkisi rol oynamaktadır. Diğer bir bulgu, babaların güç paylaşımı algılarının annelerin olumsuz davranışları üzerindeki etkisinde annelerin ortak ebeveynlik algılarının dolaylı etkisinin olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla ilişkide çiftlerin güç paylaşımı yükseldikçe ortak ebeveynlik ilişkisi de yükselmekte bu da anne ve babaların çocuklarına yönelik olumlu davranışlarını arttırmakta ve de olumsuz davranışlarını azaltmaktadır. Araştırmada sınanan dördüncü modelin sonuçları annelerin benlik ayrımlaşmaları arttıkça eşlerinin ortak ebeveynlik algıları da artmakta bu sayede çocuk uyumu da yükselmektedir. Dolayısıyla annelerin benlik ayrımlaşmalarının yüksek olmasının ortak ebeveynlik ilişkisini güçlendirdiği ve bunun çocuğun uyumunu arttırdığı söylenebilir. Beşinci ve altıncı modelin analiz sonuçları birlikte değerlendirildiğinde hem annelerin hem de babaların benlik ayrımlaşmaları kendi ortak ebeveynlik algıları aracılığıyla kendi olumlu davranışlarını pozitif, olumsuz davranışlarını ise negatif anlamlı bir şekilde etkilediği bulunmuştur. Dolaylı partner etkilerine bakıldığında annelerin benlik ayrımlaşmaları arttıkça hem kendi hem de eşlerinin ortak ebeveynlik algılarının da arttığı ve bunun da babaların olumlu davranışlarını arttırdığı, olumsuz davranışlarını ise azalttığı görülmüştür. Bu sonuçlar, aile sisteminde annelerin benlik ayrımlaşmalarının etkisini ve bunun ortak ebeveynlik ilişkisini güçlendirerek babaların olumlu-olumsuz davranışlarını belirlediğini göstermektedir. Bulgular bize aile sistemi içerisinde çeşitli yayılma ve çapraz etkilerin olduğunu göstermiştir. Ayrıca, ortak ebeveynliğin, aile üyeleri ile ailenin alt sistemi arasındaki bağlantıların kesiştiği noktada, ailedeki merkezi bir yürütme alt sistemi olduğu iddiasını daha da desteklemektedir. Elde edilen sonuçlar, Aile Sistemleri Kuramı ve Ekolojik Ortak Ebeveynlik modeli çerçevesinde tartışılmış olup araştırmacılara ve uygulayıcılara önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The aim of this study, which is based on Family Systems Theory and Ecological Coparenting Model, is to examine the role of coparenting relationships in the relationships between power sharing in the marriages differentiation of self of mothers and fathers with children attending primary school (6-9 years old) and child adjustment and parenting behaviours in a dyadic context. The study group consisted of 399 married mothers and fathers (n=798) with at least one child aged 6-9 years. Both mothers and fathers responded to the Power Sharing in Couple Relationships Scale, Differentiation of Self Scale, Coparenting Scale, Strengths and Difficulties Scale and Parenting Behaviours Scale and the demographic information form prepared by the researcher. Descriptive analyses were used to analyse the data, Pearson Product Moment Correlation was used to reveal the relationship between variables and dyadic analysis techniques were used to test the proposed structural models using path analysis. SPSS and AMOS package programmes and MEDYAD macro were used for statistical analysis of the data. In the study, Actor-Partner Interdependence Mediation Model (APIMeM), one of the dyadic analysis approaches, was used. In the study, a total of six models were analysed: the role of coparenting in the relationship between power sharing and child adjustment, positive parenting behaviours and negative parenting behaviours, and the role of coparenting in the relationship between differentiation of self and child adjustment, positive parenting behaviours and negative parenting behaviours. In the first model of the study, it was found that both mothers' and fathers' perceptions of power sharing significantly affected the child's adjustment through their perceptions of coparenting. When the indirect partner effects are analysed, the power sharing perceptions of the couples affect the child's adjustment through the coparenting of their spouses. These findings suggest that spouses who perceive power sharing in their relationships exhibit mutual coparenting behaviour, which in turn strengthens the child's adjustment. In the second model, it was revealed that couples' coparenting behaviours played a role in the effect of both mothers' and fathers' power sharing perceptions on both mothers' and fathers' positive behaviours. Moreover, in the third model, the indirect effect of both mothers' and fathers' perceptions of coparenting played a role in the effect of mothers' perceptions of power sharing on fathers' negative behaviours. Another finding shows that fathers' power sharing perceptions have an indirect effect of mothers' perceptions of coparenting on mothers' negative behaviours. Therefore, as the power sharing of the couples in the relationship increases, the coparenting relationship also increases, which increases the positive behaviours of mothers and fathers towards their children and decreases their negative behaviours. The results of the fourth model tested in the study show that as the mothers' differentiation of self increases, their perceptions of their spouses' coparenting also increase and thus, child adjustment also increases. Therefore, it can be said that mothers' high differentiation of self strengthens the coparenting relationship and this increases the child's adjustment. When the analysis results of the fifth and sixth models were evaluated together, it was found that both mothers' and fathers' differentiation of self positively affected their positive behaviours and negatively affected their negative behaviours through their perceptions of coparenting. When indirect partner effects were examined, it was found that as mothers' differentiation of self increased, both their own and their partners' perceptions of co-parenting increased and this increased fathers' positive behaviours and decreased fathers' negative behaviours. These results show that the effect of mothers' differentiation of self in the family system and this determines fathers' positive and negative behaviours by strengthening the coparenting relationship. The findings show that there are various spillovers and cross-effects within the family system. It further supports the claim that coparenting is a central executive subsystem in the family at the intersection of connections between family members and the family subsystem. The results are discussed within the framework of Family Systems Theory and the Ecological Coparenting Model and recommendations are made to researchers and practitioners.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    52727

    Giysilerde görsel tasarım ve iletişim sorunları, 'Doğayı ve çevreyi koruma' amaçlı t-shirt uygulamalı grafik tasarımlar

    Visual desing and communication problems in dresses, t-shirt applied grafical designs aimed 'To protect the nature and the environment'

    DİDEM AVAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Giyim EndüstrisiHacettepe Üniversitesi

    Grafik Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. İNCİLAY YURDAKUL

  2. Tez No

    398030

    Mimarlık alanında alternatif bir süreç: Herkes için mimarlık Ovakent projesi

    An alternative process-based approach to architecture: The Ovakent project by the architecture for all association

    MERVE GÜL ÖZOKCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET ARDA İNCEOĞLU

  3. Tez No

    483379

    Feminist yaklaşıma dayalı ilişki geliştirme programının güç paylaşımı, benlik yönelimleri ve çift uyumuna etkisi

    Effects of the feminist-informed relationship enhancement program on power sharing, self orientations and dyadic adjustment of married couples

    FATMA ARICI ŞAHİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM KEKLİK

  4. Tez No

    538999

    A predictive control strategy for optimal power sharing and battery thermal management in hybrid electric vehicles

    Hibrit elektrikli araçlarda en iyi güç paylaşımı ve batarya ısıl yönetimi için bir öngörülü kontrol stratejisi

    AHMET KAAN ŞANAL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiYaşar Üniversitesi

    Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRAH BIYIK

  5. Tez No

    730118

    Optimized control and power sharing in microgrid network

    Akıllı elektrik şebekelerinde optimize edilmiş kontrol ve güç paylaşımı

    MOHAMMED S. S. JOUDA

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİHAN KAHRAMAN

Geri Dön