Erzurum kentinin dirençli kent kavramı açısından katılımcı yaklaşımla değerlendirilmesi
Evaluation of the city of Erzurum with a participatory approach in terms of resilient urbanism concept
- Tez No: 843032
- Danışmanlar: PROF. DR. IŞIK SEZEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: kentsel dirençlilik, boşluk analizi, eko–kent kriterleri, alan kullanımları, sektörel mekânsal planlama ve tasarım uygulamaları, doğa temelli çözümler bulacaktır, urban resilience, gap analysis, ecocity criteria, land uses, sectoral spatial planning and design applications, landscape–oriented solutions
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 350
Özet
Amaç: Erzurum kenti için geriye doğru yaklaşık 30 yıllık süre için“alan kullanım değişimler”inin belirlenmesi, mevcut“ekolojik dirençlilik”durumunun değerlendirmesi ve“Boşluk Analizi”ile ortaya konulması, sektörel uygulamalar ölçeğinde“eko–kent kriterleri”ne bağlı olarak kentin bazı iklim değişikliği, kentsel tasarım ve sosyal refah bileşenleri tarafından performansının ölçülmesi, ve doğa temelli çözüm araçlarının“uygulanabilirlik”,“uygulama süresi”ve“uygulama yöntemi”ana kategorileri bağlamında ortaya koymak amaçlanmıştır. Yöntem: Bu çalışmada, alan kullanım değişimlerinin belirlenmesinde ArcGIS destekli olarak 1990–2018 yılları arasına ait CORINE Alan Yüzey Örtülerinden yararlanılmıştır. Boşluk Analizi için 43 sorudan oluşan set, sektörel uygulamaların karşılaştırılması için 10 sorudan oluşan set ve doğa temelli çözüm önerileri için“uygulanabilirlik”,“uygulama süresi”ve“uygulama yöntemi”olmak üzere 3 farklı kategorinin her biri için 56 sorudan oluşan set kullanılmış ve 96 kişiden odak uzman görüşü alınarak X2 testi ile önem durumları, ortalamalar ve frekans değerleri elde edilmiştir. Bulgular: Alan kullanım değişimi göz önüne alındığında, Erzurum kenti ve gelişim bölgesinde tarım, çayır–mera ve sulak alanlara yönelik baskının devam ettiği, boşluk analizi sonuçlarına göre ekolojik dirençliliğin ortalamanın altında düşük bir performans sergilediğini ortaya konulmuştur. Sektörel uygulamalarda, iklim değişikliği, kentsel tasarım ve sosyal refah ölçeğinde, eko–kent kriterlerine en sağlıklı uyumun sadece üniversite sektörü tarafından gösterildiği görülmektedir. Yerel yönetim, kamu ve özel sektör uygulamaları ise sırasıyla ve ortalamanın altında elde edilmiştr. Doğa temelli çözümler için uygulama süresi için“kısa+orta vadede”, uygulanabilirlik için“uygulanabilir+kesinlikle uygulanmalı”, ve uygulama yöntemi için“stratejik plan çalışmaları+kentsel ekolojik koridor ve ağ projeleri”kapsamında beklentilerin yüksek olduğu tespit edilmiştr. Sonuç: Bu araştırma özelinde Erzurum kenti olmak üzere ve daha genelde ise aynı ölçek, coğrafi özellikle ve sosyo–ekonomik yapı özellikleri gösteren kentlerde Avrupa Yeşil Mutabakat ile uyumlu ve ulusalda ise On İkinci Kalkınma Planı ve KENTGES hedef ve amaçlarının benimsenerek ve bu araştırma bulgu ve değerlendirmelerinden yola çıkarak Erzurum Dirençli Kent Stratejisi ve Eylem Planının hazırlanmasına yönelik girişimler başlatılması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bu kapsamda kamu, yerel yönetim politikaları ile özel sektör girişimlerinin geçmiş tecrübeler ve araştırmalar dikkate alındığında, üniversitelerin mekânsal planlama ve tasarım süreçleri için örnek oluşturma fonksiyonunu yerine getirecek daha bütüncül ve yenilikçi uygulamalara gereksinim duyduğu değerlendirilmiştir. Yine bu araştırma sonuçlarına bakıldığında kentsel altyapı, ekolojik dirençlilik ve doğa tabanlı çözümlere yönelik pekçok araştırmaya muhtaç alanın mevcut olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Method: In this study, CORINE Area Surface Patterns for the years 1990–2018 were utilised with ArcGIS support to determine land use changes. A set of 43 questions for gap analysis, a set of 10 questions for comparison of sectoral practices and a set of 56 questions for each of the 3 different categories of“applicability”,“implementation period”and“implementation method”for nature–based solution proposals were used, and the importance, averages and frequency values were obtained by X2 test by taking focal expert opinion from 96 people. Findings: Considering the land use change, it is revealed that the pressure on agriculture, meadow–pasture and wetlands continues in Erzurum city and development region, and according to the results of the gap analysis, ecological resilience shows a low performance below the average. In sectoral practices, it is seen that only the university sector shows the healthiest compliance with the eco–city criteria on the scale of climate change, urban design and social welfare. Local government, public and private sector practices are respectively below average. For nature–based solutions, it was determined that the expectations were high within the scope of“short + medium term”in terms of duration,“applicable + absolutely applicable”for applicability and“strategic plan studies + urban ecological corridor and network projects”for methodology. Results: Based on the findings and evaluations of this research, it has been concluded that initiatives for the preparation of Erzurum Resilient City Strategy and Action Plan should be initiated in line with the European Green Consensus and by adopting the goals and objectives of the Twelfth Development Plan and KENTGES at the national level, especially in the city of Erzurum and more generally in cities with the same scale, geographical features and socio–economic structure characteristics. In this context, it has been evaluated that public, local government policies and private sector initiatives need more holistic and innovative practices that will fulfil the exemplary function of universities for spatial planning and design processes, taking into account past experiences and research. Again, when the results of this research are considered, it is seen that there are many areas in need of research on urban infrastructure, ecological resilience and nature–based solutions.
Benzer Tezler
- Tarihi çevrelerde peyzaj planlama ve Erzurum kenti örneği
Landscape planning in an ancient environment and the sample of Erzurum
HÜCCET VURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Peyzaj MimarlığıAtatürk ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEVGİ YILMAZ
- Erzurum kenti hava kirliliği sorununun çözümünde peyzaj mimarlığı açısından alınması gereken önlemler
Deterrents against the air pollution problem in Erzurum city in the respect of the landscape architecture
IŞIK SEZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Peyzaj MimarlığıAtatürk ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SEVGİ YILMAZ
- Universiade 2011 kapsamında Erzurum kenti görsel kalitesinin yükseltilmesinde yeni açılımlar
New developments for the visual quality for the city of Erzurum as part of the Universiade 2011 winter olympics
ELİF ÜRÜŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Peyzaj MimarlığıAtatürk ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERKAN ÖZER
- Erzurum kenti Üç Kümbetler ve yakın çevresinde geleneksel konutlar-sokaklar bir araştırma
An Investigation concerning the analysis of traditional houses-streets in Uc Kumbetler Erzurum and the nearest environment
SÜLEYMAN ÖZGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
MimarlıkKaradeniz Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE SAĞSÖZ