Kekemelik içselleştirilmiş damgalama ölçeği'nin Türkçe'ye uyarlanması: geçerlilik güvenirlik çalışması
Turkish adaptation of self-stigma of stutteringscale: Validity and reliability study
- Tez No: 843734
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RAMAZAN SERTAN ÖZDEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Sağlık Eğitimi, Linguistics, Health Education
- Anahtar Kelimeler: Damgalama, İçselleştirilmiş Damgalama, Kalıp yargı, Kekemelik, Ölçek, Scale, Self-stigma, Stigma, Stereotype, Stuttering
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medipol Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Kekemelik toplumda sıklıkla damgalanan bir konuşma bozukluğudur, kekemeliği olan bireyler damgalamayı içselleştirip kendilerini damgalayabilmektedir. İçselleştirilmiş damgalama, benlik saygısı, yaşam doyumu, kaygı, stres gibi psikolojik boyutlar üzerinde olumsuz sonuçlar oluşturarak kekemeliği olan bireyin yaşam kalitesini düşürür ve toplumsal katılımını etkiler. Bu nedenle, kekemelikte içselleştirilmiş damgalamanın ölçülmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmada, '4S- Self-Stigma of Stuttering Scale' ölçeğinin Türkçeye uyarlanması, geçerlilik ve güvenirliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. 4S ölçeği, çeviri-geri çeviri süreci ile Türkçeye çevrilmiştir. Çevrilen ölçek, kekemeliği olan 350 yetişkin bireye uygulanmıştır. Ölçekte değerlendirilen gizil değişkenlerin belirlenmesi amacıyla iki faktör analizi (AFA-DFA) gerçekleştirilmiştir. Güvenirlik, iç tutarlılık ve test-tekrar test, testi yarılama ve madde ayırt edicilik analizleri ile değerlendirilmiştir. Yapı geçerliliğini değerlendirmek amacıyla, katılımcılara Benlik Saygısı Değerlendirme Ölçeği-Kısa Formu (BSDÖ-KF) ve Yaşam Doyumu Ölçeği (YDÖ) uygulanmıştır. Açıklayıcı faktör analizi sonucunda, üç faktörün toplam varyansın %74,76'sını açıkladığı görülmüştür. AFA sonuçları, doğrulayıcı faktör analizi ile de doğrulanmıştır. Güvenirlik analizleri bulguları, yüksek düzeyde iç tutarlılık ve test-tekrar test güvenilirliği ortaya çıkarmıştır. Yapı geçerliliğine ilişkin olarak, bulgular içselleştirilmiş damgalama ile düşük benlik saygısı ve düşük yaşam doyumu arasında anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki olduğunu göstermiştir. Çalışmada elde edilen bulgular ile ölçeğin üç alt boyutta (damgalanma farkındalığı, kalıp yargıları onaylama ve kendine uygulama) kekemelikte içselleştirilmiş damgalamayı değerlendirmek için güvenilir ve geçerli bir ölçüm aracı olduğu saptanmıştır. Ölçeğin, Türkçe'de araştırma ve klinik uygulamalar için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir ölçüm aracı olduğu kanıtlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Stuttering is a speech disorder that is frequently stigmatized in society, and individuals who stutter may internalize the stigma and stigmatize themselves. Self-stigma creates negative consequences on psychological dimensions such as self-esteem, life satisfaction, anxiety and stress, reducing the quality of life of the stuttering individual and affecting social participation. Therefore, it is important to measure self- stigma in stuttering. This study aimed to adapt the Self-Stigma of Stuttering Scale (4S) to Turkish and examine its validity and reliability. The 4S scale was translated into Turkish after forward and backward translation process and administered to 350 adults who stutter. In order to identify latent variables assessed on the scale, two-factor analyses were conducted. Reliability was assessed by internal consistency, test- retest, split half and item distinctiveness analyses. For test-retest analysis, the scale was administered to 32 participants twice within two weeks. To examine the construct validity, participants were also administered the BSDÖ-KF and YDÖ. The explanatory factor analysis revealed that three factors explaining 74.76% of the overall variation. The results were verified by confirmatory factor analysis. The results showed high internal consistency and test-retest reliability. Regarding construct validity, the results demonstrated a a significant negative relationship between self-stigma and low self-esteem and low life satisfaction. It was determined that the scale is a reliable and valid tool to evaluate the self-stigma of stuttering in three sub-dimensions (stigma awareness, stereotype agreement, and self-stigma application). The scale has been proven to be a valid and reliable tool that can be used for research and clinical applications in Turkish language.
Benzer Tezler
- Kekemelik tedavisinde 'pasif hava akımı tekniği'nin geçerlilik çalışması
Başlık çevirisi yok
AYŞE ERYAVUZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1998
PsikiyatriEge ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BENAL İNCEER
- Okul çağı çocuklarda kekeme konuşmaya yönelik tutumların fizyolojik ve psikometrik belirteçler ile ilişkisi
The relationship of physiological and psychometric markers of stuttered speech and attitudes toward stutturing in school-age children
MERT ANARAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Nörolojiİstinye ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ÖGE DAŞDÖĞEN
- Okul öncesi çocuklarda kekeme konuşmaya yönelik tutumların objektif ve subjektif belirteçler ile ilişkisi
The relationship of attitudes towards stuttering and objective and subjective markers in preschool children
ALEYNA TEKİN ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dilbilimİstinye ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ÖGE DAŞDÖĞEN
- 6-8 yaş kekeme öğrencilerin psiko-sosyal ve akademik yönden karşılaştıkları güçlüklerin öğrenci, öğretmen, veli görüşleri açısından değerlendirilmesi
An evaluation of psycho-social and academic difficulties faced by students who stutter in preschool educational institutions in rural areas by the point of view of students, teachers, families.
ÖZGE PINARCIK
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN SARI
- Kekemeliği olan yetişkinlerin iletişim durumlarına ilişkin duygusal tepkileri ve bu tepkilerin duygu düzenleme ile ilişkisi
Emotional responses in communication situations of adults who stutter and relation with emotion regulation
AYŞE NUR KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk SağlığıÜsküdar ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMRAH CANGİ