Sinemanın emekçileri figüranlara yönelik bir sözlü tarih çalışması
An oral history study on the laborers of cinema: Focus on extras
- Tez No: 844472
- Danışmanlar: PROF. DR. SERDAR ÖZTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Radyo-Televizyon, İletişim Bilimleri, Radio and Television, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Radyo-Televizyon ve Sinema Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 300
Özet
Türkiye'de 1950'li yıllardan itibaren film yapımı, dağıtımı ve gösterimi bakımından önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu tarihten itibaren başrol oyuncuları gibi sinemayı bir meslek olarak gören karakter oyuncuları ve figüranlar da filmlerde rol almaya başlamıştır. Ancak özellikle Yeşilçam döneminde sinemada başrol oyuncuları ön plana çıkarılmış yönetmenler, karakter oyuncuları ve figüranlar arka planda kalmıştır. Oysa ki bir ekip işi olan sinema filminin çekiminde yıldız oyuncular gibi karakter oyuncuları, hatta figüranlar da önem taşımaktadır. Bu çalışmada da sinemada arka planda kalan figüranlar ele alınmış, Türk sinemasında figüranların yeri, çalışma koşulları ve sektör içindeki kişisel ilişkileri ile Yeşilçam döneminde ve günümüzde ekonomik ve sosyal durumları incelenmiştir. Ekonomi politik, metalaşma, meta fetişizm ve popüler kültür kavramları bağlamında figüran, karakter oyuncusu ve yıldız oyuncu ayrımının nedenleri ve sonuçları ortaya konulmuştur. Çalışma kapsamında Yeşilçam dönemi ve günümüzde figüranlık ve karakter oyunculuğu yapan kişilerle sözlü tarih yöntemi kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler sonucunda figüranların ve karakter oyuncularının, yaptıkları işi bir meslek ve yaşam tarzı olarak gördükleri belirlenmiştir. Yeşilçam döneminde birçok filmde oynayan figüranlar ve karakter oyuncularının günümüzde sinema sektörünün dışında kaldıkları, ekonomik ve sosyal yönden sıkıntılar yaşadıkları, bu bağlamda sinema sektörüne ve topluma yabancılaştıkları görülmüştür. Geçmişte Yeşilçam oyuncularının ve yapımcıların bir araya geldiği Gazeteci Erol Dernek Sokak, günümüzde de Yeşilçam figüranları ve karakter oyuncularının buluşma mekânı olma özelliğini devam ettirmektedir. Yeşilçam'a bağlılıklarını sürdüren Yeşilçam dönemi figüranları ve karakter oyuncuları, Yeşilçam'ı bir aile ortamı olarak değerlendirmektedir.
Özet (Çeviri)
Since the 1950s, significant developments in film production, distribution, and exhibition have occurred in Turkey. Since then, character actors and extras who see cinema as a profession have started participating in films and star actors. However, especially in the Yeşilçam era, star actors were brought to the forefront of cinema, while directors, character actors, and extras remained in the background. Nevertheless, in shooting a film, which is a collaborative effort, character actors and even extras are as important as star actors. In this study, the extras who remain in the background in cinema are discussed, and the place of extras in Turkish cinema, their working conditions, their relations within the sector, and their economic and social status during the Yeşilçam era and today are examined. The reasons and results of the distinction between extras, character actors, and star actors are revealed in the context of political economy, commodification, commodity fetishism, and popular culture. Within the scope of the study, interviews were conducted with people who worked as extras and character actors in the Yeşilçam era and today using the oral history method. The interviews revealed that extras and character actors see their work as a profession and lifestyle. It has been observed that many of the extras and character actors who appeared in numerous films during the Yeşilçam era have since been alienated from the cinema sector and society. Journalist Erol Dernek Street, where Yeşilçam actors and producers came together in the past, continues to be a meeting place for Yeşilçam extras and character actors today. Yeşilçam era extras and character actors, who maintain their loyalty to Yeşilçam, consider Yeşilçam to be a family environment.
Benzer Tezler
- Türkiye sineması sendikal örgütlenme tarihi: Sine-Sen örneği
History of cinema in Turkey: Case of Sine-Sen
SUNA CAN ÖZBULDUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sahne ve Görüntü SanatlarıGazi ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜKSEL AKKAYA
- Bayburt kent kültüründe sinema
Cinema in Bayburt urban culture
HACI MURAT OKUTMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıBayburt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGAY KABAK
- Sinema ve mitoloji ilişkisi Türk sinemasında Türk mitolojisinin izleri
Relationship between cinema and mythology traces of Turkish mythology in Turkish cinema
VELİ SÖYLEMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Radyo-TelevizyonSelçuk ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM ÖZGÜR
- Yücel Çakmaklı sineması örneğinde dînî ve mânevî temalar
Religious and spiritual themes in the example of the cinema of Yücel Çakmakli
HAMİDULLAH GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ULVİ MEHMEDOĞLU
- 1980'e kadar Türkiye sinemasında yaratıcı emek ve örgütlenme deneyimleri
Creative labour and professional organizations in Turkish cinema until 1980
DENİZ YEŞİL
Doktora
Türkçe
2023
Radyo-TelevizyonAnkara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMİRE RUKEN ÖZTÜRK