Öğretmenlerin enneagram kişilik tipleri, algıladıkları örgüt kültürü ve arabuluculuk tutumları arasındaki ilişki
The relationship between teachers' enneagram personality types, their perceived organizational culture and mediation attitudes
- Tez No: 845022
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 389
Özet
Bu araştırmada öğretmenlerin enneagram kişilik tipleri, algıladıkları örgüt kültürü ve arabuluculuk tutumları arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırma nitel ve nicel yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma yöntemlerden keşfedici sıralı desende gerçekleştirilmiştir. Bu nedenle öncelikle araştırmanın nitel bölümü fenomoloji deseninde gerçekleştirilmiş ve öğretmenlerin arabuluculuk tutumlarını ölçmeye yönelik geliştirilen ölçek için 25 öğretmenle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir, oluşturulan kodlar çerçevesinde literatürden de destek alınarak ölçme aracı taslak formu oluşturulmuş, geçerlik ve güvenirlik çalışmalarından sonra Arabuluculuk Tutum Ölçeği geliştirilmiştir. Araştırmanın nicel bölümü ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak Enneagram Kişilik Ölçeği, Okul Kültürü Ölçeği ve geliştirilen Arabuluculuk Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Nicel bölümde örneklem 2022-2023 eğitim öğretim yılında İstanbul'da devlet okullarında görev yapan 463 öğretmenden oluşmaktadır. Verilerin analizinde istatistik programları kullanılarak analizler gerçekleştirilmiştir. Nicel verilerin analizinde parametrik istatistiki yöntemler ve yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Araştırmada öğretmenlerin enneagram kişilik tipleri, arabuluculuk tutumları ve alt boyutları ve örgüt kültürü ve alt boyutları arasında anlamlı ilişkiler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Demografik değişkenlerin bazılarına göre de öğretmenlerin enneagram kişilik tipleri, arabuluculuk tutumları ve alt boyutları, algıladıkları örgüt kültürü ve alt boyutlarının anlamlı farklılıklar gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra, kurulan yapısal eşitlik modellerine göre Tip 9, Tip 8 ve Tip 1'in arabuluculuk tutumlarını etkileyen bir unsur olduğu ve örgüt kültürünün de bu ilişkide aracı rol oynadığı sonucuna ulaşılmıştır. Okullarda öğretmenler arasında yaşanan anlaşmazlık durumlarında öğretmenlerin arabulucu olmasında öncelikle kişilik tiplerinin önemli olduğu görülmektedir. Ayrıca, örgüt kültürünün de öğretmenlerin anlaşmazlık durumunda rol almasında önemli olduğu görülmektedir. Bu nedenle öğretmenlerin arabuluculuk tutumlarının ortaya çıkması ve arabulucu olarak rol alabilmesi için öncelikle kişilik tiplerinin bilinmesi ve örgüt kültürünün kişinin arabuluculuk yapmasında etkili olduğu göz önünde bulundurulması önerilmektedir. Anlaşmazlık çözümlerinde arabuluculuğun ön plana çıktığı 21. yüzyılda arabulucu kişilerin özelliklerini ölçmeye yönelik geliştirilen Arabulucuk Tutum Ölçeğinin literatüre katkı sağlayacağı ve literatürde arabulucu kişilik özelliklerini belirlemeye yönelik yapılan sınırlı çalışmalara yön vereceği düşünülmektedir. Geliştirilen ölçek MEB bünyesinde kurulan arabuluculuk komisyonlarının yanı sıra okullarda da öğretmenler arasında gelecekte uygulanabilecek öğretmen arabuluculuğu için öğretmen seçiminde kullanılabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationships between teachers' enneagram personality types, their perceived organizational culture and mediation attitudes were examined. The research was carried out in an exploratory sequential design, one of the mixed methods in which qualitative and quantitative methods were used together. Therefore, first of all, the qualitative part of the research was carried out in the phenomenology design and semi-structured interviews were conducted with 25 teachers for the scale which was developed to measure teachers' mediation attitudes. The interviews were analyzed by content analysis method, a draft form of measurement tool was created with the support of the literature within the framework of the codes created, and the Mediation Attitude Scale was developed after the validity and reliability studies. The quantitative part of the research was carried out in the relational survey model. Enneagram Personality Scale, School Culture Scale and Mediation Attitude Scale which was developed were used as data collection tools. In the quantitative section, the sample consisted of 463 teachers who work in public schools in Istanbul in the 2022-2023 academic year. In the analysis of the data, statistical programs were used. Parametric statistical methods and structural equation model were used in the analysis of quantitative data. In the study, it was concluded that there were significant relationships between teachers' enneagram personality types, mediation attitudes and sub-dimensions, and organizational culture and its sub-dimensions. According to some of the demographic variables, it was concluded that teachers' enneagram personality types, mediation attitudes and sub-dimensions, perceived organizational culture and sub-dimensions showed significant differences. In addition, according to the established structural equality models, it has been concluded that Type 9, Type 8 and Type 1 are a factor affecting mediation attitudes and organizational culture plays a mediating role in this relationship. It is seen that personality types are primarily important for teachers to mediate in cases of disputes between teachers in schools. In addition, organizational culture is also seen to be important for teachers to take part in conflict situations. Therefore, in order for teachers' mediation attitudes to emerge and to take a role as a mediator, it is recommended to know their personality types and to consider that the organizational culture is effective in mediating. In 21st century where mediation comes to the fore in dispute resolution, it is thought that the Mediation Attitude Scale, which was developed to measure the characteristics of mediators, will contribute to the literature and guide the limited studies to determine the personality traits of mediators in the literature. It is thought that the developed scale can be used in the selection of teachers for teacher mediation that can be applied in the future among teachers in schools, as well as the mediation commissions established within the Ministry of National Education.
Benzer Tezler
- Enneagram modeline göre öğretmenlerin kişilik özellikleri ile sınıf yönetimi stilleri ilişkisi
Relationship between teachers' personality traits and classroom management styles according to the enneagram model
DİLEK GÜLGÖNÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR ÖZKAN
- Öğretmenlerin öğrenci tanıma yeterliğine Enneagram kişilik tipleri hizmet içi eğitiminin etkisi
The effect of Enneagram personality types in-service training on teachers' student knowledge qualification
GÖKÇEN SAĞIROĞLU TEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP AKKUŞ ÇUTUK
- Öğretmenlerin mizaçları ile pozitif psikolojik sermaye düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between teacher temperament and their positive psychological capital perceptions
AMİNE ESRA BABUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLAL YILDIRIM
- Öğretmenlerin mesleki tatminlerinde cinsiyetin rolü
The Study basically deals with the role of teachers sex
AHMET KULA
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET ESKİCUMALI
- Öğretmenlerin meslek doyumu ve eğitim anlayışları
Theachers professional satisfaction and their understandings about education
MÜNİRE ARSLAN BİRLİK