Eğitim yönetiminde cinsiyet meselesine bakış açısı: Bir olgubilim çalışması
Perspective on the gender issue in educational administration: A phenomenological study
- Tez No: 845351
- Danışmanlar: PROF. DR. ENGİN ASLANARGUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
Eğitim alanında birçok kadın öğretmen yer almasına rağmen, yönetim alanında kadınların yok denecek kadar az olduğu görülmektedir. Yasal bir engel bulunmamasına rağmen eğitimde yönetim kademelerinde kadınların oranının erkeklere göre oldukça düşük olması araştırmanın çıkış noktasını oluşturmuştur. Bu noktadan hareketle araştırma; eğitim yönetiminde cinsiyet faktörünün etkisini öğretmenlerin görüşleri temelinde ortaya koymayı amaçlamıştır. Araştırmada çalışma grubunun belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden kartopu örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışma grubunu Elâzığ ilinde görev yapan 10 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yaklaşımlarından olgubilim deseni kullanılmıştır. Veriler yarı-yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Veri analizinde betimsel analiz ve içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları kadınların üst yönetim pozisyonlarına yükselmelerinde cinsiyetinden kaynaklı engelleyici yasa veya yönetmelik olmadığını, hatta bu konuda destekleyici uygulamaların olduğunu göstermektedir. Buna karşın kadınların üst yönetim pozisyonlarına yükselmelerinde cinsiyet faktörü, kendilerine atfedilen toplumsal rollerden kaynaklı olarak yöneticiliği tercih etmelerini engellemektedir. Araştırma bulgularına göre toplumsal rolleri gereği kadınların, eş ve çocuk bakımından sorumlu olması yönetim alanını tercih etmemeleri ile sonuçlanmaktadır. Buna yönelik çocuğu olan kadınlara mesai saatlerinde pozitif ayrımcılık tanınması, toplumsal rollerin eşit dağılması, ev işlerinde ve çocuk bakımında erkeklerin de sorumluluk alması kadınların rol çatışması yaşamasını engelleyecek ve yönetim kademelerine gelmelerini pozitif yönde etkileyeceği sonucuna ulaşılmıştır. Eğitim yönetiminde kadın temsilinin yetersiz olmasına annelik rolünün yanı sıra olumsuz kalıp yargıların da sebep olduğu tespit edilmiştir. Katılımcılar, eğitim yönetiminde kadınlara yönelik kalıp yargılardan kaynaklı kadın ve erkek arasında eşit olmayan bir durumun yaşandığını ifade etmişlerdir. Ancak bazı çalışmalarda dile getirilen ve cinsiyete dayalı olarak bilinçli ve sistemli bir“cinsiyet ayrımcılığı”veya“adaletsizlik”gibi durumların olmadığı anlaşılmaktadır. Öte yandan araştırma sonucunda geleneksel toplum yapısı, mentor eksikliği, yetersiz aile ve eş desteği, mesleki kalıp yargılar, bürokratik engeller de kadınların yönetim kademelerine gelmelerini engelleyen faktörler olarak ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
Although there are many women teachers in the field of education, there are almost no women in the field of management. Although there is no legal obstacle, the fact that the rate of women in management levels in education is quite low compared to men constituted the starting point of the research. From this point of view, the study aimed to reveal the effect of gender factor in educational administration on the basis of teachers' opinions. Snowball sampling method, one of the purposeful sampling methods, was used to determine the study group. The study group consists of 10 teachers working in Elâzığ province. In the study, phenomenology design, one of the qualitative research approaches, was used. Data were collected with a semi-structured interview form. Descriptive analysis and content analysis were used in data analysis. The results of the research show that there are no laws or regulations that hinder women's promotion to senior management positions due to their gender and that there are even supportive practices in this regard. On the other hand, the gender factor in the promotion of women to senior management positions shows its effect in the form of women not preferring management due to the social roles attributed to them. According to the research findings, the fact that women are responsible for spouse and child care due to their social roles causes them not to prefer the field of management. In this regard, it has been concluded that granting positive discrimination to women with children during working hours, equal distribution of social roles, taking responsibility for housework and childcare by men will prevent women from experiencing role conflict and will positively affect their access to management positions. It has been determined that negative stereotypes as well as the role of motherhood are the reasons for the insufficient representation of women in educational administration. Participants stated that there is an unequal situation between men and women in educational administration due to stereotypes against women. However, it is understood that there is not a conscious and systematic“gender discrimination”or“injustice”based on gender, which is mentioned in some studies. On the other hand, as a result of the research, traditional social structure, lack of mentors, inadequate family and spouse support, professional stereotypes, and bureaucratic obstacles were also found to be factors that prevent women from reaching management positions.
Benzer Tezler
- The role of host-country policies in preventing violence against women from a human security perspective: The case of Syrian women refugees in Jordan and Turkey
İnsani güvenlik perspektifi açısından kadına karşı şiddeti önlenmede ev sahibi ülke politikalarının rolü: Ürdün ve Türkiye'de Suriyeli mülteciler örneği
NOUR ABZAKH
Doktora
İngilizce
2023
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM MAZLUM
- Muhasebe büro çalışanlarının informal öğrenmelerine etki eden faktörlerin çalışma performansı üzerine etkileri: Mersin ili örneği
The effects of factors affecting the informal learning of accounting office employees on working performance: The case of Mersin
MERVE KIZILYAMAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeTarsus Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CENK KIRITOĞLU
- Okul yönetiminde cinsiyet etkeni ve kadın öğretmenlerin okul yöneticiliği talepleri
The Factor of sex in the school administration and the women's tendency to administration
FATMA KÖROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. FATMA ÖZMEN
- İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin öz yeterlik algılarının incelenmesi: İstanbul-Sultanbeyli ilçesi örneği
The relationship between primary school teachers? self-efficacy for teaching profession by analyzing
NERİMAN ZARARSIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FARUK ÖZTÜRK
- Okul öncesi dönem çocuğunun oyuna olan yönelimine ilişkin ebeveyn görüşlerinin incelenmesi
Parental views on preschool children's orientation towards play
YÜKSEL ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELMA TUĞRUL