Geri Dön

İstanbul'da kente bakış açılarının merkez, çeper ve banliyö ekseninde değişimi: Arnavutköy, Beylikdüzü ve Fatih örnekleri

Varieties of urban perspectives in Istanbul on the axis of center, periphery and suburbs: The cases of Arnavutköy, Beylikdüzü and Fatih

  1. Tez No: 845362
  2. Yazar: YİĞİT SAMET ÜNAL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. BETÜL DUMAN BAY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İnsan ve Toplum Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 128

Özet

16 milyona yaklaşan nüfusu ve iki yakada yayıldığı geniş coğrafyasıyla İstanbul, sakinlerine birbirinden farklı kent deneyimleri sunmakta ve yaşatmaktadır. Bu çalışmanın amacı bu farklı deneyimler ile beraber kent sakinlerinin kente bakışlarını ve kente bakışı biçimlendiren ölçütleri anlamaktır. Araştırmanın amacı doğrultusunda kent merkezini temsilen Fatih, banliyöyü temsilen Beylikdüzü ve kent çeperini temsilen Arnavutköy ilçesinde amaçlı örneklem tekniğiyle seçilen toplam otuz kişiyle derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilerek nitel bir araştırma yapılmıştır. Çalışma kapsamında katılımcılara yaşadıkları yeri tanımlama, aidiyet, hizmetler, yaşanılan yere dair memnuniyet, özgürlük ve güvenlik hissiyatları konularında sorular sorulmuştur. Gerçekleştirilen mülakatlar sonucu kent merkezi, banliyö ve çeperdeki katılımcıların yaşadıkları yeri nasıl tanımladıkları, yaşadıkları yere aidiyetleri ve kentsel hizmetlerden memnuniyetleri arasında farklılaşma olduğu görülmüştür. Gerçekleştirilen mülakatlar sonucunda mekanların idari sınırlarının ve tanımlarının kent sakinleri için geçerli olmayabileceği, yaşanılan mekanda gerçekleştirilen projelerin ve etkilerinin kente bakışı biçimlendirebileceği ve kent – kır ayrımındaki ölçütlerin hala canlı olduğu görülmüştür. Buna ek olarak İstanbul'da merkez, çeper ve banliyöde kentsel hizmetlerin eşit dağılmadığı ve kentsel hizmetlere yönelik memnuniyetin de kente bakışı biçimlendirdiği görülmektedir. Sosyal ilişkilere yönelik sorularda ise, artan yabancı göçmen nüfusu katılımcıların kendilerini güvende hissetmemelerinin önemli bir sebebi olarak ortaya çıkmıştır. Yine sahip olunan sosyal ağların ve mekânın planlılığı veya düzensizliğinin de güvenlik hissi açısından önemli olduğu görülmektedir. Kente dair aidiyet hissinin kent çeperinde ve banliyöde aidiyet hissinin birbirini dışlar şekilde yaşanabileceği ortaya çıkmıştır. Özgürlük hissinde ise klasik sosyoloji kuramlarındaki gibi kent – kır ayrımına dayalı bir özgürlük hissiyatı yerine mekânın tarihselliğinin de önemli olduğu görülmektedir. Ayrıca yaşanılan yere dair memnuniyetin sadece verili fiziksel çevre ile ilgili olmadığı, mekândaki sosyal yapı ve ilişkilerin de bu memnuniyet veya memnuniyetsizlik hissinde rol oynadığı görülmüştür.

Özet (Çeviri)

With a population of nearly 16 million and a vast geography on both sides, Istanbul offers its residents different urban experiences. The aim of this study is to understand these different experiences as well as residents' perspectives on the city and the criteria that shape their perspectives. For the purpose of the study, a qualitative research was conducted through in-depth interviews with a total of thirty people selected by the purposive sampling technique in Fatih district, representing the city center; Beylikdüzü district, representing the suburbs; and Arnavutköy district representing, the city periphery. As part of the research, the participants answered questions concerning their definition of home, sense of security and freedom, and their sense of belonging and services. The interviews have revealed that the participants' definitions of where they reside, their sense of belonging there, and their satisfaction with urban services varies depending on whether they are in the city center, suburbs, or the periphery. According to findings, it was observed that the administrative boundaries and definitions of spaces may not be valid for city dwellers, that the projects carried out in the place of residence and their effects may shape the perspective of the city, and that the criteria in the urban-rural distinction are still alive. In addition to this, it is seen that urban services are not equally distributed in the center, periphery and suburbs in Istanbul and that satisfaction with urban services also shapes the perspective of the city. In the questions on social relations, the growing number of foreign migrant population emerged as a significant factor contributing to the participants' feeling of being unsafe. Again, it is evident that the social networks and the planned or unplanned character of the are influence the sense of security. Regarding the sense of belonging, it was revealed that the sense of belonging to the city in the urban periphery and in the suburbs can be experienced in a mutually exclusive manner. Rather than a sense of freedom, based on the urban-rural distinction, as in classical sociological theories, the historicity of the place seems as important in terms of freedom. Satisfaction with the place of residence is not only related to the given physical environment but also to the social structure and relations in the place, which play a role in this feeling of satisfaction or dissatisfaction

Benzer Tezler

  1. Dilemmas and hopes attributed to Büyükada as a creative city

    Yaratıcı bir şehir olarak Büyükada'nın ikilemleri ve umutları

    MAHSA SAFAEI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FAZİLET YURDANUR DÜLGEROĞLU

  2. Mekansal müdahaleler için bellek çalışması: Örnek konu gecekondu 'Dönüşüm'ü

    Memory study for spatial interventions: Case subject gecekondu 'Transformation'

    SEDA HAYAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT CEMAL YALÇINTAN

    DOÇ. DR. AYFER SUNA BARTU CANDAN

  3. Mekansal kimliğin sürdürülmesinde tarihi kent merkezlerinin kamusal gücünün kentsel tasarım bağlamında değerlendirilmesi: İstiklal Caddesi aksı ve Taksim Meydanı (İstanbul) örneği

    Public power of historical city centers in sustaining spatial identity through implications of urban design: The case of Istiklal Street and Taksim Square (Istanbul)

    SELİN SARGUT GELEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİYE EMEL GÖKSU

  4. Urban transformation as political and ideological intervention in space: A case study in Diyarbakır

    Mekana politik ve ideolojik bir müdahale olarak kentsel dönüşüm: Diyarbakır örneği

    DİREN TAŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    SosyolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BARIŞ MÜCEN

  5. An urban node in the ritual landscape of byzantine constantinople: The church of St John the Baptist of the Stoudios Monastery

    Bizans Konstantinopolis'inin ritüelistik peyzajinda kentsel bir düğüm noktası: Stoudios Manastırı Vaftizci Yahya Kilisesi

    DİLARA BURCU GİRİTLİOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    MimarlıkOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN YONCACI ARSLAN