Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanında bulunan ve aile hekimliği anabilim dallarında yapılan kardiyovasküler hastalıklar ile ilgili tezlerin içerik analizi
The content analysis of the theses related to cardiovascular diseases conducted in the field of family medicine in the national thesis center of the higher education board
- Tez No: 845740
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMAİL KASIM
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Kardiyovasküler hastalık, birinci basamak, içerik analizi, aile hekimliği uzmanlığı, Cardiovascular disease, primary care, content analysis, family medicine specialty
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Ankara Bilkent Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Giriş ve Amaç: Kardiyovasküler hastalıklar, yaşla birlikte prevalansı artan ve yaygın görülen kronik sağlık sorunlarıdır. Birinci basamak sağlık hizmetlerinde, her aile hekimi kendi kayıtlı nüfusunda kardiyovasküler hastalıklarla tanı almış hastaların tedavisi ve takibi konusunda sorumluluk taşımaktadır. Ayrıca, sağlıklı popülasyonda da bu hastalıkların taranması ve risk faktörlerinin belirlenmesi gibi önemli görevleri vardır. Aile hekimliği, kanıta dayalı nitelikli sağlık hizmeti sunabilmek için özel bilgi, beceri ve tutumları gerektiren bir uzmanlık alanıdır. Ülkemizde, mevzuat gereği, asistan hekimlerin bu alanda bir tez hazırlaması zorunludur. Tez çalışması, asistan hekimler için akademik kariyer düşünmeseler bile önemli bir fırsattır. Bu süreçte, bilimsel bilgilerin üretildiği temel bir temas sağlamaktadır. Aynı zamanda, bilimsel düşünceyi öğrenme, literatür yorumlama becerisi kazanma ve istatistik yöntemlere dair bilgi edinme fırsatı sunmaktadır. Bu çalışmada, yükseköğretim kurulu başkanlığı ulusal tez merkezi üzerinde bulunan aile hekimliği anabilim dallarında yazılmış kardiyovasküler hastalıklarla ilgili tezlerin içerik analizi hedeflendi. Bu analiz, aile hekimliği asistanlarının kardiyovasküler hastalıklarla ilgili tezlerinin genel eğilimini belirleyerek, gelecek çalışmalara yol gösterici olacaktır. Gereç ve Yöntem: Araştırmamız retrospektif ve tanımlayıcı türde bir belge incelemesidir. Araştırmamızın evreni Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi veri tabanı üzerinde bulunan aile hekimliği anabilim dallarında yapılmış olan kardiyovasküler hastalıklar konulu tezlerden oluşmaktadır. Çalışmamıza Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı (YÖK) Tez Merkezi online veri tabanı üzerinde, detaylı tarama sayfasında, anabilim dalı kısmında 'aile hekimliği anabilim dalı', tez türü kısmında ise 'tıpta uzmanlık' seçilerek, tez adı kısmına 'kardiyovasküler', 'koroner', 'kalp', 'kardiyak', 'dislipidemi', hiperlipidemi', 'kolesterol' ve 'göğüs ağrısı' anahtar kelimeleri yazılıp yapılan arama sonucunda bulunan tezler dahil edildi. Tezler sıralanarak Tez1,Tez2,Tez3… şeklinde numaralandırıldı. Çalışmaya dahil edilen tezler, yazılma yılına göre, yazar cinsiyetine göre, danışman branşı ve akademik unvanına göre, araştırma türü, örneklem yeri, sayısı ve türü, veri toplama araçları, tezlerin yazıldığı kurum ve tez çalışmalarının amaçlarına göre, bilimsel yayın olup olmamasına göre incelenerek içerik analizi yapıldı. Çalışmamız için ilgili veriler toplanırken tezlerin içinde“özet”,“gereç ve yöntem”,“materyal metot”,“metodoloji”başlıkları ve özet kısmı tarandı ve ilgili veriler tez yazarının kendi ifadeleriyle alınıp Microsoft Excel üzerinden tablo haline getirilerek içerik analizi yapıldı. Tezler amaçlarına göre analiz edilirken, amaç cümleleri ilgili tezin yazarının ifadesiyle ele alınıp mümkün olan en kısa şekilde ifade edildi ve amaçlar konusunda kategorize edilerek değerlendirildi. Bulgular: Araştırmamıza 107 tez çalışması dahil edildi. 2022 yılında yazılmış olan 16 tez, 2021 yılında yazılmış olan 14 tez vardı. Yazar cinsiyeti açısından değerlendirildiğinde tezlerin %63'ünün yazarı kadındı. Tez danışmanları açısından bakıldığında 87 tez çalışmasının danışmanı aile hekimliği uzmanıydı, akademik unvan olarak %38,31 oranında tez danışmanı unvanı doçent doktor, %29,90 oranında profesördü. Örneklem yaş grubu olarak bakıldığında, 4 tez çalışması çocuk yaş grubunda, 4 tez çalışması çocuk-erişkin birlikte olarak karma yaş grubunda yapılmıştı, diğer çalışmalar yetişkin yaş grubunda yapılmıştı. Örneklem grubu özelliklerine baktığımızda tezlerin %17,75 i koroner arter hastalığı tanısı olan hastalarla yapılmıştı. Örneklem grubu sayılarına göre baktığımızda tezlerin %35,51'inin örneklem sayısı 100-199 kişi aralığındaydı. Örneklemlerin alındığı yerler %81,30 hastane poliklinikleri, %10,28 aile sağlığı merkezleri, %3,73 oranıyla da eğitim aile sağlığı merkeziydi. Örneklem grubu hastaneden alınan çalışmalar en çok aile hekimliği polikliniğinde yapılmıştı bunu sırasıyla kardiyoloji ve dahiliye branşlarının poliklinikleri ve servisleri izlemekteydi. Araştırma türleri açısından bakıldığında tezler, %22,42 kesitsel tanımlayıcı, %11,21 retrospektifti. Araştırma türü belirtilmemiş olan tez oranı %20,56 idi. Veri toplama araçları açısından değerlendirdiğimizde 69 tez çalışmasında bir ya da birden fazla ölçek kullanılmıştı, 74 tez çalışmasında boy-kilo ölçümü, 56 çalışmada kan basıncı ölçümü yapılmıştı, 81 tez çalışmasında ise tahlil/tetkik incelemesi yapılmıştı. Amaçlarına göre tezler 8 ana konu altında değerlendirildi, tezlerin %34,57'sini 'ilişki belirleme' amacıyla yapılmış çalışmalar oluşturmaktaydı. 'Bilgi düzeyi/davranış değerlendirme' amacıyla yapılmış %14,95 oranında, 'kardiyovasküler hastalık risk/risk faktörü hesaplama, değerlendirme' amacıyla yazılmış %14,01 oranında tez çalışması vardı. Sonuç ve Öneriler: Sık görülen, mortalite ve morbiditesi yüksek olan kardiyovasküler hastalıklar ile ilgili aile hekimliği anabilim dallarında yazılan tezlerin yapılış amacı genel itibariyle aile hekimliği disiplinin ilkeleriyle uyumluydu ve birinci basamağı ilgilendiren konulardaydı. Çalışmamızda aile hekimliği uzmanı olan tez danışmanları çoğunluktaydı. YÖK ulusal tez merkezine yüklenen tezlerin, belirli şartlar dışında erişime açık olarak yüklenme zorunluluğunu, bilimsel verilere ulaşım açısından olumlu bulmaktayız. Tezlerde; çalışmanın özet kısmında ya da gereç ve yöntem kısmında, tezde kullanılan araştırma tipi veya yöntemi her tezde yazar tarafından belirtilmelidir. İçerik analizi çalışmaları, ilgili konularda yapılan çalışmaların özelliklerini, olumlu, olumsuz yönlerini, verilerini, bilimsel katkılarını ve sonuçlarını inceleme imkânı sunarak aynı anda birçok çalışma hakkında detaylı bilgi verebilir. Farklı konularla ilgili ve tezleri başka özellikleri açısından değerlendiren içerik analizi çalışmaları yapılabilir.
Özet (Çeviri)
Introduction and Aim: Cardiovascular diseases are prevalent and common chronic health problems that increase in prevalence with age. In primary healthcare, each family physician carries the responsibility for the diagnosis, treatment, and follow-up of patients with cardiovascular diseases within their registered population. Additionally, there are important tasks, such as screening these diseases and identifying risk factors, even in the healthy population. Family medicine is a specialization that requires specific knowledge, skills, and attitudes to provide evidence-based quality healthcare. In our country, according to regulations, it is mandatory for resident physicians to prepare a thesis in this field. The thesis work is an important opportunity for resident physicians who do not consider an academic career. In this process, it provides a fundamental connection where scientific information is produced. At the same time, it offers the opportunity to learn scientific thinking, acquire skills in interpreting the literature, and gain knowledge about statistical methods. This study aims to conduct a content analysis of the theses related to cardiovascular diseases written in the departments of family medicine available on the national thesis center of the higher education board. This analysis will determine the general trend of the theses on cardiovascular diseases by family medicine residents and guide future studies. Materials and Methods: Our research constitutes a retrospective and descriptive document analysis. The scope of our study consists of the theses on cardiovascular diseases conducted in the departments of family medicine available on the Higher Education Council (YÖK) national thesis database. For our study, the theses were included by conducting a detailed search on the Higher Education Council (YÖK) thesis center online database. Under the section for specialization, 'family medicine department,' and for the thesis type, 'medical specialization' was selected. In the thesis title section, keywords such as 'cardiovascular,' 'coronary,' 'heart,' 'cardiac,' 'dyslipidemia,' 'hyperlipidemia,' 'cholesterol,' and 'chest pain' were entered, resulting in the inclusion of the found theses in the search results. The theses were listed and numbered as Tez1, Tez2, Tez3... Theses included in the study were analyzed through content analysis based on several factors including the year of writing, author gender, advisor's specialization and academic rank, type of research, sample location, size and type, data collection tools, institution where the theses were produced, and the objectives of the thesis studies, as well as whether they resulted in scientific publications. In collecting relevant data for our study, sections such as 'abstract,' 'materials and methods,' 'material methodology,' 'methodology,' and the abstract section within the theses were scanned. Relevant data were extracted in the author's own words and compiled into tables using Microsoft Excel for content analysis. During the analysis of the theses based on their objectives, the aim sentences were approached in the author's expression and expressed as succinctly as possible. The objectives were categorized and evaluated concerning the purposes of the theses. Results: Our study included 107 thesis works. Among these, there were 16 theses written in 2022 and 14 written in 2021. When evaluated based on author gender, 63% of the theses were authored by women. Regarding thesis advisors, 87 thesis works were supervised by family medicine specialists, with 38.31% of advisors holding the title of associate professor and 29.90% holding the title of professor. Looking at the age groups of the sample, 4 thesis works focused on the child age group, 4 on the mixed child-adult group, while the remaining studies were conducted on the adult age group. Considering the characteristics of the sample group, 17.75% of the theses were conducted on patients diagnosed with coronary artery disease. Regarding the sample sizes, 35.51% of the theses had sample sizes ranging between 100 to 199 individuals. The places where samples were taken consisted of 81.30% from hospital outpatient clinics, 10.28% from primary healthcare centers, and 3.73% from educational primary healthcare centers. Among the studies conducted in hospitals, the majority were carried out in family medicine outpatient clinics, followed by cardiology and internal medicine departments' outpatient clinics and wards. In terms of research types, 22.42% of the theses were cross-sectional descriptive, and 11.21% were retrospective. The percentage of theses without specified research types was 20.56%. Evaluating data collection tools, among 69 thesis works, one or more scales were used; 74 studies included heightweight measurements, 56 studies involved blood pressure measurements, and 81 studies included laboratory tests/examinations. Regarding their objectives, the theses were categorized under 8 main subjects, with 34.57% focusing on establishing relationships. There were 14.95% aimed at assessing knowledge level/behavior, and 14.01% were focused on cardiovascular disease risk/factor calculation and evaluation. Conclusion and Suggestions: The purpose of the theses written in the family medicine departments regarding the common, high mortality, and morbidity cardiovascular diseases generally aligned with the principles of family medicine discipline and focused on primary care issues. In our study, the majority of thesis advisors were family medicine specialists. We find the requirement for the theses uploaded to the Higher Education Council's national thesis center to be accessible, except under specific conditions, quite favorable in terms of accessing scientific data. In theses, the research type or method used should be explicitly stated either in the abstract section or in the materials and methods section. Content analysis studies offer the opportunity to examine the characteristics, positive and negative aspects, data, scientific contributions, and outcomes of studies conducted on relevant topics, providing detailed information simultaneously about multiple studies. Content analysis studies evaluating theses based on different subjects or other characteristics can be conducted.
Benzer Tezler
- Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi Veri Tabanında bulunan ve aile hekimliği uzmanlık öğrencileri tarafından yapılan hipertansiyon ile ilgili tezlerin içerik analizi
Content analysis of hypertension related thesis which are written by Family Medicine specialized students and hold on higher education council's database
GÜLSEN ELİF KILIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İRFAN ŞENCAN
- Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezi Veri Tabanında bulunan ve aile hekimliği uzmanlık öğrencileri tarafından yapılan Diabetes mellitus ile ilgili tezlerin içerik analizi
Content analysis of theses on Diabetes mellitus made by family medicine specialist students in The Council of Higher Education Thesis Center Database
ALİ KARACA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İRFAN ŞENCAN
- Türkiye'de 2000-2023 yılları arasında sayılar ile ilgili yayımlanan lisansüstü tezlerin incelenmesi
Review of graduate thesis published about numbers in the field of primary education mathematics in Turkey between 2000 and 2023
SÜMEYYE TATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiMatematik Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HÜSEYİN AKSU
- Türkiye'de gerçekçi matematik eğitimi ile ilgili yayımlanan çalışmaların analizi
Analysis of published studies on realistic mathematics education in Turkey
UTKU MERT ÇAVUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiMatematik Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMALETTİN YILDIZ
- Elektronik ticaret uygulamaları, elektronik ticaretin finansmanı ve muhasebeleştirilmesi
Electronic commerce applications, financing and accounting of electronic commerce
İNANÇ KILIÇKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MaliyeKayseri ÜniversitesiMuhasebe ve Finans Yönetimi Anabilim Dalı
DOÇ. DR. AZİZE ESMERAY