Geri Dön

Fay kayaçlarının fay mekaniği üzerine etkileri: Doğu Anadolu fayı'nın Hazar Gölü ve Palu arasında kalan kesiminden bulgular

Fault rocks and fault mechanics: Implications from the East Anatolian fault between Palu and the Lake Hazar (Elazığ, Türkiye)

  1. Tez No: 845850
  2. Yazar: İREM ÇAKIR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. CENGİZ ZABCI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 105

Özet

Anadolu Bloğu'nun doğu sınırını oluşturan Doğu Anadolu Makaslama Zonu (DAMZ) ve onun ana yer değiştirme makaslaması olan Doğu Anadolu Fayı (DAF), kuzeydoğuda Karlıova (Bingöl) ile güneybatıda Türkoğlu (Kahramanmaraş) arasında toplam 450 km uzunluğa sahiptir. Bu sol yanal transform fayın Palu ve Hazar Gölü (Elazığ) arasında kalan kesimi üzerinde günümüze kadar gerçekleştirilen GNSS, InSAR ve sismoloji çalışmaları, genel tektonik yüklemeye göre kayda değer miktarda asismik kayma (krip) meydana geldiğine işaret eder. Bu tez çalışmasının konusu, DAF'ın yüzeyleyen fay kayaçlarının, fayın çok yakın tarihini temsil eden bu krip hareketi üzerinde etkisinin olup olmadığıdır. Bu çalışma kapsamında, uzaktan algılama ve saha tabanlı jeoloji verileri deneştirilerek DAF'ın Palu ve Hazar Gölü (Elazığ) arasında kalan kesiminin jeoloji haritası derlenmiştir. Bunun için ilk olarak önceki çalışmalarda elde edilen uzaktan algılama bulgularına ek olarak yeni tarihli Landsat 8-OLI görüntüleri bant kombinasyonu, bant oranlaması, temel bileşenler analizi (PCA) ve minimum gürültü fraksiyonudan (MNF) oluşan dört farklı teknik kullanılarak işlenmiş ve jeolojik birimlerin analizi için yeni yalancı renk haritaları üretilmiştir. Yapılan saha çalışmaları ile formasyonların mekânsal dağılımı kontrol edilmiş ve DAF'ın ilgili kesimindeki fay yüzlekleri belirlenmiştir. Bu fay zonları boyunca temsili kayaç numuneleri alınmış ve X-ışını kırılımı (XRD) incelemeleri yapılarak bu kayaçların içinde fay killerinin çeşitleri belirlenmiştir. DAF'ın Palu ve Hazar Gölü arasında kalan kesiminin, genel olarak ofiyolitik (ultramafik ve mafik) kayaçlar ve yığışım karmaşıklarından (şeyl, kumtaşı, volkanikler, ofiyolit parçaları) oluştuğu görülür. Bu temel kayaçlar özellikle çalışma bölgesinin orta kesimlerinde genç alüvyonlarla örtülmüştür. Fay zonu boyunca toplanan fay kayacı örneklerinin XRD incelemeleri, deformasyon zonlarında baskın mineral birliğinin vermikülit, simektit ve klorit kil gruplarından oluştuğunu ortaya koymuştur. Fay kayaçlarının belirtilen kil türlerinden oluşması, boşluk suyu basıncındaki değişime bağlı olarak DAF'ın ilgili kesimi boyunca mekanik zayıflamaya ve bunun bir sonucu olarak sığ seviyelerde asismik kaymaya neden olabileceğine işaret eder.

Özet (Çeviri)

The East Anatolian Shear Zone (EASZ), which forms the eastern border of the Anatolian Block, and its principal displacement shear, the East Anatolian Fault (EAF), has a total length of 450 km between Karlıova (Bingöl) in the northeast and Türkoğlu (Kahramanmaraş) in the southwest. Tectonic geodesy (GNSS and InSAR) and seismological studies suggest a significant amount of aseismic slip (creep) with respect to total tectonic loading especialy for the fault section between Palu and Hazar Lake (Elazığ). In tthis study, I correlate fault rock petrophysics and creeping fault sections in order to evaluate any possible control of fault rock properties on the earthquake cycle. First, I compiled the geological map for the region between Palu and Hazar Lake (Elazığ) along the EAF by using the multi-spectral satellite images of previous studies, my own pseudo-colour maps based on LandSAT 8-OLI images and field based studies. For processing the Landsat 8-OLI images, I used four different techniques, including band combination, band ratio, principal component analysis (PCA) and minimum noise fraction (MNF) to produce my own pseudocolour maps. The spatial distribution of the formations was controlled by field studies and the fault outcrops in the relevant part of the EAF were determined. I sampled fault zones and used X-ray diffraction (XRD) to determine the fault clay mineralogy. The fault rocks of the EAF, collected between Palu and Lake Hazar, are generally from ophioltic (ultramafic and mafic) rocks and accretionary complexes (shale, sandstone, volcanics, ophiolite fragments). These basement rocks are covered with young alluvium, especially in the central parts of my study area. XRD analysis of these fault rock suggest that the dominant clay mineral associations in the deformation zone are composed of vermiculite, smectite and chlorite. The fact that the fault rocks are composed of the specified clay types indicates that mechanical weakening along the relevant section of the EAF are most possibly due to the change in pore water pressure may cause aseismic slip at shallow.

Benzer Tezler

  1. Tectonic and magmatic structure of Lake Van basin and its structural evolution, Eastern Anatolia accretionary complex (EAAC), East-Turkey

    Van Gölü havzasının tektonik ve magmatik yapısı ve yapısal evrimi, Doğu Anadolu yığışım karmaşığı (DAYK), Doğu Türkiye

    MUSTAFA TOKER

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. A. M. CELAL ŞENGÖR

  2. Kuzey anadolu fay zonu'ndaki (Erzincan-Çayırlı ile Sivas-Koyulhisar arası) litolojik farklılık ve benzerliklerin uzaktan algılama yöntemleri ile belirlenmesi

    Identification of lithological differences and similarities in the north anatolian fault zone (between Erzincan Çayirli and Sivas Koyulhisar) by using the remote sensing methods

    ÖNDER GÜRSOY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. ZİYADİN ÇAKIR

    DOÇ. ŞİNASİ KAYA

  3. Kazdağ masifi kayaçlarının mimari kimliğe etkileri ve özelliklerinin ileri analiz yöntemleri ile incelenmesi

    The research study of Kazdağ tuffs by end tecnology gagets and effects of these stones over architectural identitiy at the region

    MUSTAFA FATİH ALPDOĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KEMAL ÇORAPÇIOĞLU

    PROF. DR. BEKTAŞ UZ

  4. Yoncayolu metamorfitleri (Üzümlü-Erzincan) ve çevre kayaçlarının mineralojik, petrografik ve jeokimyasal incelenmesi

    Mineralogical, petrographical and geochemical investigations of yoncayolu metamorphites (Üzümlü-Erzincan) and their surrounding rocks

    MEHMET ALİ GÜCER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Mühendislik Bilimleri Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. ZAFER ASLAN