Yapay zeka sohbet robotunun sağlık okuryazarlığını desteklemesine yönelik hekim değerlendirmelerinin incelenmesi
An investigation of physicians' evaluations towads artificial intelligence chatbot's support for health literacy
- Tez No: 845851
- Danışmanlar: PROF. DR. AYFER ALPER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Sağlık Eğitimi, Sağlık Yönetimi, Education and Training, Health Education, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Bu çalışmanın amacı, yapay zekâ destekli bir sohbet robotuna yöneltilen sağlık ilişkili sorulara yazılımın cevaplarının tıbbi açıdan güvenilirliğinin, muhtemel faydasının ve hasta güvenliği bakımından tehlike oluşturma ihtimalinin değerlendirilmesidir. Çalışma ile öncelikle söz konusu kriterler bakımından cevapların performansının belirlenmesi ve sonrasında yapay zekanın güvenli, faydalı ve tehlikesiz şekilde kullanımı için önerilerin oluşturulması amaçlanmıştır. Çalışma, karma desenli bir fenomenoloji çalışması olarak tasarlanmıştır. Yapay zeka destekli sohbet robotuna yöneltilen üç adet soru ve ondan alınan cevaplar farklı uzmanlık dallarından 88 hekim tarafından üç kriter bakımından (güvenilirlik, fayda ve katma değer, olası tehlike) puanlanmıştır. Değerlendirmelerin nicel analizleri tanımlayıcı istatistik ve tek yönlü varyans analizleri ile gerçekleştirilmiştir. Ankete katılan hekimlerden ayrıca kriterlere ilişkin puanlamalarının gerekçeleri yazılı olarak ifade etmeleri istenmiştir. Nicel analiz sonuçlarının daha ayrıntılı şekilde gerekçelendirilmesi için söz konusu yazılı gerekçeler alt gruplarda sınıflandırılarak analiz edilmiştir. Çalışma sonunda nicel ve nitel analiz sonuçları kullanılarak hekim değerlendirmeleri ışığında yapay zeka sohbet robotu ve sağlık okuryazarlığı amaçlı kullanımı konusunda kavramlar ve vurgular ilişkilendirilmiş, önerilerde bulunulmuştur. Önümüzdeki dönemde kullanımının giderek artması beklenen yapay zeka tabanlı sohbet robotlarının hasta güvenliğini tehdit etmesi, hasta-hekim iletişimini zedelemesi, hastanın tedaviye uyumunu olumsuz etkilemesi gibi risklerinin azaltılması ve faydalarının artırılmasına yönelik olarak bir kullanım rehberinin oluşturulması öneriler arasındadır. Sohbet robotlarını sağlık amaçlı kullanacak farklı demografi ve sosyo-ekonomi kategorilerinde bulunan örneklemlerle sohbet robotu kullanım becerileri üzerine araştırmaların yapılması fayda sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to evaluate the medical reliability, potential usefulness, and potential risk to patient safety of software responses to health-related questions posed to an artificial intelligence-based chatbot. The study aims first to determine the performance of the answers in terms of these criteria, and then to formulate recommendations for the safe, beneficial, and non-hazardous use of artificial intelligence. The study is designed as a mixed design phenomenological study. Three questions posed to an AI-enabled chatbot and the answers received from it were evaluated by 88 physicians from different specialties in terms of three criteria (reliability, utility and added value, potential danger). Quantitative analysis of the ratings was performed using descriptive statistics and one-way analysis of variance. The physicians who participated in the survey were also asked to provide written justifications for their ratings of the criteria. These written justifications were divided into subgroups and analyzed to provide a more detailed rationale for the quantitative analysis results. At the end of the study, the results of the quantitative and qualitative analysis were used to relate concepts and emphases and to make recommendations on the use of artificial intelligence chatbots and health literacy in light of physician ratings. Among the recommendations is the creation of a user guide to reduce the risks and increase the benefits of artificial intelligence-based chatbots, which are expected to increase in the coming period, such as threatening patient safety, damaging patient-doctor communication, and negatively affecting patient compliance with treatment. It would be beneficial to conduct research on chatbot usage skills with samples of different demographic and socioeconomic categories, who will be using chatbots for health purposes.
Benzer Tezler
- Bilişim eğitimi alanında yapay sinir ağı ve doğal dil işleme destekli bir sohbet robotunun (Chatbot) tasarımı ve uygulaması
Design and implementation of a chatbot by artificial neural network and natural language processing in informatics education
MEHMET KEKLİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiBilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FETHULLAH GÖÇER
- Generative AI in Healthcare: A Turkish Chatbot for Symptom Assesment and Tailored Recommendations
Sağlikta üretken yapay zekâ: semptom değerlendirmesi ve kişiye özel öneriler için Türkçe bir sohbet botu
YUNUS EMRE IŞIKDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolHacettepe ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT AYDOS
- The impact of an artificial intelligence chatbot on Turkish EFL learners' foreign language anxiety, foreign language speaking anxiety, willingness to communicate, and learner autonomy levels: A quasi-experimental study
Yapay zeka tabanlı bir sohbet robotunun yabancı dil olarak İngilizce öğrenen Türk öğrencilerinin yabancı dil kaygısı, yabancı dil konuşma kaygısı, iletişim kurma isteği ve öğrenci özerklik düzeyleri üzerindeki etkisi: Yarı deneysel bir çalışma
TÜRK İSLAM KURT
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUZAFFER PINAR BABANOĞLU
- The contribution of AI voice-based chatbots to listening comprehension skills and interactive listening strategies of high school EFL learners
Ses tabanlı yapay zekâ sohbet robotlarının lise düzeyindeki yabacı dil olarak İngilizce öğrenenlerin dinlediğini anlama becerileri ve etkileşimli dinleme stratejilerine katkısı
BEYZANUR ASLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLÜMSER EFEOĞLU
- Yazılı tıp metinleri çevirisi sürecinde ChatGPT3 sohbet robotunun konumu ve çeviri ürün kalitesinin değerlendirilmesi
The position of ChatGPT3 chatbot in the process of translation of written medical texts and evulation of translation product quality
RÜVEYDA CANBAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mütercim-TercümanlıkSakarya ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EYÜP ZENGİN