Erken dönem uyum bozucu şemalar ile sosyal kaygı belirtileri arasındaki ilişkide aleksitimi ve benlik saygısının aracı rolü
The intermediate role of alexithymia and self-esteem in the relationship between early maladaptive schemas and social anxiety symptoms
- Tez No: 847659
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ECE BEKAROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Bu çalışmada, erken dönem uyum bozucu şema alanları ile sosyal kaygı belirtileri arasındaki ilişkide aleksitimi ve benlik saygısının aracı rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemini 18-60 yaş aralığındaki 285 katılımcı oluşturmaktadır. Katılımcılara; Kişisel Bilgi Formu, Young Şema Ölçeği-Kısa Form, Leibowitz Sosyal Kaygı Ölçeği, Toronto Aleksitimi Ölçeği ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği uygulanmıştır. Çalışmanın hipotezlerini test etmek ve araştırma sorusuna cevap bulmak amacıyla bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson korelasyon analizi, hiyerarşik regresyon analizi ve aracı değişken analizi yürütülmüstür. Yapılan korelasyon analizi sonucunda çalısmanın değişkenleri arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Sosyal kaygı belirtilerinin yordayıcılarını cinsiyet değişkenini kontrol ederek incelemek amacıyla gerçekleştirilen hiyerarşik regresyon analizi sonucunda cinsiyetin sosyal kaygı belirtilerini anlamlı şekilde yordadığı ve erken dönem uyum bozucu şema alanlarının sosyal kaygı belirtilerini anlamlı şekilde yordadığı ampirik olarak tespit edilmistir. Araştırmadaki aracı değisken modellerini test etmek amacıyla yürütülen aracı değişken analizi sonucunda, erken dönem uyum bozucu şema alanlarından kopukluk, zedelenmiş otonomi, zedelenmiş sınırlar, diğeri yönelimlilik ve yüksek standartlar şema alanları ile sosyal kaygı belirtileri arasındaki ilişkide aleksitimi ve benlik saygısının aracı rolü anlamlı bulunmuştur. Araştırma bulguları alanyazın ışığında tartışılmış, gelecekte yapılacak araştırmalara yönelik öneriler ve mevcut çalışmanın sınırlılıkları sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The present study aims to examine the mediating role of alexithymia and self esteem in the relationship between early maladaptive schema domains and social anxiety symptoms. The sample of the study consists of 285 participants between the ages of 18 and 60. Personal Information Form, Young Schema Scale-Short Form, Leibowitz Social Anxiety Scale, Toronto The Alexithymia Scale and the Rosenberg Self-Esteem Scale were administered to the participants. In order to test the hypotheses of the study and find an answer to the research question, independent group t tests, one-way analysis of variance (ANOVA), Pearson correlation analysis, hierarchical regression analysis, and mediator variable analysis were conducted. As a result of the correlation analysis, significant relationships were found between the variables in the study. As a result of the hierarchical regression analysis performed to examine the predictors of social anxiety symptoms by controlling the gender variable, it was empirically determined that gender significantly predicted social anxiety symptoms and that early maladaptive schema domains significantly predicted social anxiety symptoms. As a result of the mediator variable analysis, the mediator role of alexithymia and self esteem was found to be significant in the relationship between the early maladaptive schema domains of detachment, impaired autonomy, damaged nerves, other directedness, high standards, and social anxiety symptoms. The research findings were discussed in the light of the literature, suggestions for future research and the limitations of the current study were presented.
Benzer Tezler
- Psikiyatri polikliniğine başvuran kişilerde erken dönem uyum bozucu şemaların incelenmesi: Sağlıklı bireylerle bir karşılaştırma çalışması
Investigating early maladaptive schemas in people applying the psychiatry outpatient clinic: A comparison study with healthy participants/individuals
TUĞBA TAŞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
PsikolojiHacettepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF BARIŞKIN
- Erken dönem uyum bozucu şemalar ve tükenmişlik arasındaki ilişkide mükemmeliyetçilik ve algılanan iş yeri sosyal desteğinin aracı rolü
The mediator roles of perfectionism and perceived workplace social support in the relation between early maladaptive schemas and job burnout
BÜŞRA KARAGÖZ OKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiBaşkent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA GÜVEN
- Obsesif kompulsif belirtilerin yordanmasında algılanan ebeveyn tutumları, kişilik inançları ve erken dönem uyum bozucu şemaların rolü: Nicel ve nitel bir araştırma
The role of perceived parental attitudes, personality beliefs, and early maladaptive schemas in predicting obsessive compulsive symptoms: A quantitative and qualitative research
BANU ÇİÇEK ÇEKÇİ
- Sosyal kaygısı olan ve olmayan bireylerde erken dönem uyum bozucu şemalar ve yakın ilişkilerde bağlanma düzeylerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
A comparative investigation of early maladaptive schemas and attachment levels in close relationships in individuals with and without social anxiety
BUSE DURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAHRAMAN GÜLER
- Sosyal kaygı bozukluğunun erken dönem uyum bozucu şemalar ve ebeveynlik stilleri açısından incelenmesi
The investigation of social anxiety disorder in terms of early maladaptive schemas and parenting styles
ESRA KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Psikolojiİstanbul Bilim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İREM ANLI