Bangladeş'te yeni medyada yalan haberler ve doğrulama platformları
Fake news and fact-checking platforms in new media in Bangladesh
- Tez No: 847658
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUZAFFER ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gazetecilik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Bu tez, yeni medya bağlamında Bangladeş'te yalan haberleri ve onların yayılmasıyla mücadele eden doğrulama platformlarının rolünü araştırmaktadır. Sosyal medya ve çevrimiçi haber platformlarının yükselişiyle birlikte yalan haberlerin yayılması, Bangladeş'te önemli bir kaygı haline gelmiştir. Araştırma, ülkedeki doğrulama platformlarına genel bir bakış sunmaktadır. Aynı zamanda yalan haberlerin fikri, siyasi, toplumsal ve ekonomik sonuçları dikkate alınmaktadır. Ardından, ülkedeki düşük medya okuryazarlığı, sosyal medyanın popülerliği ve doğrulanmamış içeriğin kolaylıkla viral hale gelebilmesi gibi sorunlarla mücadele etmek için Bangladeş'in karşılaştığı zorluklar tartışmaktadır. Bağımsız kuruluşlar ve önde gelen medya kuruluşları, uluslararası ağlarla işbirliği yaparak“gerçekleri”kontrol eden ekipler kurmuştur. Doğrulama platformları, manuel gerçek kontrolü, dijital araçları ve kitle kaynaklı teknikleri kullanmaktadır. Bu çalışmada, Bangladeş'teki doğrulama (teyit) platformlarından“BD FactCheck, Fact-Watch, Jachai, Rumor Scanner ve Boom”tarafından internet haber yayınlarında incelenen yalan haberler üzerine bir araştırma yapılmıştır. Çalışma, 2020 ve 2021 yıllarında bu doğrulama platformlarının tespit ettiği yalan haberler incelemiştir. Amaçlı örneklem yöntemi kullanılarak tespiti yapılan 40 yalan haber seçilmiş ve nitel analize tabi tutulmuştur. Araştırmada, bu yalan haber bağlantılarının çoğunluğunun hala kullanımda olduğu belirlemiştir. Araştırmada yalan haberlerin sosyal medya etkileşimleri ise yalan haberleri barındıran web sitelerinin reklam durumuna dayanarak ortaya koymuştur. Araştırma kapsamında incelenen yalan haberlerin yaklaşık yüzde 58'i salt çevrimiçi haber platformlarından kaynaklanmış, kalan kısmı televizyonların web uzantılarında tespit edilmiştir. Yalan haberlerin yüzde 75'inin web sitelerinde aktif durumda kaldığı belirlenmiştir. Ayrıca bu yalan haberlerin sosyal medyada 400 binden fazla etkileşim aldığı, yalan haberleri aktaran sitelerinin yüzde 29'unun sayfalarında reklam yer aldığı da tespit edilmiştir. Toplanan bilgilere dayanarak, mevcut durum tartışılmıştır. Bu çalışma, Bangladeş'teki yeni medyada yalan haberler üzerine yapılan araştırmalara katkı sağlamaktadır. Ayrıca, bu çalışma yayın için karar alıcıları, medya profesyonellerini ve araştırmacıları doğrulama platformlarının zorlukları ve stratejileri hakkında bilgilendirmektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis explores fake news and the role of fact-checking platforms in combating its spread in Bangladesh in the context of new media. With the rise of social media and online news platforms, the spread of fake news has become a major concern in Bangladesh. The research provides an overview of verification platforms in the country. At the same time, fake news intellectual, political, social, and economic consequences are considered. It then discusses the challenges facing Bangladesh in tackling issues such as low media literacy, the popularity of social media, and the ease with which unverified content can go viral. Independent organizations and prominent media outlets have established dedicated fact- checking teams, collaborating with international networks. Fact-checking platforms use manual fact-checking, digital tools, and crowdsourcing techniques. This study researched fake news and its dissemination through online news broadcasts and fact-checking platforms such as“BD FactCheck, Fact-Watch, Jachai, Rumor Scanner, and Boom”in Bangladesh. In 2020 and 2021, these fact-checking platforms detected fake news, which was the subject of the study. Forty fake news stories, identified using the purposeful sampling method, were selected and subjected to qualitative analysis. The research found that most of these news links are still in use. In the research, social media interactions of fake news were revealed based on the advertising status of the websites containing fake news. Approximately 58 percent of the fake news examined within the research originated solely from online news platforms, and the remainder was detected in web extensions of television channels. It has been determined that 75 percent of fake news remains active on websites. It was also determined that this fake news received more than 400 thousand interactions on social media, and 29 percent of the sites that convey fake news had advertisements on their pages. Based on the information collected, the preasent situation is discussed. This study contributes to research on fake news in new media in Bangladesh. Additionally, this study informs media decision-makers, media professionals, and researchers about the challenges and strategies of fact-checking platforms.
Benzer Tezler
- Çevrimiçi medyada mülteciler: Türkiye ve Bangladeş örneği
Refugees in online media: The case of Turkey and Bangladesh
MD ATAULLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
GazetecilikGaziantep Üniversitesiİletişim ve Toplumsal Dönüşüm Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT YÜCEBAŞ
- Bangladeş ve Türkiye'de yapılan genel seçimlerin medyada karşılaştırmalı analizi: 2014-2018 ve 2015-2018 genel seçimleri
Comparative analysis of general elections in bangladesh and turkiye in media: 2014-2018 and 2015 and 2018 general elections
JAHİDUL ISLAM SARKER
- Gelişmekte olan ülkelerde yeni medya uygulaması: Bangladeş örneği
Application of new media in developing countries: Bangladesh example
SORWAR ALAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Gazetecilikİstanbul ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUAT GEZGİN
- Bangladeş için zekât temelli bir mikrofinans kurumu önerisi
A zakat-based microfinance institution proposal for Bangladesh
MD AL AMIN MIA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Maliyeİstanbul Üniversitesiİslam İktisadı ve Finansı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BATUHAN BUĞRA AKARTEPE
- Bangladeş'teki İslâm bankacılık uygulamasının fıkhî açıdan incelenmesi
Applcation and examnation of Islamic banking practices in Bangladesh under the terms of Islamic law
A.H.M. ERSHAD UDDIN
Doktora
Türkçe
2020
BankacılıkMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH KAHRAMAN