Mardin Zairi (Şeyh Muhammed Zarrar) Cami
Mardin Zairi (Sheigh Muhammed Zarrar) Mosque
- Tez No: 848222
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜLÜN DEĞİRMENCİ TURAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Şeyh Muhammed Zarrar Camisi, Mardin'in Artuklu ilçesinde Necmeddin Mahallesi'nin güneyinde, Şeyh Muhammed Zırrar Mezarlığı'nın bulunduğu tepede yer almaktadır. Secaattin ve Mehmet Zerran Vakfı adına kayıtlıdır. Yapı, Osmanlı Arşiv belgelerinde,“Muhammed ed-Dırâr Mescid-i Şerîfi”,“Şeyh Mehmed Oki Mescidi”, olarak geçmektedir. Zairi Camisi, 14. yüzyılda Artuklu Devrinde, Emîr Şücâ'ed-dîn Râşid tarafından yaptırılmış ve Osmanlı Dönemi'nde H.1326-M.1908 yılında Ali el-Ensari tarafından onartılmıştır. Yapının tarihiyle ve banisiyle ilgili verileri cami içinde yer alan taş vakfiyesinden öğreniyoruz. Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bulunan Mardin, ticaret yollarının kavşağında bulunmasıyla zamanla önem kazanmıştır. Bu sebeple kent İslam döneminden itibaren, birçok seyyah, coğrafyacı ve bilim adamının uğrak noktası haline gelmiştir. Özellikle 11.-13. yüzyıllar arasında Artuklular Mardin'i başkent olarak seçmiş, gerçekleştirilen imar faaliyetleriyle, kent fiziki ve mimari dokusunu kazanmıştır. Mardin'de, Osmanlılar tarafından yürütülen mimari faaliyetlerde, Osmanlı mimarisi tam anlamıyla kendi karakterini gösterememiştir. Bu dönemde inşa edilen dini ve sosyal amaçlı yapılarda da Artukoğullarının mimari geleneği devam etmiştir. Tez çalışmamızda, Şeyh Muhammed Zarrar Camisi plan, mimari ve süsleme özellikleri bakımından incelenmiştir. Yapıyla ilgili tarihi ve fiziki veriler detaylı bir şekilde aktarılmış; eserde görülen özellikler Mardin'deki Artuklu ve Osmanlı Dönemi yapılarıyla kıyaslanarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Anahtar Sözcükler Mardin, Zarrar, Artuklu, Osmanlı, Cami, Mescid.
Özet (Çeviri)
Sheigh Muhammed Zarrar Mosque is located on the hill where Sheigh Muhammed Zırrar cemetery is located, south of Necmeddin District in the Artuklu District of Mardin. It is registered to the Secaattin and Mehmet Zerran Foundation. The building is referred to as“Muhammed ed-Dırâr Masjid-i Şerîfi”,“Sheikh Mehmed Oki Masjid”in Ottoman Archive documents. The Zairi Mosque was built by Emir Şüca'ed-din Raşid in the Artuqid Period in the 14th century and was repaired by Ali el-Ensari in the Ottoman Period in H.1326-M.1908. We learn about the history of the building, its period and its founder from the stone foundation found in the mosque. Mardin, located in the Southeastern Anatolia Region of Turkey, gained importance over time as it was located at the crossroads of trade routes. For this reason, the city has become a frequent destination for many travelers, geographers, and scientists since the Islamic period. Especially 11-13. between the centuries, Artuqids chose Mardin as its capital, and with the reconstruction activities carried out, the city gained its physical and architectural texture. In the architectural activities carried out by the Ottomans in Mardin, Ottoman Architecture could not fully show its own character. The architectural tradition of the Artuqids continued in the religious and social buildings built in this period. In our thesis, Sheigh Muhammed Zarrar Mosque has been examined in terms of its plan, architectural and ornamental features. Historical and physical data related to the building were conveyed in detail; The features seen in the work were tried to be evaluated by comparing them with the Artuqid and Ottoman Period buildings in Mardin. Keywords Mardin, Zarrar, Artuquid, Ottoman, Mosque, Masjid.
Benzer Tezler
- Mardin taş oymacılığında hat sanatı
Calligraphy in the art of stonecarving in Mardin
FATİH YEŞİLMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
El SanatlarıUşak ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. BİLAL SEZER
- Şevkânî'ye göre icmâin kaynak değeri
The resource value of ijma according to Shawkani
MUSTAFA TÜZÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAHA NAS
- İbn Hazm'ın 'el-Muhallâ' adlı eserinde İmâm Şâfiî'ye nispet ettiği görüşlerin tahkiki (Nikâh, talak ve muhâlea örneği)
Investigating the opinions attributed to Imam Shafi in the book of Ibn Hazm's Al Muhalla (An example marriage, talaq, khul)
MEHMET SAİT SEVİNDİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAHA NAS
- أحوال عمل الإمام أحمد بن حنبل بخلاف نص الحديث
Ahmet b. Hanbel'in hadisin nassı ile amel etmediği durumlar
ABDULLAH ALI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ M. KAMEL KARA BELLI
- İşarî tefsirlerde kıssalar bağlamında Hz. Meryem kıssası
The parable of Maryan in the context of parables in al-Ishārī interpretations
HACİRE ÖNCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAŞALLAH TURAN