Barajların deprem davranışının değerlendirilmesi ve Kahramanmaraş depremleri sonrası mevcut barajların performansı
Assessment of dams' earthquake behavior and the performance of existing dams after the Kahramanmaraş earthquakes
- Tez No: 848460
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDULLAH CAN ZÜLFİKAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Deprem Mühendisliği, Earthquake Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Deprem ve Yapı Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
Türkiye'nin tektonik yapısı, Avrasya Levhası ile Afrika ve Arap Levhalarının çarpışma bölgesinde bulunmasıyla oldukça karmaşık bir yapıya sahiptir. Ülkenin büyük bir kısmı, Anadolu Levhası adı verilen küçük bir plaka üzerinde yer almaktadır. Bu levha, Kuzey Anadolu Fayı (KAF) ve Doğu Anadolu Fayı (DAF) gibi iki büyük doğrultu atımlı fay zonu tarafından sınırlanmıştır. Bu fay bölgelerindeki hareketler sonucunda birçok zemin hareketi, depremler ve doğal olay meydana gelmektedir. Ülkemizin yüzde 92'sinin deprem bölgeleri içerisinde olduğu, nüfusumuzun yüzde 95'inin deprem tehlikesi altında yaşadığı ve büyük sanayi kentlerinin yüzde 98'i ve barajlarımızın yüzde 93'ünün deprem bölgesinde bulunduğu bilinmektedir. Bu dinamik jeolojik yapının etkisiyle, Türkiye'de sıkça depremler gözlemlenirken, son 100 yıl içinde büyüklüğü Mw 7.5 ve üzeri olan 4 büyük deprem meydan gelmiştir. Bu depremlerden son ikisi Kahramanmaraş'ta 6 Şubat 2023 tarihinde aynı gün olmuş ve çok büyük can ve mal kayıplarına sebebiyet vermiştir. İşletmede ve inşaatı devam etmekte olan deprem bölgesindeki birçok baraj depremlerin etkisiyle büyük yüklere maruz kalmış ve bu depremler serisiyle barajların performansı test edilmiştir. Bu çalışmada barajlar, barajların tarihçesi ve Türkiye'deki büyük baraj projeleri hakkında genel bilgiler verilmiş, depremler ve oluşma mekanizmalarından, barajların sismik tasarımından bahsedilerek dünyanın farklı yerlerinde depremler sonrası oluşan baraj hasarlarından örnekler gösterilmiştir. Depremler sonrasında yıkılan ya da ağır hasar alan barajlar listelenmiştir. Farklı yöntemler ile barajların hasar tespitinin nasıl yapıldığına değinilerek, Kahramanmaraş Depremleri sonrası bölgede yer alan barajların hasar durumları ve hasar sınıfları mertebe olarak tespit edilmeye çalışılmıştır. Deprem Bölgesinde yer alan 146 barajın aldığı hasarlar ile sismik kaynağa olan mesafesi, tipi, yüksekliği, doluluk oranı, yaşı gibi parametreler kıyaslanarak sonuçlar çıkarılmaya çalışılmıştır. Elde edilen veriler ile azalım ilişkileri denklemleri kullanılarak grafikler oluşturulmuş, baraj yeri ivme değerleri ve istasyon verileri karşılaştırılmıştır.
Özet (Çeviri)
The tectonic structure of Türkiye is quite complex due to its location in the collision zone between the Eurasian Plate and the African and Arabian Plates. A significant portion of the country is situated on a small plate called the Anatolian Plate. This plate is bounded by two major strike-slip fault zones, namely the North Anatolian Fault (NAF) and the East Anatolian Fault (EAF). As a result of movements along fault zones, numerous ground motions, earthquakes and natural events occur. It is known that 92% of our country is within earthquake zones, with 95% of our population living under the threat of earthquakes. Additionally, 98% of major industrial cities and 93% of our dams are located in earthquake-prone areas. Due to the influence of this dynamic geological structure, frequent earthquakes are observed in Türkiye. Over the past 100 years, four earthquakes with magnitudes of Mw 7.5 and above have occurred. The last two of these earthquakes struck Kahramanmaraş on February 6, 2023, on the same day, resulting in significant loss of life and property. Many dams in operation and under construction in the earthquake region have been subjected to significant loads due to earthquakes, testing the performance of these dams through this series of seismic events. In this study provides general information about dams, their history and major dam projects in Türkiye, discussing earthquakes, their mechanisms of occurrence, and seismic design considerations for dams while presenting examples of dam damages occurring worldwide following earthquakes from different parts of the world. The dams that collapsed or suffered severe damage after earthquakes have been listed. It illustrates examples of dam damage occurring worldwide following earthquakes, touching upon various methods used to assess dam damage. Following the Kahramanmaraş Earthquakes, efforts were made to assess the damage status and categorize the affected dams according to the extent of damage. The damages incurred by 146 dams located in the earthquake region have been compared based on parameters such as their distance to the seismic source, their type, their height, their filling rate and their age, aiming to draw conclusions. Utilizing obtained data, graphs were created using attenuation relationships equations, comparing dam site acceleration values with station data.
Benzer Tezler
- Deprem kaydı seçiminin barajların dinamik yükler altındaki davranışına etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the eftect of ground motion selection on the behavior of dams under dynamic loads
EMRE KÜLÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İnşaat MühendisliğiEskişehir Osmangazi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAMİL BEKİR AFACAN
- Investigation of the effect of soil structure interaction on the behavior of concrete faced rockfill dams and assesment of current analysis methodologies
Yapı zemin etkileşiminin ön yüzü beton kaplı kaya dolgu barajların davranışına etkisinin incelenmesi ve günümüzde kullanılan analiz metodlarının değerlendirilmesi
EMRAH ERŞAN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Deprem MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YALIN ARICI
- Çelik konsol sistem endüstriyel bir bacanın tasarımı ve doğrusal olmayan analizi
Design and nonlinear analysis of self supporting steel stack
HAŞİM ÇAYIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiYapı Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CÜNEYT VATANSEVER
- Betonarme sanayi bacalarında deprem etkilerinin incelenmesi ve bu yapıların deprem yüklerine göre hesabı
Analyzing earthquake effects on reinforced concrete chimneys and calculation of these structures according to eartquake loads
ASLI ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İnşaat MühendisliğiOndokuz Mayıs Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ KARACA
- Discrete element based analyses of structure-reservoir problem for gravity dams
Rezervuar-yapı ilişkisinin ağırlık barajları için ayrık eleman tabanlı analizleri
BERAT FEYZA SOYSAL ALBOSTAN
Doktora
İngilizce
2021
İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YALIN ARICI