Öğretmenler arası informal ilişkiler, örgütsel güven, örgütsel sessizlik, örgütsel mutluluk arasındaki ilişkiler
Relationships between informal relationships between teachers, organizational trust, organizational silence, organizational happiness
- Tez No: 849280
- Danışmanlar: PROF. DR. ZÜLFÜ DEMİRTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 278
Özet
Bu araştırmanın temel amacı; liselerde görev yapmakta olan öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda Öğretmenler Arası İnformal İlişkiler, Örgütsel Güven, Örgütsel Sessizlik, Örgütsel Mutluluk Arasındaki ilişkileri ortaya koymaktır. İlişkisel model esas alınarak gerçekleştirilen bu çalışmanın evrenini, 2021-2022 eğitim öğretim yılında Diyarbakır ilinin bütün merkez ilçelerinde yer alan 97 resmi lisede görev yapan 4039 öğretmen oluşturmuştur. Örneklem seçimi yöntemi olarak küme örnekleme yöntemi kullanılmış; bu yöntemle belirlenen 50 lisede görev yapan 950 öğretmene ölçekler elden dağıtılmak suretiyle uygulanmak istenmiş, ancak 766 adet ölçek uygulanabilmiş ve bunlardan 652 tanesi analize tabi tutulmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Örgütsel Güven Ölçeği, Örgütsel sessizlik Ölçeği, Örgütsel mutluluk Ölçeği, araştırmacı tarafından geliştirilen İnformal İlişkiler Ölçeği ve öğretmenlerin demografik özelliklerini belirlemek için Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen verilerin analizi SPSS 22.0 ve MPlus paket programları ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin analiz aşamasında betimsel istatistikler ve ölçeklere Doğrulayıcı Faktör Analizleri uygulanmış, öğretmenlerin değişkenlere yönelik algılarına ilişkin aritmetik ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum değerler ile katılım oranı değerlerine bakılmıştır. Akabinde İnformal İlişkiler, Örgütsel Güven, Örgütsel Sessizlik, Örgütsel Mutluluk Arasındaki ilişkileri ortaya koymak amacıyla korelasyon testi yapılmıştır. Öğretmenlerin, informal İlişkiler, örgütsel sessizlik, örgütsel güven, örgütsel mutluluk değişkenlerine yönelik algıları demografik özellikler açısından incelenmiştir. Bu analizden sonra yapısal eşitlik modeli vasıtasıyla önce değişkenlerin ölçme modellerine; sonra bir değişkenin diğer değişkeni yordama düzeyine bakılmıştır. Akabinde informal ilişkilerin örgütsel mutluluğu yordamasında sırasıyla örgütsel güven ve örgütsel sessizliğin aracılık rolleri incelenmiştir. Araştırmada elde edilen bazı önemli bulgular şu şekildedir: Öğretmenlerin informal ilişki algılarının; Sosyal Medya Boyutu, Motivasyon Boyutu ve dünya görüşü için yüksek düzeyde; Sendika Boyutu, Kurum Dışı Boyutu, Samimiyet Boyutu için orta düzeyde ve ölçeğin bütünü için ise yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin örgütsel güven değişkenine yönelik algıları, meslektaşlara güven ve yöneticiye güven boyutları yüksek; paydaşlara güven boyutu için orta düzeyde bulunmuştur. Ayrıca ölçeğin geneli için öğretmenlerin yüksek düzeyde örgütsel güven algısına sahip olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin örgütsel sessizlik değişkenine yönelik algıları yönetici ve duygu boyutunda yüksek; okul ortamı, sessizliğin kaynağı, izolasyon boyutlarında orta; ölçek genelinde yüksek düzeydedir. Örgütsel mutluluk algıları hem olumlu duygular boyutunda orta; olumsuz duygular ve ölçeğin genelinde yüksek düzeydedir. İnformal İlişkiler, Örgütsel Güven, Örgütsel Sessizlik, Örgütsel Mutluluk değişkenleri arasındaki ilişkiler incelendiğinde, informal ilişkiler ve örgütsel mutluluk arasında yüksek düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. İnformal ilişkiler ve Örgütsel Sessizlik arasında yüksek düzeyde negatif ve anlamlı bir ilişki; informal ilişkiler ve örgütsel güven arasında yüksek düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Örgütsel Güven ve Örgütsel Sessizlik arasında orta düzeyde, anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki görülmüştür. Örgütsel Güven ve Örgütsel Mutluluk arasında yüksek düzeyde, anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Örgütsel sessizlik ile örgütsel mutluluk arasında orta düzeyde, anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Cinsiyet, yaş, medeni durum, kıdem, okuldaki görev süresi ve branş değişkenlerine göre öğretmenlerin informal ilişkiler ve örgütsel mutluluk algıları arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır. Güven değişkeni ölçeği toplam puanı ve tüm boyutları okuldaki görev süresi değişkenine göre anlamlı farklılık göstermiştir. Örgütsel Sessizlik değişkeni sadece sessizliğin kaynağı boyutu için medeni durum açısından anlamlı farklılık göstermiştir. Araştırmanın amacına yönelik oluşturulan yapısal eşitlik modellemesi neticesinde, öğretmenlerin informal ilişkilere yönelik algılarının, örgütsel güveni ve örgütsel mutluluğu, olumlu olarak ve anlamlı biçimde yordadığı sonucu elde edilmiştir. Öğretmenlerin informal ilişkilere yönelik algıları, örgütsel sessizliğe yönelik algılarını ise olumsuz yönde ve anlamlı biçimde yordadığı tespit edilmiştir. Öğretmenlerin örgütsel güven ve örgütsel sessizliğe yönelik algıları, örgütsel mutluluğa yönelik algılarını olumlu olarak ve anlamlı biçimde yordamaktadır. Öğretmenlerin informal ilişkilere yönelik algılarının, örgütsel mutluluğa yönelik algılarını olumlu yönde ve anlamlı biçimde yordamasında örgütsel güvene ilişkin algıları aracılık rolü oynamaktadır. Öğretmenlerin informal ilişkilere yönelik algıları, örgütsel mutluluğa yönelik algılarını olumlu yönde ve anlamlı biçimde yordamasında örgütsel sessizlik aracılık rolüne sahiptir.
Özet (Çeviri)
The main aim of this study is to reveal the relationships between Informal Relations Between Teachers, Organizational Trust, Organizational Silence and Organizational Happiness based on the opinions of teachers working in high schools. The population of this study, which was conducted based on the relational model , consisted of 4039 teachers working in 97 public high schools in all central districts of Diyarbakır province in the 2021-2022 academic year. The cluster sampling method was used as the sampling method; It was intended to apply by hand-distributing the scales to 950 teachers working in 50 high schools determined by this method. However, only 766 applicable scales could be applied and 652 of these were subjected to analysis. In the study, the Informal Relations Scale, Organizational Trust Scale, Organizational Silence Scale and Organizational Happiness Scale, developed by the researchers, were used as data collection tools, and a Personal Information Form was used to determine demographic characteristics of the teachers. The analysis of the data obtained as a result of the research was carried out with SPSS 22.0 and MPlus package programs. During the analysis phase of the data , descriptive statistics, Confirmatory Factor Analyzes of the scales, arithmetic mean, standard deviation, minimum and maximum values and participation rate values regarding teachers' perceptions of the variables were examined. Subsequently, a correlation test was conducted to reveal the relationships between Informal Relations, Organizational Trust, Organizational Silence, and Organizational Happiness. Teachers' perceptions of the variables of informal relationships, organizational silence, organizational trust, and organizational happiness were examined in terms of demographic characteristics. After determining the relationships between the variables, first the measurement models of the variables through the structural equation model; Then, the predictive level of one variable on the other variable was examined. Subsequently, the mediating roles of organizational trust and organizational silence in predicting organizational happiness of informal relationships were examined. Some important findings from the research are as follows: Teachers' perceptions of informal relationship; Social Media, Motivation, and Worldview were found to be high, while Union, External Organization, and Intimacy dimensions were at a moderate level, and overall perception was high. The perceptions of teachers towards the organizational trust variable were found to be high in terms of the dimensions of trust in colleagues and trust in managers; medium in terms of the dimension of trust in stakeholders. In addition, it was observed that teachers had a high level of organizational trust perception for the overall scale. Teachers' perceptions of the organizational silence variable were high in terms of the dimensions of manager and emotion; medium in terms of the dimensions of school environment, source of silence, and isolation; high overall. Perceptions of organizational happiness are moderate in both positive emotions dimension; negative emotions and high levels in the overall scale. When the relationships between the variables of Informal Relationships, Organizational Trust, Organizational Silence, Organizational Happiness are examined, there is a high level, positive and significant relationship between informal relationships and organizational happiness. A highly negative and significant relationship between informal relationships and Organizational Silence; A high level, positive and significant relationship was determined between informal relationships and organizational trust. A moderate, significant and negative relationship was observed between Organizational Trust and Organizational Silence. A high, significant and positive relationship was found between Organizational Trust and Organizational Happiness. A moderate, significant and negative relationship was found between organizational silence and organizational happiness.There was no significant difference between teachers' perceptions of informal relationships and organizational happiness according to gender, age, marital status, seniority, tenure at school and branch variables. The total score and all dimensions of the confidence variable scale showed a significant difference according to the variable of tenure at school. The Organizational Silence variable showed a significant difference in terms of marital status only for the source of silence dimension.As a result of the structural equation modeling created for the purpose of the research, it was concluded that teachers' perceptions of informal relationships positively and significantly predict organizational happiness and organizational trust. As a result of the research, it was determined that teachers' perceptions of informal relationships negatively and significantly predicted their perceptions of organizational silence. Teachers' perceptions of organizational trust and organizational silence positively and significantly predict their perceptions of organizational happiness. Teachers' perceptions of informal relationships play a mediating role in the positive and significant prediction of their perceptions of organizational happiness by their perceptions of organizational trust. Teachers' perceptions of informal relationships play a mediating role in the positive and significant prediction of their perceptions of organizational happiness by their perceptions of organizational silence.
Benzer Tezler
- Öğretmenlerin kişilerarası öz yeterlikleri ve informal iletişimleri: Bir karma yöntem çalışması (Tokat ili örneği)
Interpersonal self efficacy and informal communication of the teachers:A mixed methods study (Tokat sample)
DENİZ AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimCumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CELAL TEYYAR UĞURLU
- Ortaokullarda görev yapan yönetici ve öğretmenlerin örgütsel dedikoduya yönelik görüşlerinin incelenmesi
Examining the opinions of administrators and teachers who work on organizational gossip in secondary schools
ERDOĞAN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM KOCABAŞ
- Okullardaki sosyal yapı ve doğal liderlik süreçlerinin sosyal ağ teorisi perspektifinden incelenmesi: Bir durum çalışması
An analysis of social structure and emergent leadership processes in schools through the lens of social network theory: A case study
ŞÜKRÜ HANGÜL
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKNUR ŞENTÜRK
- Öğretmenlerin okullardaki biçimsel ve doğal grup ilişkilerinin örgütsel sonuçları
Organizational results of formal and informal group relations of teachers at schools
EBRU BURCU ÇİMİLİ GÖK
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ SABANCI
- Okullardaki insan ilişkileri düzeyi ile öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasındaki ilişki
Relationship between human relations level in schools and teachers organizational identification
ALPASLAN AKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYNUR BOZKURT BOSTANCI