Geri Dön

Kum ulemasının İran siyasi hayatı ve düşüncesine etkisi (1850-1921)

Impact of the Qom ulama to impact on Iran political life and thought (1850-1921)

  1. Tez No: 849600
  2. Yazar: MEHMET DENİZ KARAKIŞLA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SELDA GÜNER ÖZDEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Tarih, Religion, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 273

Özet

Günümüzde barındırdığı medreseleri ile Şii dünyasında İlim Havzası olarak nitelendirilen Kum şehri İran'ın dini ve siyasi yaşamında tarihsel süreç içerisinde önemli bir yere sahip olmuştur. Kum şehri, Şiilik mezhebi ile 650 tarihinde Eşari aşireti başta olmak üzere, Şii Arap aşiretlerin göç etmesi ile tanışmıştır. Sekizinci İmam Musa Kazım'ın kızı Fatma'nın Kum şehrinde vefat etmesi ve türbesinin bu şehirde bulunması, bu kente Şii dünyası açısından kutsallık kazandırmıştır. Emevi ve Abbasi dönemlerinden itibaren bölgeye göç eden Şii nüfuz içerisinde yer alan din âlimlerinin tesiriyle Kum şehri Şiilik mezhebi için bir ilim ve öğretim şehri haline gelmeye başlamıştır. Kum yakın dönem İran siyasi tarihinde de etkili olmuştur. Kum şehrinin ilim havzasına dönüşümü ise Ayetullah Şeyh Abdulkerim Yezdi'nin Necef şehrinden, Kum'a gelmesi ile olmuştur. Ayetullah Yezdi, Kum medreselerini sadece idari ve mali alanlarda güçlendirmemiş, ayrıca eğitim müfredatının da günün şartlarına cevap verebilecek şekilde güncellenmesinin temellerini atmıştır. Şeyh Heiri Yezdi'nin çalışmaları neticesinde Kum medreselerinin, Şii Dünyasında itibarı daha fazla artmıştır. Ayrıca, Ayetullah Heiri Yezdi'nin reformları neticesinde Kum İlmiye Havzası, dini çalışmalarda ve siyasi alanda daha etkili bir konuma gelmiştir. Bu bağlamda, tez iki amaç etrafında şekillenmektedir. Bu amaçlardan birini, Kum şehrinde Şiiliğin kurumsallaşması, dini alanda yapılan faaliyetler ve İran siyasetine etkisini ortaya koymak oluşturmaktadır. Ayrıca, Ayetullah Şeyh Heiri Yezdi'nin reformları ve Kum şehrini, İlim Havzası konumuna dönüşümündeki etkisi irdelenmiştir. Anahtar Sözcükler Kum, Medreseler, Ayetullah Şeyh Heiri Yezdi, İlim Havzası, Reform

Özet (Çeviri)

The city of Qom described as the Hawzah Ilmiye in the Shiite world with its madrasas, has an important place in the religious and political life of Iran in the historical process. The city of Kum met with the Shiite sect in 645 with the immigration of Shiite Arab tribes, especially the Ashari tribe. The death of Fatma, the daughter of the eighth Imam Musa Kazım, at Qom and the presence of her tomb in this city gave this city a sanctity in terms of the Shiite world. Qom began to become a city of religious studies and education for the Shiite sect, with the influence of religious scholars, who migrated to the region from the Umayyad and Abbasid periods. The city of Qom has also been influential in the recent Iranian political history.Transformation of the Qom, which has an important place in the post-Islamic history of Iran and in the Shiite world, into Hawzah Ilmiye was realized by the arrival of Ayatollah Sheikh Abdulkerim Yazdi from the city of Najaf to this city. Ayatollah Yazdi not only strengthened the Qom madrasas in administrative and financial areas, but also laid the foundations for updating the education curriculum to meet the conditions of the day. As a result of the work of Sheikh Heiri Yazdi, the reputation of the Qum madrasas in the Shiite World has increased. In addition, as a result of the reforms of Ayatollah Heiri Yazdi, Hawzah Ilmiye of Qom became more influential in religious studies and in the political field. In this context, the dissertation is shaped around two purposes. One of these aims is the institutionalization of Shiism in the city of Qom, the activities carried out in the religious field and its effect on Iranian politics. In addition, the reforms of Ayatollah Sheikh Heiri Yazdi and his effect on the transformation of the city of Qom into the Hawzah Ilmiye are examined. Keywords Qom, Madrasahs, Ayatollah Sheikh Heiri Yazdi, Hawzah Ilmiye, Reform

Benzer Tezler

  1. Kum döküm yöntemi ile üretilmiş Al-5Si-1Cu-Mg alaşımında T6 ısıl işlemin delinebilirlik özelliklerine etkisinin araştırılması

    Investigation of the effect of T6 heat treatment on drillability properties of Al-5Si-1Cu-Mg alloy produced by sand casting method

    NURTEN SALİHOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Makine MühendisliğiRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞENOL BAYRAKTAR

  2. Turistik hafif hava araçları deneyimlerinin memnuniyet üzerindeki etkisi: Pamukkale örneği

    The effect of touristic light aircraft experiences on satisfaction: The case of Pamukkale

    SENA AKÇAKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    TurizmPamukkale Üniversitesi

    Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERKAN BERTAN

  3. Çapraz akışlı membran biyoreaktördedenitrifikasyon prosesi

    Başlık çevirisi yok

    ALPER NUHOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Çevre MühendisliğiAtatürk Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BÜLENT KESKİNLER

  4. Dynamic soil amplification in saturated soil profiles using effective stress based nonlinear methods

    Suya doygun zemin profillerinde doğrusal olmayan efektif gerilme analizleri yoluyla dinamik zemin büyütmesi

    PINAR AKDOĞAN DEMİR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    İnşaat MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜRKAN ÖZDEN

  5. Radyoaktif atıkların saklanmasında zeolit ve bentonitin kullanılması

    The Use of zeolite aggregate or bentonite in morfar for the solidification of nuclear wastes

    NEDİM ÖZDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. SÜHEYL AKMAN