Lise düzeyinde eğitim gören ergenlerin dijital okuryazarlık durumlarının siber güvenliği sağlama yönünden incelenmesi: Kırıkkale ili örneği
Examination of the digital literacy status of adolescents in high school level education in terms of providing cyber security: Kırıkkale province sample
- Tez No: 849880
- Danışmanlar: PROF. DR. ERMAN YÜKSELTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Bu araştırmanın temel hedefi, lise düzeyinde eğitim gören ergenlerin dijital okuryazarlık düzeyleri ile kişisel siber güvenliği sağlama davranışları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Cinsiyet, sınıf, bölüm, okul türü, sosyal medya kullanımı, günlük ve haftalık internet kullanım süresi, farklı sosyal medya uygulamalarını kullanma durumu, ev interneti bulunma durumu gibi bağımsız değişkenlere odaklanarak bu ilişkiyi değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırma, 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Kırıkkale İli Merkez İlçesindeki 22 lisede 10. ile 11. sınıf öğrencilerinden oluşan 4.504 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Verilerin daha kapsamlı bir şekilde anlaşılabilmesi için öğrenci örneklemini temsil eden 4 farklı lise grubundan seçilen 9 okul ve yöneticisi ile nitel görüşmeler yapılarak desteklenmiştir. Bu bağlamda, araştırmada karma desen kullanılmıştır. Araştırmanın veri toplama sürecinde,“demografik bilgi formu”ile birlikte“kişisel siber güvenliği sağlama ölçeği”ve“dijital okuryazarlık ölçeği”adlı üç ayrı veri toplama aracı kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, ergenlerin genel dijital okuryazarlık düzeylerinin orta seviyede olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, ergenlerin dijital okuryazarlık düzeyleri ile kişisel siber güvenliği sağlama davranışları arasındaki ilişkinin pozitif ve orta düzeyde olduğu gözlemlenmiştir. Dijital okuryazarlık düzeyleri ile ilgili olarak cinsiyet, bölüm, okul türü, sosyal medya kullanımı, günlük ve haftalık internet kullanım süresi, farklı sosyal medya uygulamalarını kullanma durumu, ev interneti bulunma durumu gibi değişkenlere bağlı olarak anlamlı farklılıklar belirlenmiştir. Ancak, sınıf değişkeni bakımından dijital okuryazarlık düzeylerinde belirgin bir fark gözlenmemiştir. Ergenlerin kişisel siber güvenliği sağlama davranışlarına gelindiğinde, cinsiyet, sınıf, bölüm, okul türü, sosyal medya kullanımı, günlük ve haftalık internet kullanım süresi, farklı sosyal medya uygulamalarını kullanma durumu, ev interneti bulunma durumu değişkenlerinde anlamlı farklılıklar belirlenmiştir. Ancak, sınıf değişkenine bağlı olarak kişisel siber güvenliği sağlama ölçeğinin kişisel gizliliği koruma, önlem alma, ödeme bilgilerini koruma ve iz bırakmama boyutlarında anlamlı bir fark saptanmamıştır. Dijital okuryazarlık ve siber güvenlik farkındalığı arasındaki ilişki değerlendirildiğinde, öğrencilerin dijital okuryazarlık düzeyleri ile siber güvenlik farkındalıkları arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Bu bulgular, öğrencilerin dijital okuryazarlık seviyelerinin arttıkça, siber güvenlik konusundaki bilinç düzeylerinin de arttığını göstermektedir. Sonuç olarak, bu çalışma, öğrencilerin siber güvenlik ve dijital okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesiyle ilgili genel bir çerçeve sunarak, bu konuda yapılan araştırmalardan elde edilen önemli bulguları değerlendirmektedir. Siber güvenlik ve dijital okuryazarlık alanındaki bu farkındalıkların artırılması, eğitim kurumları, aileler ve toplumun genelinde daha etkin bir dijital vatandaşlık bilincinin gelişimine katkı sağlayabilir.
Özet (Çeviri)
The main objective of this study is to examine the relationship between high school adolescents' digital literacy levels and their cyber security behaviors. It aims to evaluate this relationship by focusing on independent variables such as gender, grade, department, school type, social media use, daily and weekly internet usage time, use of different social media applications, and availability of home internet. The research was conducted on 4,504 10th and 11th-grade students in 22 high schools in the Central District of Kırıkkale Province in the 2022-2023 academic year. For a more comprehensive understanding of the data, it was supported by qualitative interviews with nine schools and administrators selected from four high school groups representing the student sample. In this context, a mixed design was used in the study. In the data collection process of the study, three separate data collection tools, namely“demographic information form”,“personal cyber security scale”and“digital literacy scale”were used. According to the study's results, it was determined that adolescents' general digital literacy levels were at a medium level. In addition, it was observed that the relationship between adolescents' digital literacy levels and their cyber security behaviors was positive and moderate. Regarding digital literacy levels, significant differences were determined depending on variables such as gender, department, school type, social media use, daily and weekly internet usage time, use of different social media applications, and availability of home internet. However, no significant difference was observed in digital literacy levels regarding class variables. Regarding adolescents' behaviors of ensuring personal cyber security, significant differences were found in gender, grade, department, school type, social media use, daily and weekly internet usage time, use of different social media applications, and availability of home internet. However, no significant difference was found in protecting personal privacy, taking precautions, protecting payment information, and leaving no trace of the scale of ensuring personal cyber security depending on the class variable. When the relationship between digital literacy and cyber security awareness was evaluated, it was found that there was a positive and significant relationship between students' digital literacy levels and their cyber security awareness. These findings indicate that as students' digital literacy levels increase, their cyber security awareness levels also increase. In conclusion, this study provides a general framework for examining students' cybersecurity and digital literacy levels according to various variables. It evaluates the important findings obtained from the research on this subject. Increasing this cybersecurity and digital literacy awareness can contribute to developing a more effective digital citizenship awareness in educational institutions, families, and society in general.
Benzer Tezler
- Determining the role of digital literacy in EFL teaching in regard to the views of Turkish EFL teachers
İngilizce öğretmenlerinin görüşlerine göre yabancı dil olarak İngilizce öğretiminde dijital okuryazarlığın rolünün belirlenmesi
KWESTAN HUSSEİN AHMED
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEÇİL TÜMEN AKYILDIZ
- Lise öğrencilerinin sosyal kaygı durumları ile sosyal medyada beğenilmeme korkuları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between high school students' social anxiety and their fear of not being liked on social media
BÜŞRA KANSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKırıkkale ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDA SAKARYA
- Ergenlerde dijital oyun bağımlılığının yordayıcıları olarak öznel iyi oluşu artırma stratejileri ve gelecek beklentileri
Strategies and future expectations of specific wellbeing as the printers of digital game addiction in adolescents
SEDAT ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ERYILMAZ
- Ergenlerde dijital oyun bağımlılığı ile prososyal davranışlar arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between digital game addiction and prosocial behaviors in adolescents
SARA SERAP ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKırıkkale ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYGEN ÇAKMAK
- Programlı basketbol etkinliklerine katılım durumlarına göre erken dönem ergenlerin dijital oyun bağımlılığı düzeylerinin incelenmesi
The examination of digital game addiction levels in early adolescents based on participation in structured basketball activities
OĞUZ TOTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiRekreasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEFA ŞAHAN BİROL